Читать «Атамізацыя» онлайн - страница 34

О-о, як шкада чалавека ў такія хвіліны! I добра, калі знойдзецца ў гэты міг блізкая душа, якая суцешаць і пачне шкадаваць цябе, адзінокага… Не вінаваціць, не папракаць, а ўсяго толькі — шкадаваць…

Я заплюшчыў вочы і нібы скрозь белы туман, убачыў…

…Убачыў лясную дарогу, а па ёй, каляіністай, коціць легкавік. Надвячорак… Залацістае сонца скрозь сосны слепіць вочы. Я за рулём сяджу, а побач мой брат круціцца, рукі пацірае: «Ну, сягоння, я табе абяцаю — клёў бу-у-дзе. Я душою чую». Таксама гарачы, дай волю — наперадзе легкавіка па каляінах панясецца да ляснога возера. Вядома, ад адной маці нарадзіліся, тая таксама тры работы адразу рабіла: шыла, падлогу мыла і спявала яшчэ…

З баравога лесу ў акно машыны хвалямі ліецца салодкі водар, у якім паядналіся шкіпінарны пах смалы-жывіцы, сунічак салодкіх, што на пагорках у траве хаваюцца, пах застаялай празрыстай вады ў каляінах, далёкія, ледзь чутныя пахі дурніц, багульніку, што плывуць з лагчын. I яшчэ над усімі пахамі траў лясных уладарыць пах чагосьці — таго даўняга, паўзабытага, што так востра адчувалася ў маленстве і што выцягвала з хаты і змушала згаладнелымі вачыма ўзірацца туды, за выган, дзе гнулася рачулка, дзе стаяў лес вечнай і непарушнай сцяною, куды дарогі вялі — аж на самы край свету…

Ззаду, з багажніка, гэткімі ж хвалямі даносіцца салодкі пах гарохавай кашы. Вядро набухаў, можна накарміць роту салдат, а ён — адным ляшчам яе прыгатаваў.

Машыну трэба весці асцярожна, у любы міг можаш днішчам ці на белы пясок сесці, ці карчавежыну падчапіць. Iх тут хапае — і яловыя, і сасновыя — усю дарогу пераплялі… Ужо з паўгадзіны коцім і, здаецца, што гарадоў тлумных нідзе няма, і вёсак нідзе няма, а ўсюды, куды ні паедзь, будзе лес, лес, лес…

Нарэшце прыкочваем да невялічкага чыстага прагалу на беразе возера. Управа і ўлева ад прагалу спрэс трыснёг у вадзе зелянее, з шумам пад ветрам выгінаецца. Брат выскоквае з машыны і, зірнуўшы на хвалістую паверхню вады, яшчэ болей радасна, чым дагэтуль, лямантуе: «Выдатна! Сёння нікога няма. I калы ў вадзе нашы стаяць нечапаныя».

Ведама, што няма нікога… Не шмат знойдзецца дурняў, каб за дзве сотні вёрст у глухамань перціся, дзе камар’я поўна…

— Давай, шавяліся, — падганяе мяне брат. Адкрывае багажнік, дастае вядро з яшчэ цёплай, перацёртай зваранай прасяной і гарохавай кашай, кажа: — Я сёння на дзве катушкі лавіць буду. Да-ам яму!..

Выцягваю з багажніка гумовую лодку, пачынаю накачваць насосам-пішчалкаю. Брат вывальвае на поліэтыленавы мяшок кашу і змешвае яе з перацёртымі семкамі сланечніка. I такі салодкі водар нясецца ад той кашы, што не стрымліваюся, падыходжу да яе.

— Ты што — не еў сёння? — пытае брат і адразу дадае: — Ну, хопіць, хопіць. Ляшчам не застанецца.

Вялікія круглыя камякі перацёртай з семкамі кашы зноў укладваюцца ў вядро, надзьмутая лодка падносіцца да вады і ў яе загружаецца ўсё тое, без чаго ляшча не возьмеш: бляшанкі з вёрткімі чарвякамі, тры катушкі. Але не забыцца б толькі падсачык новенькі, яшчэ не апрабаваны, а таксама — садок для рыбы, ліхтарыкі на святладыёдах, што на галаву чапляюцца, як у шахцёраў… Што яшчэ?.. А-а, ледзьве не забыў… А грузілы, а стужку ліпучую, каб катушкі да калоў прывязаць, а накамарнікі на ўсякі выпадак, бо камар’ё, як звяр’ё, ужо цяпер жыцця не дае. А плашчы на ўсякі выпадак, калі ветрам нацягне дождж. А надзіманы гумовы матрац, куды трэба ўсадзіць па-царску…