Читать «Тутэйшыя» онлайн - страница 6

Чуваць злева званок.

Ай, госці ідуць! Меджду протчым, мамаша, завесьце чым-небудзь вокны, можа — коўдрамі... а я пабягу спаткаць. (Выбягае.)

Гануля завешвае вокны. Наста круціцца каля люстра. Уваходзяць ГОСЦІ ў парваных верхніх вопратках, якія Мікіта знімае і выносіць у другі пакой. ПОП апускае падоткнутыя полы сутаны. Пасля прывітання госці рассаджваюцца і крытычным вокам аглядаюць кватэру.

З'ява IX

Мікіта, Наста, Гануля, Дама, Поп, Спраўнік, Пан.

МІКІТА (як госці ўвайшлі і раздзеліся, надскакваючы). Міласці прашу! Прашу пакорна! Маю гонар пазнаёміць — меджду протчым, мая мамаша, а гэта — мамзэль Наста Пабягунская.

ДАМА (углядаючыся пільна цераз акуляры з ручкай на Мікіту). Што гэта ў вас, мусье, за такі орыгінальны ўбор? Напамінае сабой форму а-ля-кум пажарны.

МІКІТА (глянуўшы на сябе). Мадам-сіньёра, вы згадалі. Гэта... Як яно... гэта... меджду протчым, прынёс мне мой прыдворны кравец для меркі, а я так захапіўся найяснейшымі гасцямі (госці ківаюць галовамі), што і забыўся зняць. Меджду протчым, я заказаў сабе гэты віцмундзір з пэўнай мэтай... Прыходзяць немцы, пачнуцца балі, рауты, маскарады, а ў мяне во і гатоў маскарадны касцюм. Але, выбачайце, найяснейшыя госці,— пайду ўжо скіну, меджду протчым. (Выходзіць і варочаецца ў чыноўніцкай форме з усімі адзнакамі.)

ДАМА (ізноў узіраючыся на Мікіту). Ах, мусье! але вы фарсун: у вас мундзір са шліфамі!

МІКІТА. А гэта зроблена спэцыяльна для маіх, меджду протчым, найславутнейшых гасцей: хацеў прыняць іх, як і калісь прымаў розных дастойных асоб.

СПРАЎНІК. Тады дазвольце і я свой мундзір удастойню.

Дастае з кішэні пагоны і прышпільвае. Дама памагае. Чуваць званок. Гануля выходзіць і прыводзіць з сабой АЛЕНКУ І ГАРОШКУ, які, уваходзячы ў хату, выбівае аб пазногаць попел з люлькі.

З'ява X

Тыя ж, Аленка, Гарошка.

АЛЕНКА (узіраючыся ў пісульку). Ці тут жыве дзядзька... як яго?! дзядзька Мікіта Зносак?

МІКІТА. I не дзядзька, і не Мікіта, і не Зносак, а тут жыве, меджду протчым, колежскі рэгістратар Нікіцій Зносілов.

АЛЕНКА. Я... я не ведаю...

МІКІТА. А калі не ведаеце, то чаго ўлезлі ў чужую хату, меджду протчым.

АЛЕНКА. Бачыце, мы з таткам шукаем нашага настаўніка Здольніка.

ГАНУЛЯ. Ах, так бы адразу і сказалі, дзеткі! Ён тут. Зараз паклічу. (Стукае ў Янкавы дзверы.) Пане настаўнік! Да вас госці прыйшлі.

З'ява XI

Тыя ж, Янка.

ЯНКА (увайшоўшы і вітаючыся). Вось мілыя, дарагія госцікі! А я ўсё разважаў, ці прыедзеце сягоння, ці не. (Да Ганулі.) Гата, цётачка, тыя самыя падарожнікі, аб якіх я вам успамінаў: мая найздальнейшая вучаніца Аленка, а гэта бацька яе, Лявон Гарошка — найлепшы гаспадар з усяго сяла.

ГАНУЛЯ (прыпамінаючы). Лявон Гарошка... Лявон Гарошка... Як жа гэта так? Ці вы не з Дуброўкі?

ГАРОШКА. Але, мая мілая, з Дуброўкі!

ГАНУЛЯ. Ну, цяпер успомніла! Гэта ж мы блізкія сваякі: твой дзед і мая бабка былі родныя брат і сястра. Але чаго ж мы стаім? Сядайце, мае даражэнькія! Пане настаўнік, папрасіце, каб селі.

Сядаюць воддаль ад іншых гасцей.

МІКІТА (адыходзіць ад сваіх гасцей, да Ганулі, набок). Меджду протчым, мамаша, выехалі з гэтым сваяцтвам, як з козамі на торг! Перад маімі гасцямі ўсю мне рэпутацыю папсавалі. Хаця не ўздумайце яшчэ за стол іх садзіць.