Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 122

Натоўп пачаў насоўвацца на нас. Павольна-павольна. Суцэльнаю сцяною.

— Пра куранят расказвае!

— Абяцалі!

— Дурыць галаву!

— Сала схавалі!

— Дзе сала?

З натоўпу вылезла бабуля, якая дала нам бульбу. «Яна за нас заступіцца. Яна добрая», — падумаў я.

— Яны ў мяне бульбу ўкралі. Паўкаша выграблі,— нечакана накінулася на нас бабуля.

Называецца, заступілася. Чаму ж так? Сама дазволіла, каб з каша ўзялі. Галавою кіўнула.

— Дзе мая бульба? Дзе?

Я ледзь не крыкнуў: «У нас у жываце». Ды стрымаўся. Цяпер лепей прамаўчаць.

— Бульбу ўкралі. Сала давай! Пятрусь развёў рукамі.

— Няма ў нас сала.

У натоўпе засвісталі, затупацелі. Пятрусь схапіў мяне за рукаў.

— Ігнат, уцякайма. Яны зараз нас замест сала з'ядуць.

Мы пераскочылі праз ручай і наўцёкі. А натоўп адным голасам: «Гу-у-у…»

У мяне перахапіла дыханне, але я ляцеў, свету перад сабою не бачачы. Нарэшце, зняможаны, упаў на зямлю. І Пятрусь кулём зваліўся каля мяне.

Мы ляжалі, часта-часта дыхаючы, і глядзелі адзін на аднаго. Не верылася, што выратаваліся.

— Вось дык намітынгавалі! — падаў голас Пятрусь. — Калі б з імі яшчэ дзень пабылі, то і самі такія ж сталі б. Нездарма на слупе напісана.

— Тая бабуля, пэўна, глухая, — прамовіў я. — Пэўна, не чула, што просім, каб бульбы дала.

— Ігнат, глянь! Вунь тая дарога, па якой сюды ішлі,— усклікнуў Пятрусь.

Я падняў галаву. І праўда, тая. Вядзе праз жыта, паўз яе бярозкі растуць.

— Ігнат, да ведзьмака патэпаем.

Да ведзьмака… Да Казіміра Міронавіча… Каб здзекаваўся. Вядзьмарству пачне вучыць.

— З глузду з'ехаў? Сябра сабе знайшоў? — накінуўся я на Петруся.

— Ігнат, ён ведае, як нам дамоў дабрацца. Магчыма, скажа. Нешта прыдумаем, каб сказаў.

Я задумаўся. Назад не вернешся. Відаць, па ўсім горадзе раззванілі, што мы бульбу ўкралі, што сала схавалі. Ісці куды вочы глядзяць? Можна цэлы год бадзяцца. Трэба неяк выкручвацца. Не будзеш тут век векаваць. Я ўстаў.

— Хадзем, Пятрусь.

Той глянуў на мяне. Вочы сумныя-сумныя. Не страх, не адчай, а сум у вачах. Такіх я ніколі не бачыў.

За сталом з Казімірам Міронавічам

Казімір Міронавіч ужо чакаў нас на раздарожжы, седзячы за сталом, каля якога стаялі тры крэслы. На стале чаго толькі не было! І вараная бульба, і хлеб, і агуркі, і каўбаса, і малако ў гліняным збанку, і суп у талерках.

Каля Казіміра Міронавіча круціўся Палын.

— Чаго насы павесілі? — сустрэў ён нас. А вядзьмак паківаў галавою.

— Тых людзей шкадавалі, заступаліся за іх. На мяне воўкам глядзелі. Не даспадобы, што хацеў іхні ўраджай знішчыць. Дык правільна я рабіў? Га?

Хіба павярнуўся б у мяне язык сказаць, што правільна? Я шкадаваў іх, тых людзей з безыменнага горада. Шкадаваў так, як, мабыць, шкадаваў бы малодшага неразумнага брата. Дый хіба можна знішчаць збажыну, якая наліваецца, красуе?

— Э-эх! — уздыхнуў я.

— Сядайце за стол, падсілкуйцеся, — запрасіў вядзьмак.

Зноў хітруе. Зноў нешта прыдумаў. Закідае вуду. Няхай хітруе. Пабачым, што будзе. А цяпер трэба наесціся.

Я сеў на крэсла. І Пятрусь сеў, падсунуў да сябе талерку з супам, зачарпнуў лыжкай, паднёс да рота. А з лыжкі агонь як пыхне! Нібы сярнічку кінулі, бензін запалілі. Пятрусь, войкнуўшы, схапіўся за губы.