Читать «Белы Бім Чорнае вуха» онлайн - страница 31

Гавриил Николаевич Троепольский

Адзін з хлопцаў запярэчыў:

— Тры кіло і вярблюд не з'есць.

Дворнік спакойна ўдакладніў:

— Вярблюды не ядуць мяса. — Нечакана ён ухапіўся за мятлу і замахаў ёю па асфальце перад нагамі ў Тоўстага: — Сыдзі, грамадзянін! Ну? Я што сказаў!

Тоўсты пайшоў, адплёўваючыся. Тыя ўтрох таксама пайшлі сваёй дарогаю, пасмейваючыся. Дворнік тут жа перастаў месці. Ён пагладзіў Біма па спіне, пастаяў крыху і сказаў:

— Сядзі чакай. Прыйдзе. — І пайшоў у варотцы.

З усяе гэтае сваркі Бім не толькі зразумеў — «мяса», «сабака», «магчыма», «псіна», але чуў інтанацыю галасоў і, галоўнае, усё бачыў: а гэтага ўжо хопіць, каб разумнаму сабаку здагадацца: Тоўстаму дрэнна жыць, дворніку — добра; адзін злосны, другі — добры. Каму ўжо ведаць, калі не Біму, што ні свет ні зара на вуліцах ёсць толькі дворнікі і што яны паважаюць сабак. Тое, што дворнік прагнаў Тоўстага, Біму нават спадабалася. А ўвогуле ўся гэтая пуставатая гісторыя толькі забавіла Біма, хаця, можа, і была ад яе карысць, таму што Бім пачаў здагадвацца: людзі ўсе розныя, яны могуць быць і добрыя і дрэнныя. І тое карысць, скажам мы збоку. Але пакуль што Біму гэта было ўсё роўна: ён глядзеў і глядзеў на прахожых.

Некаторыя жанчыны пахлі востра, што аж не вытрываць, ландышамі, пахлі тымі беленькімі кветачкамі, што забіваюць нюх, і ля якіх Бім рабіўся бясчутным; у такім выпадку Бім адварочваўся і некалькі секунд не дыхаў — яму не падабалася. У большасці жанчын вусны былі гэткага самага колеру, як сцяжкі на воўчай аблаве; Біму такі колер таксама не падабаўся, як і ўсім жывёлам, а сабакам і быкам асабліва. Амаль усе жанчыны нешта неслі ў руках. Бім прыкмеціў, што мужчыны з паноскаю трапляюцца радзей, а жанчыны — часта.

…А Івана Іванавіча ўсё няма і няма. Сябар ты мой! Дзе ж ты?..

Людзі цяклі і цяклі. Журба Бімава крышку аслабела, рассеялася сярод людзей, і ён яшчэ ўважлівей пазіраў уперад — ці не ідзе ён. Сёння Бім будзе чакаць тут. Чакаць!

Каля яго спыніўся чалавек з мясістымі абвіслымі губамі, глыбока-маршчыністы, кірпаты, з вачыма навыкаце і закрычаў:

— Чортведама што! (Людзі сталі прыпыняцца.) Навокал грып, эпідэміі, рак страўніка, а тут што? — тыкаў ён усёю далоняю ў Біма. — Тут, у масе народу, у гушчыні працаўнікоў, сядзіць жывая зараза!

— Не ўсякі сабака — зараза. Глядзіце, які мілы сабака, — запярэчыла дзяўчына.

Кірпаты паглядзеў на яе зверху ўніз і знізу ўверх і адвярнуўся, абураючыся:

— Якое дзікунства! Якое дзікунства ў вас, грамадзяначка…

І вось… Эх, калі б Бім быў чалавек! Вось падышла тая самая цётка, «савецкая жанчына» — тая сплетніца. Бім спачатку спалохаўся, але потым натапырыў шэрсць на загрыўку і прыняў абарончую пазіцыю. А цётка затараторыла да ўсіх, хто стаяў паўкругам крыху воддаль:

— Дзікасць і ёсць дзікасць! Ён жа мяне ўкусіў. У-ку-сі-ў! — І паказвала ўсім руку.

— Дзе ўкусіў? — спытаў юнак з партфелем. — Пакажыце.

— Ты мне яшчэ, шчанюк! — Ды і схавала руку.

Усе, акрамя кірпатага, засмяяліся.

— Выхоўвалі цябе ў інстытуце, чорта, вось ужо выхавалі, гадзёныша, — накінулася яна на студэнта. — Ты мне, савецкай жанчыне, і не верыш? Ды што ж потым будзе? Да чаго ж мы ідзём, дарагія грамадзяне? Ці ў нас ужо Савецкае ўлады няма?