Читать «Тарэадоры з Васюкоўкі» онлайн - страница 47

Усевалад Нястайка

Не, далей я ўжо цярпець не мог.

— Ява, — кажу, — давай клікаць людзей. Давай людзей клікаць, Ява.

Але Ява быў больш стойкім.

— Ты што, — кажа, — каб смяяліся? Здаровыя бугаі і сярод белага дня ў калгаснай кукурузе «ратуйце» крычаць.

— Няхай, — кажу я. — Было б толькі над кім смяяцца.

— Не, — кажа Ява, — калі ўжо на тое пайшло, давай лепш спяваць.

— Няхай, — кажу, — хоць і спяваць.

І мы зацягнулі першае што прыйшло ў галаву. А першай чамусьці прыгадалася песня касманаўтаў.

На пыльных тропинках далеких планет... —

жаласна-жаласна выводзіў Ява.

...Останутся наши следы, —

яшчэ больш жаласна падцягваў я.

Доўга мы спявалі. Амаль усе песні, якія ведалі, праспявалі. Чамусьці асабліва добра спяваліся тыя, што пачыналіся з «ой»: «Ой, у полі магіла», «Ой, я няшчасны», «Ой, не свяці, месячыку», «Ой, не шумі, лужок», «Ой, чаму ты, дубе», «Ой, адна я, адна», «Ой, у полі жыта». Гэтае «ой» мы выкрыквалі так, як быццам нас у бок нехта штурхаў.

Добра пайшла ў нас таксама песня «Раскинулось море широко». Асабліва куплет «Напрасно старушка ждет сына домой». Тройчы мы спявалі гэтую песню, і тройчы, калі даходзілі да гэтага «напрасно», у мяне пачынала шчымець у горле.

Нарэшце мы зусім захрыплі і спыніліся, змоўклі.

Мы ляжалі, знясіленыя ад голаду, песень і безнадзейных думак.

— Недарма я адчуваў, што сягоння нешта будзе! — уздыхнуў Ява.

Я выпадкова засунуў руку ў кішэню і раптам намацаў там нешта цвёрдае. Выцягнуў і ледзь не падскочыў. Дык гэта ж цукерка, якую я яшчэ ўчора забыў з'есці! Ды яшчэ й мятная. І піць меней будзе хацецца.

— Ява, — хрыплю, — бач!

Ява глянуў і ўздыхнуў.

— Адна?

— Адна.

Цукерка зляжалася ў кішэні, размякла, абгортка прыліпла так, што і зубамі не аддзярэш. Раней я яе, мабыць, проста выкінуў бы. Але цяпер гэта была такая каштоўнасць, што ой-ой-ой!

Я асцярожна перакусіў цукерку, але няўдала — адна палавінка атрымалася большай, другая — меншай. А яшчэ кусаць — толькі раскрышыць. Я ўздыхнуў і працягнуў Яве большую.

— Чаго гэта? Давай мне тую.

— Не, — кажу, — бяры. Ты вельмі есці хочаш.

— Чаму?

— Таму, што я, — кажу, — добра снедаў. Яешню еў, і каўбасу, і малако піў.

— А я? Я бульбы цэлую талерку з'еў. Значыць, ты галаднейшы за мяне. Бяры.

— Не. Я яшчэ пірог з яблыкамі во такі і варэння сподачак. Бяры ты.

— А я два пірагі, і цэлы глечык малака, і шклянку смятаны, і яшчэ сыр, і...

— А я яшчэ блінцы і...

Нашы сняданкі рабіліся ўсё большымі і большымі. Калі б іх скласці разам, дык атрымаўся б, мабыць, дзённы рацыён слана. Закончылася тым, што Ява ад большай палавіны вельмі спрытна адкусіў маленькі кавалачак, і такім чынам «порцыі» зраўняліся.

Мы стараліся смактаць цукерку як мага даўжэй, але праз некалькі хвілін ад яе ў роце ўжо і паху не засталося. Есці захацелася яшчэ мацней. І есці, і піць. Асабліва піць. Мы нават забылі пра голад. Вады, мы хацелі толькі вады. Вось цяпер мы адчулі сябе па-сапраўднаму няшчаснымі. Мы ледзь варушылі перасмяглымі вуснамі. Сонца пачало садзіцца, набліжаўся вечар. Мы з жахам падумалі пра сваё будучае.