Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 98

Канешне, цётка Ганна нешта чула пра гэта. Але хваліцца, што чытала.

— Во дае! — сказаў я. Пятрусь усміхнуўся.

— Умее фантазіраваць. Ёй толькі прыгодніцкія аповесці пісаць. Дзеці чыталі б. За вушы не адарваў бы.

Цётка Ганна не спыняецца, расказвае:

— Сядзяць, гуляюць у карты і ў вус не дзьмуць.

— Хто ж выйграў? — падала голас маці.

— Вядома, трохгаловыя. У іх на адну галаву болей. Яны разумнейшыя. Ну, я паеду, суседачка.

— Куды яна паедзе? — глянуў на мяне Пятрусь.

Я не паспеў адказаць, бо цётка Ганна нечакана як завішчыць!

«Мірон Казіміравіч і Ландыш на цётку Ганну напалі, хочуць з сабою забраць», — мільганула ў галаве.

— За мною! — крыкнуў я Петрусю і — на двор.

Ні Мірона Казіміравіча, ні Ландыша на падворку не было. Цётка Ганна стаяла каля веласіпеда і, абхапіўшы рукамі галаву, галасіла: «Ой, людцы-ы!.. Ой, людцы-ы!..» Каля яе, спалатнелая, стаяла мая маці. Я кінуўся да яе.

— Што з табою?

— Ой! — ойкнула маці.

— Мамачка, што з табою?

— Ой! — паўтарыла маці.

Я хацеў бегчы ў хату па дубальтоўку, ды Пятрусь тыцнуў пальцам, паказваючы на кабуру ад веласіпеда.

— Бачыш? Кабура расшпілена.

— Не падыходзь! — заверашчэла цётка Ганна. — Там змяя! У кабуры гняздо звіла.

— Любяць на веласіпедзе катацца, — са смехам сказаў Пятрусь.

Цётка Ганна, мусіць, зусім перапалохалася, бо падхапіла:

— Яшчэ як любяць! Адна вылезла, папаўзла, а там яшчэ сядзяць.

— Цётка Ганна ў мяне веласіпед папрасіла. Хацела ў Клімавічы да сваякоў з'ездзіць. Хацела сядло апусціць. Расшпіліла кабуру, каб ключ узяць, а там змяя, — растлумачыла маці.

Да сваякоў… На нашым веласіпедзе… Як на грэх. Наламалі дроў.

Пятрусь узяўся за кабуру. А цётка Ганна не пускае яго.

— Не лезь! За руку ўджаліць.

— Не ўджаліць, — усміхнуўся Пятрусь. — Там вуж сядзеў.

Цётка Ганна глянула на яго як мыла з'еўшы.

— Вуж? Ты ведаеш?

— Ведаю, калі кажу.

Цётка Ганна апусцілася на калодку, на якой звычайна колем дровы. Добра, што калодка стаяла якраз тут. Інакш проста на траву села б.

— Ой, не магу! Паміраю-у!..

Да яе падбегла мая маці, абхапіла за плечы.

— Што з табою, Ганначка?

— Вады! У грудзях пячэ, распірае. Маці азірнулася.

— Ігнат, вады!..

Я на адной назе ў хату. Схапіў са стала конаўку, зачэрпаў з вядра вады і назад бягом.

— Бярыце, — працягнуў цётцы Ганне. — Гэта не змяя. У кабуры вуж сядзеў. Праўду кажам.

Цётка Ганна ўзяла конаўку, паднесла да рота.

— Там… Там вужы гняздо звілі?

— Не. Мы з Петрусём вужа ў кабуру пасадзілі.

Лепей я не прызнаваўся б. Забыўся, што часта праўда бокам вылазіць.

Цётка Ганна як пачула, дык зноў загаласіла:

— Ой, людцы!..

— Ігнат!.. — паклікала мяне маці.

— Што? — заморгаў я вачыма.

— Арыштант!

— Мы не хацелі,— стаў апраўдвацца я.

— Нясі папружку.

Бач, якая хітрая. Хоча, каб на сваю спіну прынёс.

— Пятрусь, уцякайма! — крыкнуў я.

Мы з Петрусём, як мышы, за хлеў. А маці наўздагон гукнула:

— Арыштант! Вярніся-а!.. Я прыпусціўся мацней.

Чаму?

Мы з Петрусём сядзелі на беразе возера. Над намі ляталі кнігаўкі, выводзячы сваё «кігі-і-кігі-і…». Крык сумны, трывожны. Гэтак жа сумна, трывожна і на душы. Хоць плач.