Читать «Сапраўдны час. Запісы 2005—2018 гг.» онлайн - страница 2

Вуліцы і людзі

Няўпэўнены снег. Паварочваю з Інтэрнацыянальнай, падымаюся побач з гімназіяй, абмінаю падстанцыю, праходжу побач са шлагбаўмам у двор. На будцы, у якой сядзяць вартаўнікі-пенсіянеры аўтамабільнай стаянкі, запальваецца і міргае рознакаляровымі агеньчыкамі святочная гірлянда. За шклом, у самой будцы, цёмна, але я ўзмахваю рукой, вітаюся, хоць і не ведаю, ці ёсць там хто? На тонкім снезе застаюцца мае чорныя і акуратныя сляды.

— Гэй, Володзька, пастой!? — гукае Юра, ідзе з будкі да мяне. Без шапкі, але ў вайсковым бушлаце, накінутым на плечы. Вітаемся, ён прапануе пастаяць, пагаварыць, пакурыць.

Яму за семдзесят. Нагадвае рыбінку-печкура. Левае вока ў вартаўніка белае, нежывое, як у таранкі. Ён таропка закурвае і пачынае хутка расказваць пра пахаванне сляпога суседа, пра тое, што людзей на хаўтурах было зусім мала, што ён хацеў пайсці, а суседка, нябожчыкава жонка, затрымала і ён застаўся, а таму і перабраў.

— Юра, прабач, мяне чакаюць, пайду, — кажу па-дзелавому. Выцягваю з кішэні тэлефон. Там чвэрць на дзясятую.

— Добра табе. А мяне ніхто не чакае. Зусім.

— Бывай, дабранач!

Паціскаю халодную далонь вартаўніка. Таропка іду да пад’езда паміж прысыпанымі снегам легкавікамі.

— Гэй, землячок, пачакай, паслухай?! Можа, ты ведаеш, тут мне слова трапілася, не магу адгадаць. Шэсць літар, другая, здаецца «А», хто адзін з тых мудрацоў, што першымі прыйшлі да дзіцяці і Божай маці.

— Гаспар! — кажу праз двор.

— Хто?

— Гаспар.

— Падыходзіць, ну ты, бляха, малайчына! Я, колькі б ні думаў, не здагадаўся. Гаспар.

Юрка стаіць пасярод двара. Падае снег. На будцы гарыць рознакаляровая гірлянда.

«Тэлевізар»

На рагу вуліцы Багдана Хмяльніцкага і праспекта — дом № 75. На першым паверсе, як і тады — кафэ.

Сёння яно называецца «Freh Cafe», а тады — «Молодежное». Вокны ад падлогі да столі. За вялізныя вокны-сцены тое кафэ мела мянушку «Тэлевізар». Бо наведвальнікі за столікамі, як у тэлевізары.

У 1975 годзе там яшчэ стаяў музычны аўтамат. Шэрая металічная скрыня, нечым падобная да сучасных банкаматаў. Пластыкавыя кнопкі, колеру косткі, а побач, на паперках, назвы песняў. Знакамітая «Besame mucho» была напісаная ў адно слова — «Бэсамамучэ». Кідаеш пяць капеек у шчыліну, націскаеш кнопку, і скрыня ажывае, шчоўкае, рыпіць і пачынае спяваць.

Там добра пілося, курылася і сядзелася...

Ведаю шмат гісторый, звязаных з тагачасным «Тэлевізарам», але раскажу толькі адну.

Працавала там прыбіральшчыца сталага веку — цётка Вера, а можа, у мае дзевятнаццаць яна здавалася такой старой. Была цётка Вера звычайнай прыбіральшчыцай. Але яе ўсе баяліся, бо яна бязлітасна, з мацюкамі і абразамі, выганяла наведвальнікаў-п’янтосаў, калі прыходзіў час перапынку. Не было для яе розніцы, хто ты — вядомы паэт, мастак, навуковец ці доўгавалосы студэнт. Падыходзіла, глядзела ў вочы і паказвала пальцам на дзверы. Але, здаралася, калі ёй налівалі паўшклянкі партвейна, то яна дазваляла сядзець і не сыходзіць.