Читать «Фантамас» онлайн - страница 12

Марсель Ален

— Пан старшыня, бацькоўскі абавязак не ў тым, каб выдаваць сваё дзіця.

— Добра, пойдзем далей,— працягваў суддзя.— Раскажыце падрабязна, што вы рабілі, як уцяклі з замка?

— Мы рабілі тое, што робяць усе ўцекачы. Хаваліся ў лесе.

— Колькі дзён?

— Чатыры дні.

— Вы забілі яго на чацвёрты дзень?

— Я не забіваў свайго сына. Хаця ведаў, што поруч са мною забойца!

Суддзя паціснуў плячыма:

— Вы прызнаяце, што забілі яго?

— Не прызнаю. Я зрабіў тое, чаго вымагала маё сумленне!

Старшыня ўзняў руку, усталявалася цішыня.

— Спадзяюся, прысяжныя належным чынам успрымуць вашыя ўчынкі... Вы, відаць, нешта параілі сыну?

— Я не мог здрадзіць майму сыну. Я мог зрабіць толькі адно: прымусіць падумаць пра яго ганьбу, я ўмольваў яго знікнуць назаўсёды.

— Вы прызнаяце, што раілі яму скончыць жыццё самагубствам?

— Я раіў яму ўцячы за мяжу.

— Як вы разышліся?

— У апошнюю ноч мы заснулі проста ў полі. Гэта было на беразе Дардані. Раніцой я прачнуўся адзін... Ён... мой сын... знік. Больш я нічога не ведаю.

— Тады чаму праз колькі дзён вы прыйшлі да камісара Жува і адразу спыталі, што яму вядома пра труп вашага сына? — старшыні зноў давялося ўтаймоўваць залу.— Вы не вагаліся, Рамбэр! Вы ведалі, што гэта труп менавіта вашага сына! Як вы даведаліся пра гэта?

— Панове,— Эцьен Рамбэр звярнуўся да прысяжных,— я больш не магу... Я не магу адказаць... Вы ведаеце дастаткова, каб вынесці прысуд.— Небарака апусціўся на лаўку, ён не мог болей нават стаяць.

У зале шапталіся. Публіка не хавала сваёй прыхільнасці да падсуднага.

— Пераходзім да апытання сведак,— гучна абвясціў старшыня.

Перад судом прайшла доўгая чарада сведак: сяляне, якія бачылі Рамбэраў, хлебапёк, які прадаваў ім хлеб, але гэтыя сведкі нічога істотнага не дадалі.

Тым часам старшыня звярнуўся да прысяжных:

— Вялікую цікавасць, несумненна, выклікаюць паказанні камісара Жува, але яны выкладзены ў пратаколе, з якім усе азнаёміліся. Таму я не выклікаю яго. Бачу ў зале паненку Тэрэзу Авернуа, унучку маркізы дэ Лангрун. Гэтая дзяўчына чула, як падсудны спрабаваў дамагчыся прызнання ў сына ў тую ноч, калі яны ўцяклі з замка. Але я лічу, што будзе залішне жорстка зноў выклікаць яе. Аднак мушу ўдакладніць адзін важны для нас момант. Паненка Тэрэза Авернуа, выйдзіце, калі ласка, да трыбуны сведак.

Да дзяўчыны падышоў памочнік суддзі, і Тэрэза выйшла да трыбуны.

— Скажыце,— пачаў суддзя,— ці той гэта чалавек, размову якога з Шарлем Рамбэрам вы чулі ноччу ў суботу ў замку Бале, перад вамі?

— Так, гэта Эцьен Рамбэр.

— Як вы лічыце, калі меркаваць па той размове, ці быў у яго намер забіць сына?

— Я магу сказаць толькі тое, што пан Рамбэр быў моцна ўсхваляваны, і я разумею яго пакуты.

Покуль Тэрэза вярталася на сваё месца, старшыня звярнуўся да прысяжных:

— Слова мае пан пракурор рэспублікі.

Прамова пракурора была складзена па-майстэрску, але ў ёй бракавала доказаў. Пракурор абвінаваціў Эцьена Рамбэра ва ўзурпацыі права правасуддзя, ва ўтойванні забойцы і ў забойстве. Следам за пракурорам падняўся адвакат падсуднага. Ягоныя доказы завяршылі судовае расследаванне. Старшыня і члены суда пакінулі залу, каб вынесці свой вердыкт. Эцьена Рамбэра двое жандараў таксама вывелі з залы. Амаль усе былі на баку падсуднага. У чаканні прысуду кожны меркаваў — якім ён будзе?