Читать «Высокія дрэвы» онлайн - страница 30

Леапольд Стаф

ДВАІСТАСЦЬ

Не пух лебядзіны, мімоза, Крыло матылька, бляск лазуры, А сполах, трывога, пагроза, Штохвілі пярун — пуга буры: На небе біблейскія хмары, Зямлю спусташае халера, I сполах мне ў голаў ударыў, Як бог невідочны Гамера. О свеце, разбіты хваробай, Разбоем, хлуснёю, абразай, Ты дзіўна ў сабе увасобіў Шаленства і боскасць адразу. То попел мы сыплем на голаў, То ў небе купаемся сінім! Я бачыў на рынку анёлаў І ў тлуме адзін, бы ў пустыні. 1946

НАД СВЕТАМ...

Над светам змрок павіс і болем сэрца нудзіць. Ах, праца больш не вабіць чалавека, Жыццё больш не жыццё, і людзі ўжо не людзі, I толькі гноем гной застаўся, а здзек — здзекам. Над прорвай прорва паўстае і ў прорве гіне. Няма ні хлеба, ні кахання, ні надзеі. Ніхто жытла сабе не знойдзе між руінаў. На падліне і на граху рабак сыцее. Не знішчаць пошасці ні меч, ні дождж агністы, Ды хоць усё ў смяротным курчы захлынецца: Пакутны чалавек ўва мне святым і чыстым, Дзеля збавення свету, застанецца. 1946

ПРЫ ДУМЦЫ...

Пры думцы аб злачынствах дзікай зграі, Аб здзеках і разгуле хеўры лютай Мярцвее сэрца, боль глухі знікае, На дне душы адно шарэе: смутак. О, смутак, хоць падбітым куляй птахам Ляжыш ты нерухома, шэры, ціхі, Ты вееш Дантавага кола жахам, Ты мог бы жудаснай зрабіцца кнігай. 1946

НАД ЗМРОЧНЫМ СВЕТАМ НОЧ I ЦІША

Над змрочным светам ноч і ціша, Хоць блізка, ды чужая сэрцу! У змроку немы страх блукае I прымхі, бы вястункі смерці. Багі, шайтаны і кентаўры Спраўляюць шабас катавання. У сцішны цуд светабудовы Гляджу з адчаем і зляканнем. Пад неабсяжнасцю нябёсаў Зямля — у розруху сірочым. Той не блюзнерыць з нас, хто бачыў Нябеснае святло аднойчы. О, міласэрнасць! Бліскавіца! Прамень, што рэжа змрок зацьмення! Датуль цябе я буду клікаць, Пакуль не выб’еш слёз з камення. Нават калі ў сутонні вечным Павінен я без сну і хлеба Чакаць, звярнуўшы твар да зоркі, Што не ўсплыве ніколі ў небе. 1946

ПЕРШЫ ШПАЦЫР

Жонцы

Мы будзем зноўку жыць у нашым доме, Мы будзем зноў хадзіць па нашых сходах. Ніхто пра тое не сказаў нікому, I толькі вецер шэпча па гародах. Ты не глядзі на страшныя руіны. Не плач. Не трэба боль у сэрцы песціць. Жывём мы, хоць няраз маглі загінуць. Дык выйдзем жа з развалін на прадмесце. Мінем трамваяў ціхія прыстанкі... Жанчына, прыхінуўшыся ад стомы Да брамы, прапануе абаранкі... Мы будзем зноўку жыць у нашым доме. Вітрыны голыя. Замок на краме. Жыццё хіба што знікла ў антыподах. Сляпы жабрак гандлюе грабянцамі... Мы будзем зноў хадзіць па нашых сходах. Дрыжыш ад сцюжы. Дык захутай шалік. Без рук, без ног, у шынялях падзёртых Сядзяць калекі-хлопцы ля шпіталя. Вунь зелянее рунь за местам мёртвым. Хлапчук на тратуары ля штыкетаў, Нагнуўшыся, ў каменьчыкі гуляе, Пыл выбівае з лахманоў кабета, I певень на падворышчы спявае. Пад мурам дрэмле кот. На ўскрайку вулкі Прахожыя вядуць пра штось гаворку... Зноў з’явяцца у хлебнай крамцы булкі, Забразгацяць даёнкі на падворках. Мінуць, як сон жахлівы, дні разгрому, Забудзем мы пра раны і пра шкоды... Мы будзем зноўку жыць у нашым доме, Мы будзем зноў хадзіць па нашых сходах. 1946