Читать «Скарб Загорскай камяніцы» онлайн - страница 23
Николай Михайлович Водоносов
А тыя і праўда дужа ўжо захапіліся сваёй гаворкай, забыўшыся і на Анюту, і на смалякі, і на ўсё на свеце…
— Так Тупік і казаў, што Зыгмусь Гурэцкі ўцёк? Як жа ён адтуль уцёк? Хіба яго не пільнавалі? Ды не можа быць, каб такое казаў! — усё не верыў Мікола.
— От жа казаў… І яшчэ прасіў тату, каб ён, быццам па якой справе, схадзіў у Мокры Лог і добранька там агледзеў усё, бо ў тым яры спакон веку розныя бандзюкі хаваюцца… — Ад узрушанасці Алесь расчырванеўся, соп і аж заікаўся. — А гэты жабрак тут круціцца нездарма… — і аж прысвіснуў: — Слу-хай, Мікола! А можа, ён ніякі і не жабрак? І не сляпы?
— Пойдзем от да Тупіка і ўсё раскажам! — вырашыў Мікола. — Толькі паможам Анюце… — нарэшце азірнуўся ён, і на яго худым смуглявым твары ледзь прабілася сарамяжлівая чырвань. Алесь гэта ўлавіў і быццам незнарок, але з папрокам сказаў:
— Нешта вы без мяне згаварыліся ў смалякі хадзіць… Ці ж я лішні?
— А мы не дамаўляліся і не згаворваліся. Проста Анюта баіцца адна, казала. Сама мяне дагнала. Калі не верыш, то от спытайся ў яе.
— Што там пытацца… — Алесь зірнуў на Анюту і ўздыхнуў.— Мяне дык ніколі не даганяла…
Мікола палічыў за лепшае змяніць гэту непатрэбную і далікатную гаворку і таму ўжо цішэй, як якую таямніцу, сказаў Алесю тое, што сам чуў:
— У Тупіка, вунь, стралялі…
— Ведаю!
— Мы яму павінны заўсёды памагаць… Значыць, і пра вінтоўку расказаць трэба. А то неяк нядобра выходзіць — хаваем, як тыя бандзюкі…
— Можа, і нам спатрэбіцца. Ды і страляць бы навучыцца, — аж прыжмурыў левае вока. — Га, Мікола? Давай зойдзем далёка ў лес ды пастраляем…
— Настраляеш на сваю галаву. За гэта ведаеш, што можа быць? Турма…
— І што хаваем вінтоўку, можа быць турма…
— Можа… Вось аддадзім, і Тупік нас навучыць.
— Быў яму час! — махнуў рукою Алесь і першы рушыў да Анюты, думаючы ўжо нешта сваё, патаемнае. Цяпер ён хоць і сам не ведаў чаму, але злаваўся на Анюту. Яму хацелася сказаць ёй штосьці едкае, балючае.
Яна глядзела на сяброў, злёгку схіліўшы набок галаву.
— Насакрэтнічалі? — спытала прыязна, без крыўды. — Цяпер бярыцеся за мяхі.
— Гэта справа прывычная, — абыякава сказаў Алесь і ўхапіў яе мех так лоўка, быццам ён усё жыццё толькі тое і рабіў, што насіў мяхі.— Пайшлі…
Назад дайшлі без асаблівых прыгод, калі не лічыць таго, што Анюціну шчарбатую сякерку, якую Мікола кінуў пад куст, як ні шукалі, не знайшлі, быццам яна правалілася.
— Ану яе! Яна і так нікуды не вартая была, — урэшце зноў узяўся за свой мех Мікола, і сябры, мінуўшы Мокры Лог, выйшлі на дарогу…
У Замошша трапілі толькі на другі дзень.
Знайшлі будынак сельсавета, у прыбудове да якога і жыў участковы, але дома яго не засталі: паехаў у Калінаўку. Так ім сказаў сельсавецкі пісар Адам, малады кучаравы хлопец з вясёлымі васільковымі вачамі, які сядзеў за шыкоўным пісьмовым сталом з пакояў пана Красоўскага. Такіх кучараў, як у пісара, хлопцы, колькі жывуць, ні ў кога не бачылі: белыя завіткі, быццам спецыяльна накручаныя на гарачы цвік, капой абляпілі яго круглую галаву.