Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 51

— Дзяўчаткі прыехалі! — перапыніў думкі Ясь. Сапраўды, прыехалі, каменне прывезлі, сталі на зямлю скідаць. І Паўлінка сярод іх. Тоўстая каса аж да пояса спускаецца, вочы, як і ў Алесі, сінія, што васількі. Пазірае на Яся, усміхаецца. Відаць, не толькі яна Ясю даспадобы, але і ён ёй.

— Яська, чаму ты кульгаеш? — данеслася з гурту дзяўчат.

Ясь рот адкрыў, каб адказаць, а нейкая з дзяўчат звонкім голасам, са смехам падцэліла:

— Яму Паўлінка нагу перабіла. Увесь дзявочы гурт выбухнуў смехам.

А нехта з хлопцаў (Янка не заўважыў хто) як ліне вадой з берасценя на іхні гурт! Закрычалі, запішчалі дзяўчаты, ускочылі на воз і давай паганяць каня:

— Но! Но!..

А неўзабаве здалёку данеслася песня:

Не я яго палюбіла, Палюбіла маці: Яна ж бо мне прыказала Ручнічкі даваці…

— Хораша спяваюць, — сказала Алеся.

— І хлопцы не горай, — прамовіў Мацей. — Янка, скажы.

Янка на ўсе вочы глядзеў на гаманлівы люд. «Спорыцца работа, — думаў ён. — Шмат летаў прабяжыць, а гэтыя камяні застануцца. Цікава: ці падумае хто, чаму яны тут ляжаць? Ці будуць ведаць, хто масціў? Ці праведаюць, як спявалі, як жартавалі, як талакой працавалі? Няўжо быллём парасце? Напішу пра гэта. І маё імя няхай помняць».

Мёд і дзікія пчолы

На другі дзень Янка, Мацей і Алеся стаялі на вуліцы і ўспаміналі ўчарашняе.

— Наша Паўлінка прыгажэй за ўсіх спявала, — пахвалілася Алеся.

— А я працаваў лепей за ўсіх, — ні з таго ні з сяго сказаў Мацей.

Янка паківаў галавою. Лявоніха сама сябе хваліць. Можна падумаць, што без яго брод не вымасцілі б.

— Ты з камянямі барукаўся, — пажартаваў ён. — Паднімеш кругляк угору, а ён цябе ўніз цягне. Мацей аж падскочыў.

— Ды я… Ведаеш, які вялікі камень я падніму? Янка перапыніў яго:

— Чаго скачаш, як певень на сваім сметніку? Мацей зачмыхаў носам.

— Я — певень? Я — не працаваў?

«Зараз надзьмецца, — падумаў Янка. — Трэба выбачыць».

— Працаваў, Мацейка. Добра працаваў. Але ж лепшы работнік — Ясь. Ён камяні, што яблыкі, кідаў.

Расцвіў Мацей.

— І Ясь добры работнік, — пагадзіўся ён.

А Ясь лёгкі на ўспамін. Тут як тут. Чыкільгае па вуліцы. У адной руцэ торбачка, сякера, у другой — скураны мяшок.

— Куды гэта ты? — забыўся пра ўсё Мацей. Ясь хітра прыжмурыўся.

— А калі не скажу?

— Не адчэпімся, пакуль не скажаш.

— Па мёд іду. Каля Шчары ёсць старая ліпа. У яе дупле пчолы вядуцца. Дастану соты з мёдам — і ў мяшок.

У вёсцы — Янка гэта добра ведаў — здавён збіралі мёд, бортніцтвам займаліся. На стаўках — старых разлапістых соснах — ставілі вуллі, чакалі, калі які-небудзь рой у такі вулей прыб'ецца. Бывала, што інакш рабілі. Выдзеўбуць у дрэве долатам борці, лётвы прыладзяць — ёсць стаяк — каранёк для залётнага рою. А некаторыя, як Ясь, шукалі дуплістае дрэва, у якім вяліся дзікія пчолы.

— Ясь, вазьмі нас з сабою, — папрасіў Янка.

— Пастку там не паставіце? Янка пачырванеў.

— Незнарок выйшла. Не хацелі мы, каб ты ў пастку трапіў.

— Што з вас возьмеш? Кожны па часе розум мае. Хадзем. Толькі каб пасля не плакалі. Пчолы не хочуць свой мядок аддаваць.