Читать «Санеты Арфею» онлайн - страница 7

Райнэр Марыя Рыльке

***

О ты ўсёведны, на чые скрыжалі накрэсліла галеча прахлы знак, зрабі ж, каб беднасцю не пагарджалі, каб не таўклі убогіх, як сабак,— ураўнаваж усім ім лёсу шалі: галеча вырастае з цемнаты, як мята з кораня, што пахне ў жалі праз далікатныя свае лісты.

***

Зірні і ўбач, на што яны падобны: ад сілы ветру іх залежыць рух, іх сон глухі, у ім агонь патух. А позірк іх вачэй узнёсла-годны: так наляціць знянацку дожджык дробны — і ўжо зацьміўся летні луг.

***

Яны спакойныя; амаль як рэчы. Пакліч у дом — прыходзяць, акурат як добрыя сябры, і, ўгнуўшы плечы, сядзяць забытыя ў сваёй галечы і цьмяцца, як бяздзейны апарат. Нібы вартуюць скарбніцу самотна, а скарб той не даступны ім самім; яны — як човен у віры марскім, як у бялільні чыстыя палотны, развешана-паказаныя ўсім.

***

Глядзі, як па жыцці іх ногі йдуць: сто раз пятляючы, як звера ногі, успамінаючы сто раз дарогі, і снег, і вецер, вострыя парогі, і росны луг... а ногі аж гудуць. I з той вялікай мукі капаюць іх слёзы, галечы і пакутніцтву праклён; на іх маўклівыя прыпала лёсы тваіх вачэй таптаць скупыя росы, бальзам травы і крамяныя лёзы — так пальцы топчуць струн празрысты звон.

***

I рукі іх дзявочай ласкай надзяць і ласкай матак, што жыццё даюць, турботай птушак, што дамоўку ладзяць,— яны душу даверлівасцю гладзяць, крапаннем келіха, з якога п’юць.

***

Не дыхалі іх вусны, не трымцелі, не цалавалі; на скульптурным целе астылае жыццё, што аджыло, бярэ праменне формаў і святло і мудрасцю здаецца; паралелі у гэтым толькі, камень мёртвы, тло...

***

I голас іх, пранізваючы даль, разбуджаны на досвітку свяцілам, прарваўшы нетры часу жывасілам, пагутарыўшы сонна з Даніілам, даносіць з мора вечны голас хваль.