Читать «Смерць Івана Ільіча. Крэйцарава саната. Гаспадар і парабак» онлайн - страница 113

— Чаго ты? — спытаў ён.— Што кажаш?

— Памі-мі-міраю я, вось што,— праз сілу, перарывістым голасам вымавіў Мікіта.— Нажытае малому аддай ці бабе, усё роўна.

— А чаго, ці змерз? — спытаў Васіль Андрэевіч.

— Чую, смерць мая... даруй, богам прашу...— сказаў Мікіта плаксівым голасам і ўсё працягваў, нібы адганяў мух, махаць перад тварам рукамі.

Васіль Андрэевіч з паўхвіліны пастаяў моўчкі і нерухома, потым раптам з той жа рашучасцю, з якою ён удараў па руках пры выгаднай пакупцы, ён адступіў крок назад, закасаў рукавы футра і абедзвюма рукамі пачаў выграбаць снег з Мікіты і з саней. Як толькі выграб снег, Васіль Андрэевіч хуценька расперазаўся, расправіў футра і, штурхнуўшы Мікіту, лёг на яго, закрываючы яго не толькі сваім футрам, а і ўсім сваім цёплым, разгарачаным целам. Заправіўшы рукамі крыссе футра між лубком саней і Мікітам і каленьмі ног прыхапіўшы яго падол, Васіль Андрэевіч ляжаў гэтак ніцма, упершыся галавою ў лубок перадка, і цяпер ужо не чуў ні руху каня, ні свісту завірухі, а толькі прыслухоўваўся да Мікітавага дыхання. Мікіта спачатку доўга ляжаў нерухома, потым шумна ўздыхнуў і паварушыўся.

— Вось бачыш, а ты кажаш — паміраю. Ляжы, грэйся, мы вось як...— пачаў быў Васіль Андрэевіч.

Але далей ён, на сваё вялікае здзіўленне, не мог гаварыць, таму што слёзы наплылі на вочы і затрымцела ніжняя сківіца. Ён перастаў гаварыць і толькі глытаў тое, што падступала яму да горла. «Напалохаўся я, мусіць, знясілеў зусім»,— падумаў ён пра сябе. Аднак ягоная кволасць гэтая не толькі не была яму непрыемная, але прыносіла яму нейкую асаблівую радасць, якой ён яшчэ ні разу не зведаў.

«Мы вось як»,— казаў ён сабе, адчуваючы нейкае асаблівае ўрачыстае замілаванне. Даволі доўга ён ляжаў гэтак моўчкі, выціраючы вочы аб мех футра і падбіраючы пад калені правае крысо футра, якое ўвесь час адкідвала ветрам.

Але яму дужа хацелася сказаць каму-небудзь пра свой радасны настрой.