Читать «Трава і камень» онлайн - страница 5

Юсцінас Марцінкявічус

1964

***

Кожны дзень я ў самога сябе паглыбляюся I знікаю, нібыта ў натоўпе людскім, У глыбінях уласных блуканняў губляюся, Не заўважаны, не разгаданы нікім. Прастаты! Я хачу прастату непадробную, Быццам хлеба акраец, трымаць у руках, Абыходзіць прасторы чужыя і родныя, Каб адлегласць адчуць на цяжкіх бальшаках. Я жадаю павесці за ручкі маленькія Неспакойных, дапытлівых, прагных дзяцей, Каб у свет углядаліся яснымі зрэнкамі, Як зямля у ласкавых праменнях цвіце. Так, напэўна, прыходзіць жаданая сталасць, Калі чую і бачу я ўсё да драбніц, I баюся, каб толькі для іх не настала Неспадзеўна ліхая пара навальніц. Толькі б ім не прыйшлося, пакінуўшы справы, I мяне дакараць, і мяне папраўляць. Толькі б нашым наступнікам, дужым і правым, Не дазнацца, як даўнія раны смыляць.

1965

ТЫЯ ВОКНЫ

Яшчэ жывуць і бачаць тыя вокны, праз шкло якіх вяло дзяцінства ў свет. ...Нібыта кіпці, вецце дрэў намоклых на шыбіны кладзе свой плыўкі след. I прабягаюць дрыжыкі па целе, як зябкі вецер па старым стаўку. А дождж плюскоча ў шыбах запацелых, і дня пачатак туліцца ў кутку. Ах, колькі іх нашараваных, чыстых, заклееных папераю па швах, ліло святло ў маю душу калісьці, вяло за сцены ў невядомы шлях! Бывала, утаропішся вачамі праз крыж акна ў ліпнёвай спёкі муць, і ўжо ніхто не адарве рукамі таго, што зрэнкай ты паспеў крануць. А ноч надыдзе — бляск свой серабрысты лье маладзік на дрэвы і кусты... За ўсё, што бачыў я ў дзяцінстве чыстым, удзячны я таемным вокнам тым. Як і ў дзяцінстве, я й сягоння доўга гляджу на ўсё праз даўняе акно. Яно жывое. Ды ў праёме строгім, на жаль, не ўсё сапраўднае відно.

1966

АСЕННЯЯ ПРАГУЛКА

Злагодзіўся верасень нібы, і поўна ў вятрыскі пяшчоты. I лес прасвятліўся, як шыбы, сарваўшы фіранку лістоты. Хоць раз, затаіўшы дыханне, дрыготкім ухопім зрокам, як падае лісце і вяне, адчуўшы зіму недалёка. А сэрца не скіне ігліцы... Усё мы спазнаем і знойдзем і вернемся, ўсе таямніцы адкрыўшы. Не вернемся. Пойдзем туды, дзе зара палыхае вячэрняя — сцягам для бою. Радзіны яна прадракае. Чые? Ці не нашы з табою?

1966

СЦЯЖЫНА Ў ПУШЧУ

У сінюю пушчу сцяжына — далёка ці блізка яна? На твары ляжыць павуціна — прыгаданая даўніна. Ах, кратайце, кратайце, згадкі, трывогай няяснай мяне! Няхай усяго, без астатку, вячэрні настрой захлыне. Укленчыць такою часінай карціць, абдымаючы дол, каб рыжую гліну айчыны, і гукі, і справы наўкол адчуць, бы вязьмо павуціны з наліплай жывою расой, бы ў сінюю пушчу сцяжыну, што свеціцца ў цемры сляпой.