Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 63

Не, не адбяруць. Ён не паддасца страху. Няхай працінаюць.

І здалося Янку, што нехта нябачны прашаптаў на самае вуха: «Янка, не паддавайся. У тваіх руках зброя. За тваёю спінаю Мацей і Алеся. Табе Радзіму бараніць».

Хто прашаптаў? Можа, ветрык? Можа. Прашаптаў, прабег, высушыў кроплі поту, якія па вейках сцяклі на вочы, засцілаючы свет.

Янка шырока расставіў ногі, узняў басалык.

Ваўчыца, ашчэрыўшыся, скокнула. Паветра разрэзала грузіла, замацаванае на канцы…

Ногі ў Янкі падкасіліся. І ён, як здалося яму, доўга-доўга садзіўся на зямлю. «Табе Радзіму бараніць», — прашаптаў на вуха той самы голас.

А што шэпча не гаворачы?

У багне

Янка адчуў, як Мацей крануў яго за плячо.

— Братка! Уставай.

— Уставай, Яначка, — прысела на кукішкі Алеся.

Яму зусім не хацелася ўставаць. Ціха-ціха вакол. Нібы ў закалыханым княстве. Здаецца, ляжаў бы і ляжаў.

— Братка! Ты ваўчыцу забіў. Глянь!

Янка ўзняў галаву. Ваўчыца, выцягнуўшыся, ляжала побач. Руку працягні — дакранешся. Вочы шкляныя, жоўтыя клыкі ашчэрыла, быццам смяецца.

— Братка! Ты яе забіў. У самую галаву пацэліў. Як і я гусаку.

— Яначка, цябе ўсе стануць паважаць. Нават васілевіцкія, — захаплялася Алеся.

Здавалася б, радуйся. Не. Пуста на душы. Ні рукою, ні нагою не хочацца варушыць. Здаецца, паварушы — стане балюча. Так балюча, што да пят, бы іголкаю, пратне. Балюча… Вецер, ветрык, прашумі над кронамі, раскажы што-небудзь, ціха-ціха пагавары.

— А што шэпча не гаворачы? — прамовіў уголас.

— Ты пра што? — не зразумела Алеся.

— Твая загадка ўспомнілася. Адгадаў я яе. Вецер шэпча не гаворачы.

Мацей абхапіў яго за плечы.

— Братка, уставай.

Ён прыўзняўся. Паволі. Нібы з цяжарам на плячах. Не забалела, не кальнула. Дзіўна.

— Лоўка ты яе, — пачаў хваліць Мацей. — Нібы я гусака.

— Гусака, гусака… — перадражніла Алеся. — Гусака і дубцом можна забіць.

Мацей нават вухам не павёў.

— Во якая вялізная ваўчыца! Яна ўсіх нас з'ела б. Відаць, праглынула гусака. — Мацей замахнуўся нагою: — У-у, ненажэрная!

Янка спыніў яго.

— Ляжачага не б'юць. Мацей заморгаў вачыма.

— А калі б мы былі ляжачыя? Пашкадавала б?

— Мы людзі.

— Братка, давай яе з сабою забярэм. Няхай падзівяцца ў вёсцы.

Янка ўсміхнуўся. Забярэм… Хіба паднімеш такую?

— Хадзем, — прагаварыла Алеся. — Мне страшна.

Мацей выпрастаў плечы, колам выгнуў грудзі.

— А мне зусім не страшна. Я не баюся.

— Добра таму, у каго страх ззаду, — сказаў Янка.

— У мяне ён заўсёды ззаду, — пахваліўся Мацей.

«Не помніць карова зімы, дачакаўшы лета», — падумаў Янка.

Мо напомніць яму? Не. Няхай пацешыцца.

Янка зірнуў на ваўчыцу. «Бегала б па лесе, калі б ваўчанят не забралі», — мільганула ў галаве. Ці шкадаваў яе? Сам не ведаў. Усё-ткі ваўчанят забралі. Але ж… Але чаму на іх кінулася? Яны ёй нічога благога не зрабілі.

— Хадзем, — прамовіў ён.

Цяжка стаяць. Пуста на душы. І галава нібы пасля мройнага сну.

Янка ішоў, што сонны. Анічога не заўважаў. Вось і ўскраек лесу. Паўз балота цягнецца. Страшнае месца. Дрыгва. Ступіў на груд, парослы асакой, — зямля задрыжэла пад нагамі, і ён па пояс праваліўся ў чорную балотную твань.