Читать «Тры таварышы» онлайн - страница 130

— Сядай, — сказаў ён. — Як справы?

— Не вельмі, Ота.

— Ты хочаш выпіць?

— Калі я пачну, то буду піць шмат. Не хачу. Няхай будзе так. Але я мог бы зрабіць нешта іншае. Готфрыд працуе на таксі?

— Не.

— Добра. Тады я паезджу некалькі гадзін.

— Я пайду з табой.

Я вывеў машыну і развітаўся з Ота. Потым я пад'ехаў да стаянкі. Перада мной стаялі дзве машыны. Потым пад'ехалі яшчэ Густаў і Томі, акцёр. Потым першыя машыны паехалі, а неўзабаве і да мяне падышоў пасажыр. Гэта была маладая дзяўчына, якой трэба было ў «Вінету», папулярны рэстаран з танцамі, тэлефонамі, пнеўматычнай почтай і іншымі падобнымі рэчамі, разлічанымі на правінцыялаў. Рэстаран размяшчаўся крыху наводшыбе ад іншых, на цёмнай вуліцы.

Мы спыніліся. Дзяўчына пакорпалася ў сумачцы і падала мне пяцьдзесят марак. Я паціснуў плячыма.

— На жаль, не магу размяняць.

Падышоў швейцар.

— Колькі з мяне? — спытала дзяўчына.

— Марка семдзесят.

Яна звярнулася да швейцара:

— Можа, заплаціце за мяне. Я разлічуся з вамі каля касы.

Швейцар адчыніў дзверы, і яны пайшлі да касы. Потым ён вярнуўся.

— Вось…

Я пералічыў.

— Тут марка пяцьдзесят.

— Не нясі лухты… ці ты яшчэ зялёны? Дваццаць пфенігаў швейцару за тое, што вярнуўся. Валі адсюль!

Былі рэстараны, дзе таксісты давалі швейцару «гасцінца». Але яму давалі тады, калі ён прыводзіў пасажыра, а не за прывезенага наведніка.

— Не такі я зялёны ў гэтых справах, — сказаў я. — Я атрымаю свае марку семдзесят.

— Ты можаш атрымаць у нюхаўку, — прабурчаў ён. — Давай, хлопец, зматвайся адсюль… Я тут больш ведаю, чым ты…

Справа была не ў дваццаці пфенігах. У мяне не было жадання заставацца дурнем.

— Не залівай мне, а аддавай рэшту, — сказаў я.

Швейцар ударыў так хутка, што я не паспеў засланіцца. За рулём і ўхіліцца не было куды. Я ўдарыўся галавой аб руль. Разгублены, я выпрастаўся. Галава гудзела, як барабан, з носа пайшла кроў. Швейцар стаяў нада мной.

— Хочаш яшчэ раз, тапелец?

Імгненна я ацаніў свае магчымасці. Нічога не зробіш. Хлопец дужэйшы за мяне. Яго палажыць можна было б толькі знянацку. Седзячы, я не мог ударыць, не было развароту. А перш чым я вылезу з машыны, ён мяне ўложыць тройчы. Я зірнуў на яго. Ён дыхаў мне ў твар півам.

— Яшчэ адзін раз, і твая жонка — удава.

Я глядзеў на яго. Я не варушыўся. Я ўтаропіўся ў гэты шырокі, здаровы твар. Я паядаў яго вачыма. Я бачыў, куды трэба ўдарыць, я ад злосці ўвесь сцяўся ў халодны камяк. Але я не варушыўся. Я бачыў звышблізка, звышвыразна, як праз павелічальнае шкло — кожны валасок на барадзе, чырвоную, тоўстую, порыстую скуру…

Бліснула каска паліцэйскага.

— Што тут здарылася?

Швейцар паслужліва выскаліўся.

— Нічога, пан паліцэйскі.

Той глянуў на мяне.

— Нічога, — адказаў я.

Ён паглядзеў на швейцара, потым на мяне.

— У вас жа кроў.

— Стукнуўся.

Швейцар на крок адступіў. У яго вачах свяцілася ўхмылка. Ён думаў, што я баюся скардзіцца на яго.

— Праязджайце, — сказаў паліцэйскі.

Я націснуў на газ і паехаў на стаянку.

— Ну і відок у цябе, — сказаў Густаў.

— Толькі нос, — адказаў я і расказаў, як было.

— Зойдзем са мной у забягалаўку, — сказаў Густаў. — Недарма я быў санітарным яфрэйтарам. Якое свінства — біць, калі ты сядзіш.