Читать «Мы з Санькам у тыле ворага» онлайн - страница 33
Iван Kiрэевiч Сяркоў
— Госпадзі, божа мой, твая воля...
Паступова вочы прывыклі да цемры. Цяпер я добра бачу дзеда. Ен стаіць на каленях каля раненага, папраўляе пад галавой падушку, падбівае салому пад посцілку. Ранены ў гімнасцёрцы, з зоркай на рукаве, галава абкручана белымі анучкамі, пад расхрыстаным каўняром таксама бінты з чорнымі плямамі. Кроў.
Я ківаю галавой Саньку:
— Пакуль дзед нас не бачыць, давай ціхенька выйдзем.
Санька прыклаў палец да губ:
— Маўчы! Не заўважыць.
Але Мірон нас заўважыў. Спачатку разгубіўся, уздрыгнуў і ледзь не выпусціў гладыш, а потым, разгледзеўшы, што за госці, сярдзіта нахмурыў бровы і сурова буркнуў:
— Ану выходзьце!
Дзед дыбае наперадзе і не азіраецца. Нам можна тысячу разоў уцячы. Аднак мы чамусьці гэтага не робім, а пляцёмся следам паслухмянымі авечкамі. Толькі перад тым як зайсці ў двор, Санька быў прыпыніўся ў нерашучасці. Тут стары расчыніў варотцы і прапусціў нас у двор.
У Міронавых сенцах прыемны хададок. Смачна пахне спелымі яблыкамі і мёдам. Толькі нам не да гэтага. А што, калі дзед здыме з крука вунь тыя лейцы ды дасць добранька? Будзем тады ведаць.
3 хаты выйшла Міроніха, баба Гапа, ветлівая і гаваркая жанчына.
— А-а, хлопцы,— сказала яна, быццам даўно чакала такіх гасцей.— Вы чаго-небудзь прыйшлі?
3 клеці адгукнуўся Мірон:
— Гэта я іх прывёў. Справа ў нас важная.
Ён прынёс некалькі вялікіх чырвоных яблыкаў, паклаў іх на стол, паставіў талерку мёду.
— Частуйцеся... Ды вы не саромейцеся, сядайце.
Для прыліку мы крыху панекалі, маўляў, не хочам,так сказаць, толькі што ад стала, ды і мёд мы не вельмі любім.
— А вы ўсё ж паспытайце. Можа, і спадабаецца.
Паспыталі. Нішто сабе. Есці можна. I пачалі паціху налягаць. Але не так ужо, каб дзед падумаў, што мы век мёду не бачылі. А потым так захапіліся гэтым заняткам, што забыліся пра ўсё на евеце. Санька нават нос вымазаў. Але як ні стараліся, увесь мёд з'есці не змаглі, адваліліся ад стала. I тут дзед пачаў размову:
— Вось што, хлопцы, вы ўжо немалыя, і я прашу вас мне дапамагчы...
Мы сядзім, натапырыўшы вушы: чаго гэта ён ад нас хоча?
— А што зрабіць? — пытае Санька.
— Па-першае,— сказаў дзед, паскробшы ў барадзе,— было б вельмі добра, каб у вас былі кароткія языкі. Пра тое, што вы бачылі сёння ў бліндажы, каб ні адна жывая душа не ведала. I дома не гаварыце.
Нам нават крыўдна стала: за каго дзед нас лічыць? Нам што ні скажаш — магіла. Пра чартакож і зараз ніхто нічога не ведае.
— А па-другое,— працягваў дзед,— вы ўсюды бегаеце, усё бачыце. Калі заўважыце што-небудзь падазронае, мне скажыце... Ну, куды паліцаі ходзяць, што робяць...
— Учора Ахоньку чэрці насілі па агародах,— тут жа паведаміў я,— толькі не на нашай вуліцы.
— Вось бачыце, нам з вамі трэба трымаць вуха востра... Яны жартаваць не будуць. Загад іхні чыталі?
— Пра камісараў? Чыталі,— кіўнуў Санька галавой.
За варотамі дзед Мірон яшчэ раз строга нас папярэдзіў:
— Дык глядзіце ж, хлопцы, ані-ні...
I пайшоў. Дзед нам спадабаўся. Аказваецца, ён не такі ўжо і нелюдзімы, і не такі ўжо і скнарлівы. Вунь колькі мёду наваліў, еш толькі. I нам з Санькам паверыў. Дапамажыце, кажа, хлопцы. Як з дарослымі размаўляў. Цяпер мы не будзем спускаць вачэй ні з Ахонькі, ні з Няўмыкі і асабліва з Рудзькі — той хутчэй за ўсё можа пранюхаць што-небудзь. Заўжды па садах лазіць.