Читать «Сапраўдны час. Запісы 2005—2018 гг.» онлайн - страница 4

Настаўнікі

Настаўнікаў згадваеш не тады, калі ўсё добра і ты едзеш, а тады, калі падаеш і баліць... Мяне навучыў ездзіць на ровары бацька. Настаўнікі паміраюць, але я еду. Яны нябачныя, падтрымліваюць мяне... Дапамагаюць падняцца і перакінуць нагу з пабітым каленам праз раму. І ціха штурхаюць у спіну: «Ну, не бойся, усё атрымаецца». І гэтыя галасы прымушаюць налягаць на педалі і ехаць.

А куды я прыеду — яны не сказалі, я ж не спытаў...

Цуд

Пісьменнікі, мастакі, акцёры, кампазітары — ілгуць, калі кажуць, што лепшая кніга, карціна, роля, сімфонія — яшчэ ненапісаная, яшчэ наперадзе. І мружаць у камеру па-старэчы бясколерныя вочы, і паперкі ў аслабелых руках калоцяцца. Мне амаль шэсцьдзясят і я ведаю, што лепшага ў будучыні не будзе, і сябе падманваць не збіраюся, і чытачоў-гледачоў абнадзейваць.

Але цуды здараюцца.

Анатам

Пластычную анатомію ў тэатральна-мастацкім інстытуце выкладаў прафесар Амврос’еў Аляксей Пятровіч. Ён хоць і быў прафесарам, але навучыць маляваць не мог. Мужчына эксцэнтрычны, вясёлы, акуратны, рухавы. Маляваў на дошцы крэйдай кепска, хаця лічыў, што малюе добра. Аднойчы я з ім заспрачаўся, што ведаць анатамічныя тэрміны мастаку неабавязкова. Ён раззлаваўся. Выклікаў мяне да дошкі. Я ўзяў крэйду і намаляваў чалавека без скуры. Малюнак атрымаўся выразны і ў нечым жудасны... Прафесар узяў маю залікоўку і паставіў свой подпіс.

Больш ён у нашай групе на дошцы не маляваў.

Але самае дзіўнае, мяне гэта і сёння ўражвае да дрыжыкаў. Прафесар тэстамент склаў, юрыдычна аформіў, каб яго труп стаў экспанатам у анатамічным тэатры, каб студэнты вывучалі па ім анатомію.

Стравы

Баба Паліна, ці па-вясковаму, па мужу-нябожчыку — Якіміха, дажыла да глыбокай старасці. Апошнія гады правяла ў хаце ўнучкі. У нядзелю замовіла Якіміха сабе на полудзень — клёцак. Страву прыгатавалі, паклалі ў талерку і падалі старой у ложак. Якіміха добра паела, падзякавала і заснула.

«Так і памерла ў сне — шчаслівая і задаволеная», — казалі сваякі вяскоўцам... А праз дзень ізноў давялося драць бульбу, круціць мяса, бо клёцкі на Віцебшчыне страва, без якой не абыходзяцца хаўтуры, а жалобны стол лічыцца бедным.

Спісы

Згадвалі з жонкай сваякоў — кожны сваіх. Мае з Гомельшчыны, а яе з Віцебшчыны. Спісы імёнаў атрымаліся доўгія. Высвятлялі, колькі на вайне загінула, а колькі савецкая ўлада знішчыла. Аказалася, што прыкладна пароўну.