Читать «Скарб Загорскай камяніцы» онлайн - страница 24

— А вам па якой справе? — калі ўжо хлопцы наважыліся ісці, нібы між іншым пацікавіўся пісар.

— Па асабістай… Сакрэт, — першы, нібы хто яго цягнуў за язык, выпхнуўся наперад Алесь.

— Не па асабістай, а па дзяржаўнай, — нядобра зірнуў на сябра Мікола.

— О-о! Калі па дзяржаўнай, то пачакайце… Я вось яму такія-сякія паперы перапісваю. Тэрмінова, казаў. Значыць, хутка будзе… У-унь там пасядзіце, пад ліпаю.

На падворку пад кучаравай ліпаю ляжала на двух укапаных у зямлю слупках даволі вялікая дошка, пафарбаваная ў зялёны колер. Хлопцы селі з краю і пачалі чакаць.

Двор вялікі, увесь у зеляніне; густыя бэзавыя кусты купкамі абляпілі будыніну; трава ўсюды парасла такая, што хоць касі яе.

— Чаму іх не высеклі, кусты гэтыя? — успомніўшы, як гады тры назад з-за бэзавых кустоў быў забіты з кулацкага абрэза старшыня сельсавета, пачаў гаворку Алесь. — За імі ж лёгка бандзюку якому схавацца ды зноў…

— Цяпер ужо адпала такая небяспека…

— А ў Тупіка ж стралялі…

— То ў лесе. Цяпер яны сюды не сунуцца, па носе атрымаюць. А вунь і Сняжок! — аж загарэліся вочы ў Міколы, калі ён убачыў, як з-за высокага паркана, што ахінаў гэтае селішча — а было на двары аж пяць будынін, — выехаў Тупік на сваім беласнежным кані. Участковы таксама ўбачыў хлопцаў і пад'ехаў адразу да іх, асадзіў каня.

— Здарова, гвардыя! — узняў ён пад казырок правую руку з нагайкай і лоўка саскочыў з каня. — Бачу, што мяне чакаеце, гэтак?

— Анёш! — зноў заскочыў наперад Алесь. — А мы ўчора бачылі нейкага сляпога старца і… вінтоўка яшчэ…

— У каго вінтоўка? У старца? — чамусьці, зусім не здзіўляючыся такой важнай, на думку хлопцаў, навіне, абыякава спытаў міліцыянер.

Алесь зноў затараторыў:

— Ды не, не ў старца… Вінтоўку мы знайшлі пад падлогай у аборы. І яшчэ там у скрынцы былі патроны да вінтоўкі. Многа патронаў, блішчастыя…

— Бач ты! — цяпер ужо здзівіўся Тупік, прысаджваючыся да хлопцаў. А павады аброці адпусціў. Сняжок жа — ні з месца, стаіць сабе, стрыжэ вушамі, нібы слухае гамонку.

Мікола падышоў, узяў за аброць, гладзіў яго тугую гладкую шыю, частаваў цукрам, якога сёння ўзяў нямала, слухаў Алесеву размову з Тупікам і думаў, што з Алесем яму здорава пашанцавала: такога гаваркога, адкрытага таварыша яму акурат бракавала ўвесь час, бо сам ён сарамяжлівы, не любіць мнагаслоўя, ніколі не вытыркаецца наперад. Іншых жа людзей заўсёды слухае ўважліва. Яго пры гутарцы ўвесь час, як людзі казалі, трэба цягнуць за язык.

І раптам, як стрэл, над галавой прагучалі на дзіва спакойныя словы міліцыянера:

— То не старац, брацішкі, то так замаскіраваўся Зыгмусь, сынок пана Гурэцкага! Уцякалі яны, дык старога падстрэлілі, як курапатку, а малады, бач, збег… І вінтоўку ён, відаць, прыхаваў, па яе прыходзіў. Што вы перахавалі — гэта добранька. Ды вось толькі думаецца мне — не адна яна ў яго прыхавана, як бы той Зыгмусь зноў не ўздумаў старых сяброў шукаць…