Читать «Мы з Санькам у тыле ворага» онлайн - страница 64

Праўда, ногі табе памажуць, калі ў цябе не хапае глуздоў і ты сам прыцягнешся дахаты ў той час, як дояць карову.

Я ж не такі дурань, каб лезці на ражон. Ды мне і некалі. I Саньку, і Міцьку-Манголу, і Колю Бурцу — Храбраму Зайцу таксама некалі. Усе мы вечарамі круцімся каля Скокавай прызбы.

Тут у гэты час збіраюцца падлеткі, што ўжо танцуюць з дзяўчатамі польку, кракавяк і сербіянку. Буслікаў Косцік, які да вайны быў у сёмым класе, брынкае на балалайцы, а кавалеры з дзяўчатамі таўкуць босымі нагамі пыл на дарозе. Мы ж блытаемся сярод танцораў, кідаемся ў дзяўчат хрушчамі, за што атрымліваем удосталь ад іх кухталёў, а ад кавалераў — выспяткаў.

На адпаліраваным спадніцамі бярвенні, якое ляжыць пад плотам, колькі я памятаю, чынна рассядаюцца цёткі і маладзіцы. Тут усім верхаводзіць сама Скачыха. Яе голас не сціхае ні на мінуту. Тра-та-та, тра-та-та — толькі слухай. Адначасова Скачыха паспявае хутка, як машына, лузгаць чорныя сланечныя семкі. Яна без семак, як і яе муж без тытуню. Гэта ўжо і ў прыказку ўвайшло: «А мае вы таечкі, мне ж у горад трэба пазарэз — семкі выйшлі».

Так усе і гавораць: важная справа, як у Скачыхі ў горадзе.

У жанчын размовы жаласлівыя.

— А мае вы таечкі, ці чулі вы, што Нінка Падроба пісьмо з Германіі прыслала?

Сёлетняй вясной немцы забралі ў Германію каля дваццаці хлапцоў і дзяўчат. Плачу было на ўсё сяло, як па нябожчыку. Хто ўхітрыўся сабе хваробу ці калецтва якое нажыць, той застаўся, а астатніх па Няўмыкаваму спісу пагналі пад канвоем.

— А што яна піша? — цікавяцца маладзіцы. Прыціхлі і мы, хлапчукі. Цікава ўсё ж, як там у Германіі.

— Ды піша яна добра,— уздыхае Скачыха, а прыпісвае так, што матка з бацькам ужо тыдзень роўма равуць. Жыву, маўляў, у ласцы, як у казцы. Мне, маўляў, і не снілася, што так жывуць людзі, а прыпісвае так: хутка сустрэну свайго брата роднага.

Слухаюць маладзіцы, уздыхаюць, а ў якой слёзы блізка — ражком хусткі змахвае. Брат Нінчын апалчэнцам быў, у сіласнай яме ад нямецкай кулі злёг. Значыць, сустрэне яго Нінка на тым свеце. I толькі ж учора мы з хлопцамі разглядалі нямецкія плакаты на сельупразе. На фотаздымку красуецца круглатварая, прыбраная, як на вялікдзень, прыгажуня. Яна на машынцы наразае хлеб і весела ўсміхаецца. А знізу надпісана: «Я працую ў фрау Шварцкопф. У мяне лёгкая праца, добрая ежа і высокія заработкі. Прыязджайце на працу ў Германію».

— А Сцёпка Ладыміраў,— паведамляе Скачыха,— відаць, памрэ, мае таечкі.

— Дык чаго ж гэта ён напіўся?

— Тытуню параілі добрыя людзі настояць. Маўляў, паваляешся, пакуль бяруць у Германію, і ачуняеш.

— Ну, гэтага хоць на сваёй зямлі пахаваюць.

Мы з Санькам не маленькія, мы разумеем, што ад такога жыцця, як намалявана на сельуправе, роўма людзі не равуць і тытунь не п'юць. Сваю немку намалявалі і думаюць людзей абдурыць.