Читать «Белы Бім Чорнае вуха» онлайн - страница 89

Раздзел 14. Дарога да родных дзвярэй. Тры хітрасці

Калі Бім падыходзіў да горада, ногі амаль не слухаліся. Бо ён жа зноў быў галодны. Ды і чым можна было пажывіцца каля шашы? Нічым. Хіба што кінутаю кім-небудзь лупінкаю ад кавуна, але гэта не харч, а толькі так. Такому сабаку трэба мяса, добрая куцця, капуста з хлебам (калі застаецца пасля абеду), адным словам, усё, што звычайна есць чалавек. Бім карміўся два тыдні ўпрогалад. З яго хворымі грудзьмі, пабітымі ботам, такая галадоўка — павольная згуба. Калі ж да ўсяго дадаць, што, змагаючыся з ваўчыцаю, ён моцна стукнуў расціснутую стрэлкаю заднюю лапу і штыльгаў на трох нагах, то можна ўявіць, які быў у Біма выгляд, калі ён уваходзіў у свой родны горад.

Але свет не без добрых людзей. На самай ускраіне ён спыніўся ля малюсенькага доміка з аднымі дзвярыма і адзіным акенцам. Вакол доміка ляжалі горы цэглы, каменняў, бетонных пліт, дошак, бярвення, жалеза і ўсяго іншага, а побач, з другога боку, стаяла палавіна новага вялізнага дома, але без акон, без дзвярэй і без даху. Вецер круціўся ў пустых дзірках акон, шыпеў над кучамі камення і цэглы, спяваў у штабелях дошак і завываў у верхатуры будаўнічага крана — і ўсюды на розныя галасы. Нічога дзіўнага ва ўсім гэтым не было Біму (усюды будавалі і будавалі бясконца), а па праўдзе кажучы, ён не раз прасіў у будаўнікоў: «Дайце, хлопцы, пад'есці». Тыя разумелі яго — падкормлівалі. Аднойчы нават жартаўнік з іхняе кампаніі на полуднім перапынку наліў у кансервавую бляшанку ложку гарэлкі і прапанаваў Біму:

— А ну, сабачка, дзюбні за здароўе тых, хто тут не крадзе.

Бім пакрыўдзіўся і адвярнуўся.

— Правільна! — усклікнуў жартаўнік. — Няма табе за каго выпіць, разумніца. Гэта я ведаю дакладненька.

Усе навокал засмяяліся і называлі штукара Шурыкам. Затое той жа самы Шурык адваліў нажом кавалак каўбасы — сапраўдная, з магазіна, а не тое, што са сметніцы! — і паклаў перад Бімам:

— За справядлівасць табе, Чорнае вуха. Вазьмі, мудрэц.

І зноў смяяліся людзі ў выквацаных камбінезонах. А Шурык дадаў, відаць, самае смешнае:

— А то, брат, за гэтую ноч дошкі зноў усохлі на трэць.

І яшчэ смяяліся, хаця хлопец той і не ўсміхнуўся.

Бім зразумеў Шурыкаву гаворку па-свойму: па-першае, гарэлкі сабаку — нельга, а калі ты яе не п'еш, то табе дадуць яшчэ каўбасы; па-другое, што ўсе гэтыя хлопцы, ад якіх пахне цэглаю, дошкамі, цэментам, — добрыя. Біму так і здалося, што Шурык гаварыў увесь час толькі пра гэта.

Успомніўшы такое, кіруючыся раней знаёмымі пахамі, па праву памяці, Бім, знясілены ўшчэнт, прылёг ля дзвярэй маленькага доміка, ля старажоўкі.

Быў досвітак. Акрамя ветру, вакол нікога не было. Праз колькі часу ў старажоўцы нехта кашлянуў і загаварыў сам да сябе. Бім прыпадняўся і зноў жа па праву памяці падрапаў за дзверы. Яны адчыніліся, вядома, як і заўсёды. На парозе паказаўся чалавек з барадою: адно вуха ў шапцы апушчана ўніз, другое тырчыць угору; плашч моцна нацягнуты на кажух: асоба, якой поўнасцю можа давяраць Бім.

— О, ды тут, ніяк, госці? Бач як табе падцяла, бяздомнік няшчасны, больш нічога не скажаш. Ну, заходзь, ці што?