Читать «Чазенія» онлайн - страница 24

Круціліся і падалі за борт марскія зоркі велічынёю з талерку, ляцела ў розныя бакі рыба. Севярын стараўся, і хлопцы пачалі глядзець на яго нават з павагай.

Камбала – марскі сабака – мінтай. Краба перакідаеш на спіну і цвіком багарца трохі адхіляеш панцырны шчыток на ягоным жываце.

"Ікра, падобная на дробную кетавую: ага, самка! Хапай яе за клюшню і, блінам, у ваду. Спускаецца ўсё больш цьмяная ў лазурньш, варухнулася, знікла.

Няма ікры, шчыток больш пляскаты – ага, галубок, хадзі ў загон. Такая ўжо наша мужчынская доля".

Дробнага "марскога павука" – проста шуфлем за борт. I драбязу. I водарасці. I гожыя ракушкі. Вось толькі дзесяткі з два, узлезшы на спардэк, пакласці на кажух трубы, у гарачае месца. Хай мяса адстане ад іх. Тады аддзяліў – і вось у руках вясёлкавая чарапашка, падобная на кубак або кветку.

I вось ты па калена ў слізі, і луска блішчыць на нагах. Змыць палубу струменем вады. I чакай. Цяпер улоў напарнікаў і іх праца.

Будрыс трымаў вялізнага краба за клюшню. Круглае цела – сантыметраў пяцьдзесят у дыяметры. Ногі – таўшчынёй і даўжынёй з руку.

– Вікінг, – сказаў капітан.

– А што, калі яму туды палец торкнуць? – спытаў "вікінг".

– У сэнсе "прывітацца па-англійску"? Ну, паздароўкайся.

Няпіпіва ўзяў тоўстага заснулага мінтая, усунуў яго ў клюшню і пачаў дражніць. Краб доўга не хацеў злавацца, але ўрэшце пстрыкнуў клюшняй...

...Перарэзаў рыбіну на дзве часткі, нібы нажніцамі для бляхі паперу. Севярынавы вочы ад здзіўлення палезлі на лоб.

– ІІаздароўкайся. Сіла поціску – восемдзесят атмасфер.

– Н-ну!..

– Вось табе і "ну". Сумна было б, каб сунуў... Нясі кандзею.

Скарадзілі і скарадзілі мора. Працавалі да рэзкага болю ў спіне, а пасартаваўшы чарговы ўлоў, ляжалі на палубе, варылі есці, спявалі або рыхтавалі на зіму дробную камбалу пад піва: патрашылі, трохі салілі і развешвалі вяліцца на снасцях. Як сотні дзівосных авальных сцягоў.

А над усім гэтым было сонца і вецер. А пад усім гэтым было сіняе мора і хвалі. I часам скакалі па гэтых хвалях, радаваліся, што вырваліся з сеці, абмытыя, чысценькія шарыкі з сіняга шкла, плаўкі. Блішчалі, падскаквалі. Як маленькія блакітныя сонцы.

Калі сопкі сталі залатыя ад нізкага сонца, Севярын раптам убачыў, што чайкі гоняць над морам кагосьці дужа дробнага. Старыя, беласнежныя, чайкі і гадавалыя, карычняватыя.

Тое, дробнае, выкручвалася, чайкі прамахваліся і гарлалі, як быццам іх нехта нахабна, сярод дня, абакраў.

– Чаго гэта яны?

– А сінічка... – адказаў Няпіпіва.

– Адкуль у моры сінічка?

Твар капітана расплыўся ў шырокай усмешцы.

– У нас на носе жыве. Унь там старая ватоўка ляжыць. То пад ёю гняздо. I птушаняты там былі. Намучылася з імі, пакуль вылецелі. Сёння паляцела яшчэ як адшвартоўваліся. I вось, бач, бліжэй да ночы адшукала хату. Марская сініца. Гэта ж мы колькі міль зрабілі. I, глядзі ты, адкуль яна ведае, дзе мы?

Чайкі лямантавалі, скардзіліся на нахабнае парушэнне сухапутнай птушкай іхніх марскіх межаў. Ганяліся за малой. Але яна кожны раз выкручвалася і ўрэшце нырнула проста ў рубку.