Читать «Мур (на белорусском языке)» онлайн - страница 11

Том устаў, падышоў пад самую адтулiну ў столi i пачаў пiльнаваць дзень. У галаве ў мяне ўпарта круцiлася адна думка, я хацеў памерцi дастойна i думаў толькi пра гэта. Але пасля таго як доктар сказаў, каторая цяпер гадзiна, я мiмаволi пачаў адчуваць час: ён цёк, сачыўся кропля за кропляй.

Было яшчэ цёмна, калi я пачуў Томаў голас:

- Ты iх чуеш?

- Так.

На дварэ хадзiлi нейкiя людзi.

- Якога чорта яны там робяць? Не могуць жа яны страляць у такой цемры.

Хутка ўсе гукi сцiхлi. Я сказаў Тому:

- Днее.

Пэдра, пазяхаючы, устаў i пагасiў газнiцу.

- Холадна, каб яго, - сказаў ён свайму сябру.

Склеп ахiнуўся ў шарае сутонне. Здалёк да нас данеслiся стрэлы.

- Пачынаецца, - сказаў я Тому. - Напэўна, яны робяць гэта на заднiм двары.

Том папрасiў у доктара цыгарэту. Я палiць не хацеў; мне наогул не хацелася нi цыгарэт, нi выпiць. Цяпер яны стралялi ўжо безупынку.

- Ты ўяўляеш сабе? - сказаў Том.

Ён хацеў дадаць нешта яшчэ, але змоўк; ён глядзеў на дзверы. Яны адчынiлiся, i на парозе ўзнiк лейтэнант i за iм чатыры салдаты. Том выпусцiў цыгарэту.

- Стайнбак?

Том не азваўся. Тады Пэдра паказаў на яго.

- Хуан Мiрбал?

- Гэта той вунь, што ляжыць на матрацы.

- Устаньце, - сказаў лейтэнант.

Хуан не варухнуўся. Два салдаты падышлi да яго i паднялi пад пахi. Але як толькi яны яго адпусцiлi, ён зноў упаў.

Салдаты стаялi ў нерашучасцi.

- Гэты не першы, каму зрабiлася блага, - сказаў лейтэнант. - Давядзецца вам яго туды занесцi, а там прыдумаем.

Ён павярнуўся да Тома:

- Ну, хадземце.

Абапал Тома сталi два салдаты, i яны выйшлi. Следам два iншыя салдаты пад пахi i каленi неслi малога. Ён быў не ў непрытомнасцi; вочы ў яго былi шырока расплюшчаныя, i па шчаках лiлiся буйныя слёзы. Калi я хацеў выйсцi таксама, лейтэнант мяне чамусьцi спынiў.

- Вы - Iб'ета? - спытаўся ён.

- Так.

- Вам прыйдзецца пачакаць тут: па вас хутка прыйдуць.

Яны выйшлi. Бельгiец i два наглядчыкi выйшлi таксама. Я застаўся адзiн. Я не разумеў, што здарылася, але думаў, што лепш бы ўжо яны скончылi з усiм адразу. Амаль праз роўныя прамежкi часу да мяне даляталi залпы, i кожны раз я скаланаўся ўсiм целам. Мне хацелася раўцi на ўсю глотку, выдзiраць на сабе валасы. Але я толькi мацней сцiскаў зубы i глыбей засоўваў рукi ў кiшэнi: я хацеў захаваць сваю годнасць.

Праз гадзiну па мяне нарэшце прыйшлi i завялi ў маленькi пакой на другiм паверсе, дзе пахла цыгарамi i было, як мне адразу здалося, аж задушлiва горача. У фатэлях з нейкiмi паперамi на каленях сядзелi два афiцэры i палiлi цыгары.

- Цябе зваць Iб'ета?

- Так.

- Дзе Рэйман Грыс?

- Не ведаю.

Той, што мяне дапытваў, быў маленькi i тоўсты. Яго жорсткiя вочы хавалiся за ларнетам. Ён сказаў: