Читать «Скарб Загорскай камяніцы» онлайн - страница 48

— Тата, дай падмяню, — адразу папрасіў Алесь.

— А пяткі табе не падрэжуць? — азірнуўшыся на касцоў, што далёка адсталі ад Мірона, спытаў той.

— Не-е…

— Ну-ну, паспрабуй…

Ён дастаў з-за пояса мянташку, павастрыў касу і працягнуў яе сыну, любуючыся, як ён стаў у пракос і, шырока ўзмахваючы кассём, крута заносячы правае плячо, упэўнена пайшоў па лузе, пакідаючы злева тоўсты, натапыраны пракос.

Анюта таксама залюбавалася такой Алесевай увішнасцю, і Мікола раўніва падумаў, што ён хоць і ўмее касіць, але браць так шырока, як Алесь, наўрад ці здолее, і таму, каб не стаяць, пайшоў у канец пракоса і з нейкай злосцю пачаў раскідаць траву рукамі, сцелячы яе на зямлю тонкім слоем. Ён ведаў — чым таней пасцеле, тым хутчэй трава высахне.

Неўзабаве да яго далучылася і Анюта, толькі яна разбівала траву грабільнам, падымаючы яе высока і трасучы. Дагнала яго, загаварыла:

— А здорава Алесь косіць, праўда?

— Здорава…

— І ты змог бы гэтак?

— Гэтак — не змог бы…

— Чаму ж?

— Мала касіў яшчэ, толькі па кустоўі, дзе асабліва і касой не размахнешся. Не спрабаваў на гэткім лузе.

— А ты паспрабуй.

— Навошта?

— Я… хачу… каб і ты не адстаў ад Алеся… Яна так мякка і лагодна вымавіла гэтыя словы, што ў Міколы аж пацяплела ў грудзях. — Чуеш? Паспрабуй, Мікола… Я хачу паглядзець.

Ён не адказаў ёй, і як трымаў ахапак травы, кінуў яго на зямлю і пабег да Алеся. Моўчкі выхапіў у яго з рук касу і, баючыся, каб яна толькі не ўрэзалася, як часта бывала, носам у зямлю, пачаў паволі гнаць пракос, адчуваючы, як з кожным узмахам нібы прыбаўляецца ў руках сілы, супакойваецца тая невядомая дрыготка і расце ў душы ўпэўненасць. Узмах — ж-жых! Узмах — ж-жых! Аж спявае душа — так хораша!

— Бач ты-ы! Яшчэ шырэй узяў! — аж дзівіўся Мірон такому Міколаваму спрыту. — Ай ды хлопцы, ай ды малайцы! Так мы з вамі, дапраўдачкі, дзве нормы дамо!

Неўзабаве пад'ехаў на буланым коніку брыгадзір, падзівіўся:

— Што ў цябе тут за касцы, Мірон?

— Памочнікі…

— Ого! Калі ў вас тут такая сіла, то я шчэ дзве касы падкіну, га? Згода, хлопцы? Ды заадно і на агульны стол запішу! Шыкоўны стол…

— І квасу, кваску халодненькага каб… А то ў роце перасохла. Ды і якая ж гэта касьба без добрага хлебнага квасу! — падхапіў Мірон.

— Вудзе табе і квас! — паабяцаў брыгадзір і шлегануў каня лазовым дубцом. Той узяў адразу наўскач, і брыгадзір, высока ўскідаючы локці, скіраваў да лесу, дзе была яго асноўная база.

— Павырасталі хлопцы на тых хутарах, — гаварылі жанчыны. — Цяпер Мар'і ды Клаўдзі лацвей, вунь якія памочнікі, хоць на луг, хоць у лес пасылай.

— Пара ўжо і ім у калгасе працаваць, Мар'і ды Клаўдзі… А то адна Гэлька толькі і ходзіць адтуль.

— Ваўчка ў калгас не выпхнеш. Здаўна ён толькі на сябе і робіць, у адзіночку, як той воўк…

Слухаючы жанчын, Мікола ўпершыню зразумеў, адчуў — працаваць у калектыве гэта зусім не тое, што дома. З калектывам, грамадой і спарней і весялей. Тут людзі згуртаваны адзіным клопатам, адзінай мэтай. Мабыць, гэтаксама падумаў і Мірон, бо адразу ж адказаў тым жанчынам:

— А я от вазьму ды і заўтра прыйду, дужа мне падабаецца з вамі разам, бабы! Дапраўдачкі, падабаецца…