Читать «Майстар i Маргарыта (на белорусском языке)» онлайн - страница 232

Михаил Булгаков

Было яшчэ многа ўсякага, чаго i не запомнiш. Шмат у каго балелi галовы.

Яшчэ i яшчэ раз трэба аддаць належнае следству. Уся работа была зроблена не толькi дзеля таго, каб злавiць злачынцаў, але i дзеля таго, каб растлумачыць усё, што яны навытваралi. I ўсё было вытлумачана, i тлумачэнне гэтае нельга не прызнаць i талковым, i бясспрэчным.

Прадстаўнiкi следства i вопытныя псiхiятры вызначылi, што сябры злачыннае шайкi, магчыма, нават адзiн з iх (пераважна падазрэнне клалася на Кароўева) былi нечуванае сiлы гiпнатызёрамi, якiя могуць паказваць сябе не на тым месцы, дзе яны на самай справе знаходзяцца. Акрамя гэтага, яны маглi ўнушыць iншаму чалавеку, што нейкiя рэчы альбо людзi знаходзяцца на тым месцы, дзе iх на самай справе няма, i, наадварот, прыбiралi з поля зроку тыя рэчы i людзей, якiя на самай справе прысутнiчалi.

У святле гэтага тлумачэння адразу ўсё становiцца на свае месцы, нават найбольш хваляваўшая ўсiх таямнiчая недаступнасць ката, абстралянага ў кватэры No 50 у час спробы затрымаць яго.

Нiякага ката, вядома, на люстры не было, нiхто i не думаў адстрэльвацца, стралялi па пустым месцы, у той час як Кароўеў, якi ўнушыў, што кот дражнiцца з люстры, мог спакойна знаходзiцца ззаду за стралкамi i цешыцца сваёй вялiзнай, але злачынна выкарыстанай магчымасцю ўнушэння. Ён, вядома, разлiў бензiн i падпалiў кватэру.

Нi ў якую Ялту, вядома, Сцёпа Лiхадзееў не лятаў (гэтакае штукi не можа вытварыць нават i Кароўеў) i тэлеграм адтуль не адбiваў. Пасля таго як ён страцiў прытомнасць у ювелiршынай кватэры, спалоханы фокусам Кароўева, якi паказаў яму ката з марынаваным грыбком на вiдэльцы, ён праляжаў у ёй да таго часу, пакуль Кароўеў здзеклiва не насунуў на яго лямцавы капялюш i не адправiў на маскоўскi аэрадром з папярэднiм унушэннем, а загадзя ўнушыў i супрацоўнiкам крымiнальнага вышуку, што той вылазiць з севастопальскага аэраплана.

Праўда, крымiнальны вышук Ялты сцвярджаў, што бачыў босага Сцёпу i пасылаў наконт яго тэлеграмы ў Маскву, але нiводнай копii iх у справе знайсцi не ўдалося, з чаго зрабiлi сумны вывад, што гiпнатызёрская шайка валодае здольнасцю гiпнатызаваць на вялiзнай адлегласцi, i не толькi асобнага чалавека, а нават i цэлыя групы. З такiмi здольнасцямi злачынцы маглi давесцi да вар'яцтва нават людзей з сама трывалай псiхiчнай устойлiвасцю.

Што тут ўжо казаць пра гэтакiя дробязi, як калода карт у чужой кiшэнi ў партэры, знiклыя жаночыя сукенкi, берэт, якi мяўкае, i астатняе нешта падобнае. Гэта можа любы прафесiянал-гiпнатызёр сярэдняе сiлы i на любой сцэне, у тым лiку i няхiтры фокус з адрываннем галавы ў канферансье. Кот, якi ўмее гаварыць, - таксама глупства. Каб паказаць гэтакага ката людзям, варта ведаць асновы чэравагаварэння, а наўрад цi трэба сумнявацца, што прафесiйны ўзровень Кароўева значна вышэйшы за азы.

Сапраўды, справа тут не ў калодах з картамi, не ў фальшывых пiсьмах у партфелi ў Мiканора Iванавiча. Усё гэта дробязi. Гэта ён, Кароўеў, пагнаў пад трамвай Берлiёза на верную смерць. Гэта ён давёў да вар'яцтва няшчаснага паэта Iвана Бяздомнага, ён прымусiў яго трызнiць i пакутлiва снiць старажытны горад Ершалаiм i спаленую сонцам Лысую Гару з трыма пакаранымi на слупах. Гэта ён i яго шайка прымусiлi знiкнуць з Масквы Маргарыту Мiкалаеўну i яе хатнюю работнiцу, прыгажуню Наташу. Дарэчы, гэтай справай следства займалася вельмi ўважлiва. Трэба было высветлiць, цi гэтыя жанчыны былi ўкрадзены шайкай злачынцаў, цi ўцяклi добраахвотна разам з iмi. Грунтуючыся на бесталковых i блытаных паказаннях Мiкалая Iванавiча, маючы на ўвазе дзiўную запiску Маргарыты Мiкалаеўны, у якой яна пiша мужу, што iдзе ў ведзьмы, улiчваючы, што Наташа знiкла зусiм без адзення, следства зрабiла вывад, што гаспадыня i хатняя работнiца былi загiпнатызаваны, як i многiя iншыя, i ў такiм выглядзе выкрадзены шайкай. Узнiкла, вiдаць, i зусiм правiльная думка, што злачынцаў прывабiла прыгажосць абедзвюх жанчын.