Читать «Белы Бім Чорнае вуха» онлайн - страница 38

— На ёй вунь і таблічка ёсць, — умяшаўся не ў пару тоўсценькі.

Шэры падышоў да Біма, палашчыў за вуха і стаў чытаць на аброжку.

Бім выразна пачуў, зусім дакладна: Шэры пахне сабакамі, пахне неяк далёка, мнагадзённа, але пахне. Ён паглядзеў яму ў вочы і адразу ж не паверыў — ні голасу, ні позірку, нават і паху. Не можа тое быць, каб чалавек проста так увабраў у сябе далёкі пах розных сабак. Бім прыціснуўся да Толіка, спрабуючы адкаснуцца ад Шэрага, але той не пускаў.

— Нельга хлусіць, хлопчык, — прысарамаціў ён Толіка. — Па таблічцы — не твой сабака. Сорамна, хлопчык. Што, цябе бацькі так прывучылі, гаварыць няпраўду? Што ж з цябе будзе, як вырасцеш? Эх-хэ-хэ! — Ён выцягнуў з кішэні павадок і прышпіліў да аброжка.

Толік схапіўся за павадок і крыкнуў:

— Не чапайце! Не аддам!

Шэры адхіліў яго руку:

— Я абавязан даставіць яго на месца. А можа, давядзецца і протакал скласці. (Ён так і сказаў «протакал».) Магчыма, гаспадара яго алкагаль заеў. (Ён так і вымавіў — «алкагаль».) Калі так, то трэба сабаку адабраць. Пасада ў мяне такая — рабіць усё чэсна, па-чалавечы. Вось так-то. Знайду яго кватэру, праверу, ці правільна.

— А таблічцы не давяраеце? — з дакорам і амаль скрозь слёзы сказаў Толік.

— Давяраю, хлопчык, давяраю цалкам. Але… — Ён падняў палец угору і павучальна вымавіў, амаль урачыста: — Давярай, але правярай! — і павёў Біма.

Бім упіраўся, азіраўся на Толіка, бачыў, як той пакрыўджана заплакаў, але — што тут зробіш! — потым пайшоў-такі за Шэрым, падціснуўшы хвост і гледзячы пад ногі, не і падобны сам на сябе. Усім сваім выглядам быццам гаварыў ён: «Такое ўжо наша сабачае жыццё, калі нідзе няма гаспадара». Тут-то толькі і работы — цімануць за сцягняк і даць лататы, але Бім — сабака інтэлігентны: вядзі куды вядзеш.

Ішлі яны па вуліцы, на якой стаялі новыя дамы. Усе новыя. Усе шэрыя і такія аднолькавыя, што нават Бім мог бы сярод іх заблудзіць. У адным з дамоў-блізнят узышлі на трэці паверх, пры гэтым Бім заўважыў, што і дзверы ўсе аднолькавыя.

Адчыніла ім жанчына ў шэрай сукенцы:

— Зноў прывёў? А госпадзі ты мой!

— Не гундзі! — строга абарваў Шэры. Ён зняў з Біма аброжак і паказаў: — На, глядзі. — Жанчына чытала, надзеўшы акуляры, а ён працягваў: — Ніякага паняцця. На ўсю рэспубліку — толькі я адзін калекцыянер сабачых знакаў. А гэта таблічка — рэч! Пяцісоты знак!

Нічога Біму не было зразумела, нічога-нічога, ніякіх знаёмых слоў, ніякіх зразумелых жэстаў — нічога. Вось Шэры пайшоў з аброжкам з прыхожай у пакой. Адтуль і паклікаў:

— Бім, да мяне!

Бім падумаў-падумаў і асцярожна пайшоў. У пакоі агледзеўся, не падыходзячы да Шэрага, а так — седзячы ля дзвярэй. На чыстай сцяне віселі дошкі, абабітыя аксамітам, а на іх радамі віселі сабачыя знакі: нумаркі, жэтоны, медалі шэрыя і медалі жоўтыя, некалькі прыгожых павадкоў і аброжкаў, некалькі ўдасканаленых напыснікаў і іншыя сабачыя рэгаліі, нават капронавая пятля, каб душыць, нашто яна, Бім не разумеў; дзе здабыў яе ўладар калекцыі — нельга зразумець нават і чалавеку, а Біму яна здалася звычайнаю вяроўкаю, не болей.