Читать «Населены востраў» онлайн - страница 152

Аркадзій Натанавіч Стругацкі

— Што гэта? — спытаў ён.

— Ня ведаю, — сказаў Максім. — Дзіўная штука... — Ён вымавіў яшчэ два нейкія незнаёмыя словы, а потым з запінкай сказаў: — Атака... нябесных камянёў. Глупства, так не бывае. Верагоднасьць — нуль цэлых, нуль-нуль... Што я іх — прыцягваю?...

Ён зноў вымавіў незнаёмыя словы і змоўк.

Гай хацеў спытаць, што такое нябесныя камяні, але тут краем вока заўважыў дзіўны рух справа ўнізе. Ён угледзеўся. Над брудна-зялёнай коўдрай лесу павольна ўспушвалася грузная жаўтаватая куча. Ён не адразу зразумеў, што гэта — дым. Потым у нетрах кучы бліснула, зь яе сьлізганула дагары доўгае чорнае цела, і ў тую ж сэкунду гарызонт раптам жудасна перакасіўся, устаў сьцяной, і Гай учапіўся ў падлакотнікі. Аўтамат сасьлізнуў у яго з каленяў і пакаціўся па падлозе. «Масаракш... — прашыпеў у навушніках голас Максіма. — Вось гэта што такое! Ах я, дурань!» Гарызонт зноў выраўняўся, Гай пашукаў вачыма жоўтую кучу дыму, не знайшоў, стаў глядзець наперад і раптам убачыў прама па курсе, як над лесам падняўся фантан рознакаляровых пырскаў, зноў гарой успучылася жоўтае воблака, бліснуў агонь, зноў доўгае чорнае цела павольна паднялося ў неба і лопнула асьляпляльна-белым шарам — Гай прыкрыў вочы рукой. Белы шар хутка патух, наліўся чорным і расплыўся гіганцкай кляксай. Падлога пад нагамі стала правальвацца, Гай шырока раскрыў рот, хапаючы паветра, на сэкунду яму падалося, што страўнік вось-вось выскачыць вонкі, у кабіне пацямнела, ірваны чорны дым сьлізгануў насустрач і ў бакі, гарызонт зноў перакасіўся, лес быў цяпер зусім блізка зьлева, Гай зажмурыўся ў чаканьні ўдару, болю, гібелі, — паветра бракавала, усё вакол трэслася й уздрыгвала. «Масаракш... — шыпеў голас Максіма ў навушніках. — Трыццаць тры разы масаракш...» І тут коратка і люта прагрукацела побач у сьцяну, нібы хтосьці ва ўпор біў з кулямёта, у твар ударыла тугая ледзяная бруя, шлем сарвала прэч, і Гай скурчыўся, хаваючы галаву ад рову і сустрэчнага ветру. Канец, думаў ён. У нас страляюць, думаў ён. Зараз нас саб’юць, і мы згарым, думаў ён... Аднак, нічога не адбывалася. Бамбавоз скаланула яшчэ некалькі разоў, некалькі разоў ён праваліўся ў нейкія ямы і зноў вынырнуў, а потым роў рухавікоў раптам змоўк, і наступіла жудасная цішыня, напоўненая сьвісьцячым выцьцём ветру, што рваўся скрозь прабоіны.

Гай пачакаў крыху, потым асьцярожна падняў галаву, імкнучыся не падстаўляць твар ледзяным бруям. Максім быў тут. Ён сядзеў у напружанай позе, трымаючыся за рычаг абедзьвюма рукамі, і пазіраў то на прыборы, то наперад. Мышцы пад карычневай скурай узьдзьмуліся. Бамбавоз ляцеў неяк дзіўна, — ненатуральна задраўшы насавую частку. Маторы не працавалі, Гай азірнуўся на крыло й абамлеў. Крыло гарэла.

— Пажар! — закрычаў ён і паспрабаваў ускочыць. Пасы не пусьцілі.

— Сядзі спакойна, — сказаў Максім скрозь зубы, не паварочваючыся.

— Дык крыло ж гарыць!...

— А я што магу зрабіць? Я ж казаў — куфар... Сядзі, ня торгайся.

Гай узяў сябе ў рукі і стаў глядзець наперад. Бамбавоз ляцеў зусім нізка. Ад мільгаценьня чорных і зялёных плямаў мітусілася ў вачах. А наперадзе ўжо падымалася бліскучая, сталёвага колеру паверхня мора. Разаб’емся да чорта, падумаў Гай з заміраньнем у сэрцы. Кляты прынц-герцаг са сваім клятым бамбавозам, масаракш, таксама мне — абломак імперыі, ішлі б сабе спакойненька пешшу і гора б ня ведалі, а цяпер згарым, а калі не згарым, дык разаб’емся, а калі не разаб’емся, дык патонем... Максіму што — ён уваскрэсьне, а мне — канец... Не хачу.