Читать «Тарэадоры з Васюкоўкі» онлайн - страница 30

— Ява! Ява! Ява! Ява! Ява!...

Наклікаўшыся да хрыпаты і зазірнуўшы ва ўсе самыя глухія закуткі, я пабег у школу.

«Можа, ён думае, што я сплю, вырашыў разведаць абстаноўку — яшчэ ж рана». Але і каля школы Явы не было. Усе былі, увесь клас (вось табе і рана!), усе, акрамя Явы.

Я кінуўся назад.

Я бегаў па вёсцы. Зігзагамі. З аднаго канца ў другі.

— Яву не бачылі? Не бачылі Яву? Ява Рэнь тут не праходзіў? — безнадзейна пытаўся я ва ўсіх, каго сустракаў.

Але ніхто не бачыў, ніхто.

Я выцягваў шыю, зазіраючы праз платы і парканы, і мне здавалася, што яна стала доўгай, як у гусака.

Я падбег да школы тады, калі баба Маруся ўжо хадзіла па падворку і калаціла званком і, нібыта не давяраючы яму, крычала:

— Званок! Званок!

Я кінуўся да яе:

— Ой, бабуся! Ой, не званіце яшчэ хвіліначку! Не званіце! Явы няма! Адну хвіліначку толькі!

Баба Маруся сумна паківала галавой і неяк вінавата сказала:

— Не магу, родненькі! Пазваніла ўжо. Позна. Каб раней, сыночак. Дзе ж гэта ён гойсае? Вось бяда! Ну, бяжы ў клас, а то і ты не паспееш.

Давялося ісці.

Заходзіць Галіна Сідараўна і абводзіць вачамі клас. Насуплівае бровы, пытае:

— А дзе Рэнь?

Я падхопліваюся з месца:

— Няма нешта... Не ведаю... Усю вёску аблётаў...

Галіна Сідараўна толькі мацней насуплівае бровы.

Урок пачынаецца. Я пішу механічна, нават не думаючы, што пішу. І мне зусім не страшна, я зусім не думаю пра кантрольную. Я думаю пра Яву. Дзе ён? Што з ім? Гэта проста не ўмяшчаецца ў галаве! Нешта здарылася... Можа, штосьці непапраўнае?.. Але — што? Што? Учора ж мы бачыліся, і ўсё было ў парадку. Разышліся позна ўвечары, калі трэба было спаць. Дамовіліся, што я раніцай зайду. «Можа, ён ужо нежывы?» — халадзею я.

— Цяпер уважліва праверце і здавайце, — ласкава-ласкава, як ніколі, кажа Галіна Сідараўна і ўсміхаецца нам, падбадзёрваючы.

Сапуць вучні, уткнуўшыся насамі ў кантрольную, — правяраюць. Аж пот на лбе выступіў ад напружання.

У мяне ў вачах літары скачуць рассыпаюцца ва ўсе бакі — не чытаецца. Не магу.

Вунь падхапіўся Карафолька, панёс. Першы. Выскачка!

Вунь ужо і Маціеўскі, і Грабянючка панеслі. А я яшчэ і да палавіны не дапоўз.

І раптам — дзверы расчыніліся і ў клас уляцеў Ява.

Я ажно падскочыў: жывы!

Жывы-то жывы, але — ну і ну! — які ў яго выгляд! Задыханы, брудны, мокры, у твані з галавы да ног.

Услед за ім у клас укаціўся такі ж запэцканы Сабакевіч.

Галіна Сідараўна адступіла назад і ледзь не ўпала.

— Што гэта значыць?

Ява маўчаў, апусціўшы галаву. І Сабакевіч не гаўкнуў, як у мінулы раз, не загырчаў нават, а падцяў хвост і схаваўся за Яву.

— У цябе нешта здарылася?! Што адбылося? Дома?

Ява маўчаў.

— Дзе ты быў?

Ява нарэшце растуліў вусны:

— У плаўнях.

— Што?!. У плаўнях? Што ты там рабіў?

Ява апусціў галаву яшчэ ніжэй і ціха сказаў:

— Лавіў рыбу.

Мне здалося, што ўнутры ў Галіны Сідараўны адбыўся выбух. І па ўсім класе разляцеліся асколкі.

— Што?!. Што?!. Ты пайшоў лавіць рыбу?! Ну... ну, ведаеш, гэта ўжо занадта! За-над-та! Гэта проста... проста абурае! Дык вось — пісаць кантрольную будзеш восенню! Як двоечнік! Май на ўвазе, што ты атрымаў двойку! Будзеш цяпер цэлае лета рыхтавацца.