Читать «Атамізацыя» онлайн - страница 39

I як жа яму, Лупавокаму, расказаць пра гэтую таямніцу і загадку, што ўсю Зямлю пранізвае, пачынаючы з глыбінь марскіх і заканчваючы нябеснымі высямі?

Мабыць, я заціх ненадоўга, бо Лупавокі пачаў мне рабіць наводачкі:

— Вашы вялікія прарокі і прадказальнікі гаварылі…

— А, ведаю, пра каго ты… Настрадамус і бабка Ванга…

— Ды не-ее… — працягнуў Лупавокі. — У вас іншыя былі, якія пра грошы і прыбытак пісалі. Калісьці Маркс і Энгельс усё прадбачылі.

Глядзеў я на яго, вытарашчыўшы вочы. Сказаў толькі:

— У нас жа іх, як ты кажаш, на гістарычны сметнік выкінулі.

— Дарэмна, дарэмна… Яшчэ не раз вы будзеце выцягваць іх з таго сметніка. Дык вось, адзін з іх сказаў, што жыццё — спосаб існавання бялковых цел, барацьба за выжыванне правіць усім… Ты ведаеш пра гэта?

— Вучылі калісьці, — прагаварыў я, «прыціснуты» фактамі. — Але гэта было даўно. Цяпер у нас столькі навін у стоканальным тэлевізары, у тым жа інтэрнэце гэтулькі розных меркаванняў, што і не ведаеш, хто кім правіць.

— Ну, дык я табе падкажу… У святле вучэння вашых прарокаў усе праблемы смерці вырашаюцца проста: ёсць барацьба за выжыванне бялковых злучэнняў: адно гіне, тут жа з’яўляецца новае… Ёсць такая форма існавання бялковых злучэнняў. Толькі і ўсяго. Разумееш?

Ці хітрыў ён, ці нічога не разумеў. Я адразу ж пайшоў у наступленне:

— Пра іншыя бялковыя целы не магу ручацца, але ж я, чалавек, — тут у гарачцы кулаком сябе ў грудзі ляснуў, — адчуваю, што падчас смерці штосьці адбываецца. Нейкая таямніца тут ёсць. Таму мы і палохаемся смерці. Усё жывое палохаецца смерці… На гэтым жаху, можа, наша жыццё трымаецца. На ім, а не на нейкай тваёй барацьбе. I мудрасць народная зводзіцца да таго, каб людзі не баяліся смерці. Штосьці таемнае ёсць між людзей, тое, што важней барацьбы, важней смерці… Пра ўсё гэта паэты гавораць… Разумееш, пра што гаворка вядзецца?

— Ха-ха, знайшоў каго слухаць, паэтаў малаадукаваных… Што яны ведаюць, твае паэты? — Лупавокенькі з крэсла свайго падняўся і пачаў швэндацца перада мною ўзад-уперад. Як лектар які, і пазіраючы на мяне вузкімі неміготкімі вачыма, кажа:

— Вы яшчэ не дараслі крышачку да разумення сапраўднай сутнасці. Што ж, бачу, ты чалавек разумны, таму трошкі і прыадкрыю табе, як ты кажаш, схаваную ад жывых таямніцу. Нашы вучоныя даведаліся, што справа тут не ў бялковых целах, тут усё складаней. Бялкі і ўсё астатняе, што вы называеце жывым рэчывам, гэта толькі вяршыня айсберга. Углыб, углыб матэрыі мы зазірнулі, туды, дзе кваркі знаходзяцца, дзе глюоны. I што ж мы там знайшлі, як думаеш, чалавек разумны і кемлівы?

Маўчаў я, пазіраючы на Лупавокага.

— А нічагусенькі мы там не знайшлі. Вось у чым парадокс парадоксаў. Адны згусткі энергапалёў рознага характару. Ядзерныя — ну, пра іх ты з квантавай механікі ведаеш, — глюонныя — вы іх потым адкрыеце і палтэргейст навучыцеся рабіць. Матэрыя, калі вывучаеш яе, знікае, як міраж… Вось гэтыя нябачныя энергапалі і ствараюць усё тое, што вы называеце атамамі, малекуламі, бялкамі, а там ужо — лапкаю падаць — і ўсё астатняе, што ты жыццём называеш: і малпа крыклівая, і леў грозны, і чарвяк вёрткі, і рыбіна, і птушка, і мікроб нябачны. Ніякай выпадковасці ў прыродзе няма і не можа быць… Але самы галоўны парадокс у тым, што паяўляюцца бялкі з нічога, як тая ж манна нябесная…