Читать «Белы Бім Чорнае вуха» онлайн - страница 85

Біму стала так жудасна, што пра боль у целе на часіну забыўся.

Ён прыціснуўся да каменя, прыліп. Вецер пачаў кідаць на лес холад, таму ўнізе ў яры пацёк зябкі струмень і адразу ж працяў Біма. Так заўсёды позняе цяпло раптоўна мяняецца холадам. Бім перайшоў на другі бок за ствол, каб затуліцца ад ветру і супраць ветру сачыць нюхам, — па ветры вачыма. Але наперадзе была непраглядная цемень. Бім калаціўся.

Раптоўна, быццам вогненным вузкім нажом, маланка рассекла цемень, на імгненне асвятліўшы лес, які стагнаў і выў, а следам за ёю так вухнула ўверсе, стукнула, забрыньчала нечым пабітым, абрынулася ўніз і пакацілася па лесе ў розныя бакі. Маланка і гром быццам напалохалі шамана, і ён пусціўся ўцякаць, уцякаць, а потым і зусім заціх, і тады зверху застукалі кроплі. Дождж быў кароткі, моцны, халодны. Потым і ён перастаў.

Лес цяпер ціхенька бурчаў, атрасаючыся і прыхарошваючыся, быццам пасля бою. Але раптам асіна зарыпела, затрашчала, чапляючыся за суседнія дрэвы, развітваючыся з суседзямі, адчайна зашумела і ўпала на зямлю, ломячы свае галіны, у горкай, перадсмяротнай безнадзейнасці: вытрымала апошні бой і ўпала. Асіна стаяла непадалёку ад Біма, яму было трывожна чуць смерць дрэва і страшна таму, што яно падала, як спачатку яму здалося, проста на яго; ён тады паплішчыўся ад свайго ракавога дуба, напяў вяроўку, але… вяроўка ёсць вяроўка.

Бім сядзеў да світання, прасківелы, хворы, змучаны. Перад ім стаяла міска з мясам — да яго ён так і не дакрануўся.

Перад світаннем далёка завыў воўк. Адзін завыў: больш нікога на перазовах у лесе не аказалася. То быў самы хітры, ацалелы пасля тае аблавы воўк. Бім уздыбіў шэрсць на загрыўку, застукаў зубамі і слухаў, хапаў носам паветра, глыбока ўцягваў. Ён падрыхтаваўся да сустрэчы, ніколі не падазраючы, што ў ім столькі адвагі на самаахову, якую можна назваць гераізмам адчаю (укусіў жа ён тады Шэрага дзядзьку, чуць не збіў яго з ног!). Але воўк гэтага разу не прыйшоў. Ветру ўжо не было, так што здалёку звер не мог пачуць Біма, а час абыходзіць свой участак, відаць, яшчэ не прыйшоў. Але Бім у напружаным чаканні напяў вяроўку, таму аброжак стаў душыць яго да хрыпаты. Тады Бім падаўся на дрэва, прыціснуўся задам да ствала, перахапіў вяроўку на карэнныя зубы і… перакусіў. Як нажом шахнуў!

Збылося!

Бім вольны, хоць і адзінокі ў дрымучым лесе.

Так і кожны сабака робіць у рэшце рэшт, хоць у розных парод гэта бывае па-рознаму: вартаўнічыя, прывязныя — тыя перагрызаюць вяроўку адразу, таму што яны любяць толькі моцныя ланцугі; моська, хоць і не перагрызе, але калі прывязаны на вяровачку, то будзе кідацца, круціцца, крычаць і можа нават задушыцца; ганчакі доўга думаюць, але перагрызаюць; інтэлігентны сабака, які прывык да работы па краснай дзічыне, праседзіць многа дзён, чакаючы гаспадара, але вяроўку перагрызе толькі ў хвіліны адчаю ці небяспекі, калі стане ясна, што ніхто ўжо не прыйдзе на дапамогу. Вось так і Бім: прыйшоў час, і ён зрабіў тое, што павінен быў зрабіць.