Читать «Санеты Арфею» онлайн - страница 40

Райнэр Марыя Рыльке

XVI Дружа мой, ты адзінокі ўдвайне... ...бо мы праз жарты і ўладнае слова падпарадкоўваем свет паступова у найслабейшым яго звяне. Хто нам пакажа пальцамі пах? — О небяспечна варожыя сілы! Ты адчуваеш пагрозу магілы, мёртвых закляцці распальваюць жах. Трэба абломкі збіраць старанна, быццам схавана ў іх цэльнае нешта. Цяжка табе памагчы. Выкінь, зрэшты, з сэрца мяне. Я б далей вырастаў. Я б узяў за руку майго пана: «Тут я, у шкуры звярынай Ісаў». XVII Старча мой, у глыбіні светабудовы ў змроку цякуць карані — свету асновы. Прашчы, сякеры, шчыты — пошчак іх востры, люта лютуюць браты, як лютні — сёстры... Сплеценыя ў цемнаце мкнуцца да шыры... Вось і наступны ідзе... Парасткі любяць прастор. Гэты прарваўся... прасцёр рукі да ліры. XVIII Чуеш? — новае, бог, грукае ў дзверы? Пераступаюць парог веснікі эры. Вушы глушыць няхай жалезным шквалам, толькі грымі, не сціхай, гімн металам. Бачыш? — хімерна: бразгат, грукат, ляск — жылы выцягваюць з нас. Вымі з нас усю моц, машыннахалодны мозг, і — служы верна! XIX Хоць і мяняецца свет, ценем імгліцца, вернецца цэльнасць на след — к першакрыніцам. I самы першы акорд ліры Арфея лучыць зменлівы ход мараў, надзеяў. Хай не спазнана любоў, боль не спазнаны і страх,— мы адыходзім у прах, вырваўшы з плесні, з прахлых акоў светлыя песні. XX Чым аддзякаваць, божа, табе за твой дар?— Ты настроіў наш слых на ігру... Мо ўспамін пра Расію, пра весні прыпар і пра тупат каня... падару?.. Помню сіўку таго — ён падвечар уцёк з вёскі ў поле з палону калёс — за сабой на вяроўцы калок ён валок, галавою грывастаю трос, шыю хвошчучы ў такт. Паспрабуй жа злаві, супыні той мяцежны галоп, калі полымны жар у крыві! Конь спяваў! Конь свабодаю дыхаў і хроп! Уключы яго вобраз у кола былін — прысвячаю табе                          гэты гімн! XXI Зноў зазвінела вясна. Уся прырода, нібы дзіця, наштукарыла штук, вершыкаў шмат... Быццам узнагарода рупнасці за спасціжэнне навук. Строгі ў дзіцяці Настаўнік! Мы іней цэнім у мудрай яго барадзе. Што ёсць у зелені, чырвані, сіні — ўсё ён раскажа і ўсё давядзе. Вольная ты, зямліца, малечы нянькаю будзь у пагодны час весні. Наша ты, злоўленая зямля. Многа з таго, што Настаўнік засведчыў, ёсць у карэнні тваім і ў песні, ў дужых, магутных, адвечных камлях.