Читать «Вятрак – птушка вольная» онлайн - страница 135

Васіль Ткачоў

Стары хітра ўсміхаецца.

– А чым дакажаш? Пакаж метрыку.

Хлопчык не знаходзіць, што адказаць. Маўчыць. Насупіўся.

– Ну, і куды ж ты ідзеш, Колька?

– Я Юрка-а-а!– на вачах малога выкругляюцца слязінкі, ён зноўку тупае нагамі.

А стары гладзіць малога па галаве, дастае з кішэні цукерку, падае яму:

– Во калі з’ясі маю цукерку, толькі тады паверу, што ты Юрка і ёсць на самай справе.

Малы хуценька пракаўтнуў цукерку, усміхнуўся–вочкі блішчаць.

– Бачыш?

– Во цяпер бачу. Ну, і куды ж ты ідзеш, Юрка?

– А не скажу!-- і хлопчык вёртка шугануў ад старога.

Аўгей жа ўсміхаецца: сёння і яму трошкі весялей стала на гэтым свеце, дзякуючы Вуллянінаму ўнуку.

БУЛЬБАШЫ

Паклікаў неяк дзед Аўгей да сябе дзяцей.

– Прыходзьце сёння, шаноўныя землячкі, да мяне,– сказаў стары, сустрэўшыся з імі каля крамы.–Хто спозніцца–вельмі пашкадуе. Буду чакаць. Усе чулі?

– Усе!– амаль што ў адзін голас адказалі дзеці.

– Не спозніцеся?

– Не-е!

Дзед Аўгей сядзеў на лаўцы, смуголіў сваю дужа нясмачную цыгарку, а як толькі ўбачыў дзяцей, што купкай—як і гулялі каля крамы—тупалі да яго, пашукаў, куды б прыладзіць акурак, а тады шпурнуў яго падалей у траву—каб і духу блізка не было, каб дзеці маглі дыхаць чыстым паветрам. Дзед Аўгей такі: багата з таго, што сам рабіў, не жадаў дзецям. «Дурное ўсё гэта». Дзеці селі каля дзеда на лаўку—з двух бакоў, і Лёнька, зірнуўшы з-пад ілба на старога, напомніў пра сябе і сяброў:

– Мы прыйшлі...

– Гэта я бачу,– варухнуўся на лаўцы дзед Аўгей.—Малайцы. Нешта ў вас сёння ногі цэлыя, непадрапаныя? Га? Тут нешта не так. Не можа быць хлапцоў, каб у іх ўсё чын па чыну было. Слабавата бегалі. Але нічога, справа паправімая. Хочаце, я вось на гэтых дзвюх цаглінах,– стары паказаў на самаробную печ, спрацаваную з чырвонай цэглы каля брамы,– такую страву згатую, што пальчыкі абліжаце?

Дзеці, не ведаючы яшчэ, што там за страва такая будзе, быццам незнарок пракаўтнулі сліну...

– Ніколі смачнейшай ежы вы не спыталі, гэта я вам, стары чалавек, гавару. Ці, можа, бачылі смачнейшую? Га, Петрык? Што ты скажаш нам на гэта?

– Не ведаю,– паціснуў плячом хлопчык.

А Лёнька хітравата ўсміхнуўся:

– Г-гы... Што, скажаш, і смачней будзе нават твая ежа, дзед, чым снікерс?

– А то ж! Што там твой снікерс- брыкерс? Гэх, дзялоў тых! Давайце памагайце мне лепш. А тады, за вяэрай, і пагамонім.

– А што – памагаць?– пацікавіўся Лёнька.

– Знайду,знайду што,-- дзед пакрактаў трохі, пакуль устаў з лаўкі.–За мной, як той гаварыў, не стане. Так, браткі-гвардзейцы, усім адна каманда: скабліць бульбу. Вось у мяне падрыхтаваныя для вас спецыяльна чатыры нажы. Якраз кожнаму. Вось кашэль з бульбай. Прыступайце. Толькі—папярэджваю, як амаль дарослых людзей,– захоўвайце дысцыпліну. Не штурхайцеся. З нажамі асцярожней будзьце. А я тым часам цяпельца ў печы раскладу, ваду пастаўлю,-- няхай грэецца, усё ж хутчэй будзе.

Лёнька і яго камнда скаблілі бульбу і чырыкалі, што тыя вераб’і : меркавалі, якую ж страву рашыў прыгатаваць дзед Аёгей, і нешта ніводная не падыходзіла—дужа ўжо вядомыя ўсе, здаецца, елі, а тут жа, відаць, будзе нешта адмысловае, мо нават і пра тое, пра што раней яны ніколі не чулі.