Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 23
Алексей Николаевич Якимович
Дык хто ж ішоў? Хто стаў? Няўжо пакрыўджаны людзьмі бажок? Нечага чакае. Мо ўсё-ткі выратуе? Не. Яго людзі ў лес прагналі. Такое не забываецца.
— Дапамажы-ы…
Крык абарваўся ў грудзях, засеў недзе ў горле. Над ямай, убачыў ён, схілілася… цётка з барадой. Барада, што сажа, бельмамі зыркае, як пякельны Цмок. Вось-вось агнём смалянуць. На галаве хусцінка… Тая… Гэта ж тая цётка, пра якую Алеся і Мацей казалі. Тады не паверыў ім. Няўжо васіліск?
Янка, не спускаючы вачэй з гэтага злыдня, стаў адсоўвацца назад. Спіна ўперлася ў сцяну.
— Дап…
Цётка з барадой, размахнуўшыся, кінула сухой грудкай. Грудка пацэліла ў галаву, рассыпалася. Болю Янка не адчуў. Куды ж схавацца?
Цётка з барадой наставіла рукі. Вось-вось уніз скокне… Каб не самлець ад страху… Няма ратунку…
— Дапамажыце-э!..
Цётка з барадой нечакана адскочыла. Яе крокі ўсё далей, далей. Заціхаюць. А блізка, здалося, побач зусім, чалавечыя галасы.
Перасільваючы страх (што, калі цётка з барадой зноў прыпрэцца?), Янка гукнуў:
— Дапамажыце-э…
Прыслухаўся. Бягуць, спяшаюцца. Усё-ткі людзі, свае. Ён узняў вочы і ўбачыў знаёмыя твары Антона і Макара. Яны, відаць, ляглі ніцма і пазіралі на яго зверху.
Вылецела з галавы, што збіраўся правучыць.
— Хлопцы… Хлопцы… Дапамажыце…
— Мядзведзь у яму ўваліўся, — засмяяўся Антон.
— Не. Яначка зямлянку вырыў, ад людзей хаваецца, — укалоў Макар.
А ён, не зважаючы, радасна паўтараў:
— Хлопцы… Хлопцы…
Хіба не радасць? Хіба не шчасце? Не пярэварацень, а свае, знаёмыя перад табою. Нядаўна біўся з імі? Хіба будзеш думаць пра гэта? Яны дапамогуць. Абавязкова дапамогуць. Такі закон. Як гаворыцца, не з нас пайшло.
— Хлопцы… Хлопцы…
— Табе там не цесна? — падпусціў шпільку Антон.
— Ён даўно там жыве, — падхапіў Макар.
На вачах у Янкі выступілі слёзы. Горкасці ці радасці? І сам не ведаў гэтага.
— Хлопцы… Хлопцы…
Антон, пэўна, заўважыў, што ён сам не свой, бо крыкнуў:
— Пачакай. Лясіну прынясем.
— Апусцім у яму, вылезеш, — дадаў Макар. Сказалі гэтак і зніклі. Быццам не было, быццам прыснілася. Падумалася са страхам: «Што, калі ўцякуць? Не, — адагнаў гэтую думку. — Вечная ганьба таму, хто ў бядзе пакіне. Вызваляць. Можна пачакаць».
— Беражыся, — пачуўся над галавою Антонаў голас.
Прыйшлі. Не пакінулі. А яшчэ хацеў даць па голых пятах каменьчыкамі.
— Апускайце.
Антон і Макар апусцілі сукаватую лясіну, і ён, намацваючы рукамі сукі, вылез са страшнай ямы.
Як ярка свеціць сонца! Якое пяшчотнае яно! А колькі кветак! Розных кветак. Вунь матылёк паляцеў, сеў, склаўшы крыльцы. Таксама падобны на кветачку. Усё нібы першы раз бачыш. Дзіўна…
— Чаго ты так? — падышоў Антон. Янка не зразумеў.
— Га?
— Глядзіш, нібы забраць збіраешся.
— Колькі смутку, столькі й радасці,— сказаў Янка.
— І чаго цябе ў яму панесла? — запытаў Антон.
— Ляцеў на злом галавы.
— Але ж і страху ты набраўся, — паспачуваў Макар. — Твар што палатно.
— Я… я…
Падмывала расказаць, як падкралася цётка з барадой, як нагнала страху. Ды не ведаў, з чаго пачаць. Тых слоў не знаходзілася.