Читать «Белы Бім Чорнае вуха» онлайн - страница 55

Гавриил Николаевич Троепольский

Толік заўважыў, што бабулька Сцяпанаўна сказала няправільна — «суседы», але зараз, не так, як пры першай сустрэчы, прамаўчаў, таму што паважаў бабульку, хоць і не мог бы сказаць за што, каб у яго пра гэта папыталіся. Так проста — Люсіна добрая бабулька. Вось Бім, любіць жа ён Сцяпанаўну. Толік так і запытаўся:

— Бімка, ты любіш Сцяпанаўну?

Бімка не толькі ведаў усіх прозвішчы, не толькі ведаў, што безымяннае няма ні аднае істоты, нават самага задрыпанага сабакі, але ён абавязкова выконваў, калі дзеці загадвалі, чые трэба прынесці пантофлі. Ён і зараз, па Толікавых і Сцяпанаўны позірках, па тым, як яна ўсміхалася, зразумеў, пра каго менавіта гавораць, таму падышоў і паклаў ёй галаву на калені.

Сцяпанаўна раней была абыякавая да сабак (сабака і сабака, што тут!), а Бім яе прымусіў любіць, прымусіў сваёю дабратою, даверлівасцю і адданасцю свайму сябру-чалавеку.

Добрыя і мілыя чатыры гэтыя істоты ў чужой кватэры — тры чалавекі і адзін сабака.

У Сцяпанаўны на душы было таксама цёпла і спакойна. Што яшчэ трэба пад старасць!

Потым, пасля, праз многа год, Толік будзе ўспамінаць гэты надвячоркавы час са светла-бэзавым акном. Будзе. Вядома, будзе, калі яго сэрца застанецца шчырым да людзей і калі п'яўка недаверу не прыссецца да ягонага сэрца… Але таго разу ён спахапіўся:

— Да дзевяці мне трэба дадому. У дзевяць — спаць. Заўтра я табе, Люся, прынясу альбом для малявання і чэшскія каляровыя алоўкі — ні ў адным магазіне такіх не купіш, не бывае нават. Замежныя!

— Праўда? — узрадавалася Люся.

— А ты тату хоць сказаў, куды ходзіш? — запытала Сцяпанаўна.

— Не-е. А што?

— Трэба сказаць. А як жа, Толік? Абавязкова.

— Ён жа не пытаецца і мама не пытаецца. У дзевяць гадзін каб дома…

Калі Толік адыходзіў, Бім вельмі, вельмі прасіўся, каб выпусціў, але марная была яго просьба. Яго бераглі і шкадавалі, не зважаючы на тое, што ён мучыўся і сумаваў па сябры, хаця і любіў іх.

На наступны дзень Толік не прыйшоў. А Люся так чакала яго з альбомам і алоўкамі, такімі, якіх не бывае ў магазінах і якія нельга купіць і за грошы. Так чакала! Яна і Біму паўтарала некалькі разоў:

— А Толіка няма. Не ідзе Толік.

Бім, вядома ж, зразумеў яе неспакой, ды і час, калі павінен быў прыйсці Толік, мінуў, таму ён разам з Люсяй пазіраў праз акно на вуліцу і нецярпліва чакаў яго. Але Толік не прыйшоў.

«Сказаў бацьку», — падумала Сцяпанаўна, а ўслых сказала:

— Вось табе і сабака… Дрэнна будзе нам без Толіка. Хто ж будзе вадзіць Біма?

У Люсі сцялася сэрца ад прадчування чагосьці нядобрага.

— Дрэнна, — сказала яна дрыготкім голасам.

Бім падышоў да яе, глядзеў на далоні, якія закрылі тварык, і чуць заскуголіў (не трэба, маўляў, Люся, не трэба). Ён памятаў, як некалі Іван Іванавіч, седзячы за сталом і абапёршыся локцямі, гэтаксама часам закрываў твар далонямі. Гэта было дрэнна — Бім ведаў. Бім заўсёды ў такім выпадку падыходзіў да гаспадара, а гаспадар гладзіў яго па галаве і гаварыў: «Дзякуй, Бім, дзякуй». Вось і Люся таксама, адняла далонь ад твару і пагладзіла Біма па галаве.