Читать «Пастка для пярэваратня» онлайн - страница 121

Хацелася ўзняць гэтае кураня, гэты жывы камячок высока-высока ўгору і крыкнуць на ўвесь свет: «Людзі, слухайце!»

Мітынг

Мы пусцілі маленькае кураня на падворак, дзе за курыцай-квактухай бегалі гэткія ж жаўтароцікі. Пабегла яно, ціўкаючы.

Я памахаў пальцам.

— Не лезь у ручай.

У мяне на душы было так, як звычайна бывае, калі страціш часцінку нечага блізкага, дарагога. Відаць, такой часцінкай у гэтым горадзе было маленькае куранятка, якое мы выратавалі.

— Трэба раскатурхаць гэтых людзей, — сказаў Пятрусь. — Брэндаюцца, як сонныя. Не даходзіць, што прападуць.

Мае рацыю. Не будзе дабра. Ад іх хутка нават сабакі паўцякаюць. Але ж як раскатурхаць?

— Ты ведаеш, з якога боку да іх падступіцца? — пытаюся ў Петруся.

— Ведаю. Мы іх збяром на мітынг, выступім перад імі. Скажам, што кепска гэтак жыць, што нельга так. Адкрыем вочы. Павінна да іх дайсці.

— Хто першы будзе гаварыць?

— Я скажу. У мяне свярбіць язык.

— Давай збяром каля таго ручая, дзе кураня тапілася, — прапанаваў я.

— Можна, — пагадзіўся Пятрусь.

Мне думалася, што людзі, калі пачуюць пра мітынг, будуць валам валіць. Усё роўна ж без работы сядзяць. Ды не тут тое было. Мы з Петрусём і да аднаго, і да другога, і да трэцяга. А ў адказ, як звычайна, чуем: «Не дуры галаву».

— Дарма стараемся. Тут такія сабраліся, што не даклічашся і не дагукаешся, — кажу Петрусю.

— Ёсць ідэя! — усклікнуў Пятрусь. — Скажы, што сала будзем даваць. Збяруцца, калі пачуюць.

Някепска ён прыдумаў. Сала — добрая заманка. Калі збяруцца, выступім перад імі.

— Гэй, людзі! — гукнуў я на ўсю вуліцу. — Ідзіце за горад, да ручая. Там сала будзем даваць.

— Хто першы прыбяжыць, таму больш дастанецца, — падхапіў Пятрусь.

Немаведама адкуль на вуліцу гарохам высыпалі людзі.

— Знюхаў кот каўбасу, — засмяяўся Пятрусь.

— Давай за горад, пакуль тут на нас не наваліліся, — кажу яму.

Мы павярнуліся і пайшлі да ручая.

— Сала! Будзем даваць сала! — гукнуў Пятрусь.

Я азірнуўся. Чэшуць людзі за намі, адзін аднаго апярэдзіць стараюцца. Мы подбегам. І яны подбегам. Калі б хто збоку паглядзеў, то падумаў бы, што вядзём іх варожую крэпасць прыступам браць.

Мяне проста распірала ад радасці. Самі сабою неслі ногі. Калі б падскочыў, то, напэўна, угору ўзляцеў бы, як надзіманы шарык.

Узмакрэлыя, успацелыя, мы прыбеглі да ручая. Сталі навідавоку, на пагорку. А людзі тут як тут. Піхаюцца, пхнуцца наперад. З пагорка яшчэ падыходзяць, некаторыя з мяшкамі.

Пятрусь, вітаючы гараджан, памахаў рукою.

А ў натоўпе, як у вуллі, загулі:

— Сала! Сала!

— Давай сала!

— Дзе сала?

У мяне мурашкі прабеглі па спіне. Што з імі? Няўжо такія галодныя? Няўжо сала раз у год ядуць?

— Пачынай, — кажу Петрусю.

— Людзі! — крыкнуў ён. — Мы не тутэйшыя. Мы здалёку. Ужо другі дзень у вашым горадзе. Ходзім і дзівімся. І баран бы касіў, калі б хто касу насіў. А вы… у вас хутка ўсё да ручкі даб'ецца. Хіба так можна жыць?

Млын меле — мука будзе, язык меле — бяда будзе. Так і тут. Узбурыўся натоўп.

— Сала!

— Дзе схавалі?

— Давай сала!

У мяне язык да зубоў прымёрз. Што ж будзе? Няўжо накінуцца? Яны ж як апантаныя.

— Нядаўна кураня тапілася, а многія з вас стаялі і глядзелі. Дзе ваша сумленне? — стараўся перакрычаць Пятрусь.