Читать «Белы Бім Чорнае вуха» онлайн - страница 49

Толік паехаў са свайго новага раёна ў другі, стары, у тую школу №… і распытаўся-такі ў дзяцей пра ўсё: калі яны бачылі Біма і дзе ён жыве. Сабе на радасць, ён даведаўся яшчэ, што нага не адарвана, а толькі вісіць. І пайшоў з дзецьмі да таго дома, да Біма.

Ён націснуў на кнопку званка. Бім адказаў пытаннем: «Гаў!» (Хто там?)

— Гэта я — Толік! — крыкнуў госць. Потым пачуў, як Бім, прытуліўшы да шчыліны нос, фыркнуў і нюхаў паветра. — Бім, гэта я, — Толік.

Бім віскнуў, забрахаў. Так ён крычаў: «Добры дзень, Толік!»

І хлопчык яго зразумеў, упершыню зразумеў цэлы сказ па-сабачы.

Сцяпанаўна, пачуўшы брэх і гаворку чалавека з сабакам, выйшла:

— Што табе, хлопчык?

— Я — да Біма.

Высветлілася ўсё лёгка. Яны зайшлі ўдваіх.

Толік не пазнаў Біма: паджары, без жывата, скудлачаная шэрсць, рабрыны тырчаць — не, гэта не Бім. Але вочы разумныя і ласкавыя сказалі: «Я — Бім». Толік прысеў на кукішкі і даў сабаку волю. Бім, абнюхваючы яго, лізаў пінжачок, падбародак, рукі і, урэшце, паклаў пысу на насок Толікавага чаравіка. Здавалася, ён супакоіўся.

Усё расказала Сцяпанаўна Толіку, незнаёмаму хлопчыку, усё, што толькі ведала пра Біма і пра Івана Іванавіча, але так і не магла растлумачыць, дзе і хто расціснуў лапу.

— Доля, — вызначыла яна. — І ў кожнага сабакі — свая доля.

Гаварыла яна з хлопчыкам спакойна, хоць і з горыччу, не выстаўляючыся сваёй старасцю і жыццёвым вопытам, як роўны з роўным.

— А дзе таблічка? — запытаўся Толік. — Была ж. Я чытаў.

— Была. Цябе ж як завуць?

— Толік.

— Толік — добра… Была. Нехта зняў, выходзіць… — Толік падумаў: «Ён зняў, Шэры дзядзька». Але ўсё-такі ўслых нічога не сказаў, таму што не быў упэўнены, што гэта так… — І што я з ім рабіць буду, госпадзі? — запыталася Сцяпанаўна, гледзячы на Біма. — І шкода неяк, і што рабіць — не ведаю. Вецінара б яму.

— Ветэрынара, — паправіў Толік таксама без усякае ганарлівасці і адказаў на пытанне «што рабіць?»: — Я буду прыходзіць кожны дзень пасля школы, буду яго вадзіць. Можна?

Так знайшоўся Біму новы маленькі сябар. Ён штодня, пасля абеду, ехаў цераз увесь горад да Біма, хадзіў з ім па двары, па вуліцах, па парку і, на радасць усім дзецям, гаварыў з гонарам:

— Сабака — лепшы сябар чалавека.

Сэнс гэтых слоў быў зусім іншы, чым у сачыненні, напісаным з крыўды.

Але цвёрда намеркаваў Толік: знайсці таго Шэрага дзядзьку і пагаварыць з ім. У сваім новым раёне ён пачаў яго падпільноўваць. І ўсё-такі стрэў твар у твар.

— Дзядзечка, — запытаўся ён, прыпадняўшы брылёк шапкі і ўзяўшы рукі за спіну, — нашто вы знялі з Біма таблічку?

— Ты што — ачумеў, хлопчык? — адказаў той пытаннем на пытанне.

— Вы ж яго забралі з таблічкаю. Я бачыў не адзін.

— І адпусціў з таблічкаю. Ён жа мяне ўкусіў! Нябось пусціш, калі кусаецца, як воўк.

— Хлусіце вы, дзядзечка. Бім ласкавы сабака.

— Я? Я хлушу, шчаня?.. Дзе твае бацькі? Дзе твае бацькі? Гавары! — прысукаўся ён.