Читать «Белы Бім Чорнае вуха» онлайн - страница 26

Раздзел 6. Развітанне з сябрам

Неяк пасля палявання Іван Іванавіч прыйшоў дадому і лёг на ложак, не вячэраючы і не выключыўшы святла. Гэтага дня Бім добра нарабіўся, таму заснуў скора і нічога не чуў. Але наступнымі днямі Бім пачаў заўважаць, што гаспадар усё часцей і часцей кладзецца ўдзень, сумуе нечага і часам нечакана вохкае ад болю. Больш чым тыдзень Бім гуляў адзін, пакрысе — толькі па патрэбе. Потым Іван Іванавіч злёг, ён ледзь даходзіў да дзвярэй, каб выпусціць або ўпусціць Біма. Аднойчы ён прастагнаў на ложку нязвыкла цяжка і балюча. Бім падышоў, сеў ля ложка, уважліва паглядзеў на твар сябра, затым паклаў галаву на выцягнутую руку. Ён убачыў, які стаў у гаспадара твар: бледны-бледны, пад вачыма цёмныя плямы, завастрылася непаголеная барада. Іван Іванавіч павярнуў галаву да Біма і ціха, аслабелым голасам сказаў:

— Ну? Што ж будзем рабіць, хлопчык?.. Дрэнна мне, Бім, дрэнна. Асколак… дапоўз да самага сэрца. Цяжка, Бім.

Голас у яго быў такі нязвыклы, што Бім захваляваўся. Ён затупаў па пакоі, час ад часу драпаючы ў дзверы, быццам клікаў: «Уставай, што там, пойдзем, пойдзем». А Іван Іванавіч баяўся паварушыцца. Бім зноў сеў ля яго і ціхенька заскуголіў.

— Што ж, Бімка, давай паспрабуем, — амаль нячутна сказаў Іван Іванавіч і асцярожна прыўстаў з пасцелі.

Ён крыху пасядзеў на ложку, потым стаў на ногі, трымаючыся адною рукою за сцяну, другою прытрымліваючы на грудзях ля сэрца, ціха пераступаў да дзвярэй. Бім ішоў побач, не спускаючы вачэй з сябра, і ні разу, ні разу не вільнуў хвастом. Быццам хацеў сказаць: «Ну вось і добра. Пайшлі, памаленьку, пайшлі».

На лесвічнай пляцоўцы Іван Іванавіч пазваніў у суседнія дзверы, а калі паказалася дзяўчынка Люся, ён нешта сказаў ёй. Тая пабегла ў кватэру і вярнулася з бабулькаю, Сцяпанаўнай. Як толькі Іван Іванавіч сказаў ёй тое ж самае слова «асколак», яна замітусілася, узяла яго пад руку і павяла назад:

— Вам ляжаць трэба, Іван Іванавіч. Ляжаць. Вось гэтак, — наказвала яна, калі той зноў лёг на спіну: — Ляжаць. Толькі ляжаць. — Яна ўзяла са стала ключы і скоранька пайшла, амаль пабегла, затупацеўшы па-старэчаму.

Вядома, Бім зразумеў слова «ляжаць», якое паўтаралася тройчы, быццам яно было да яго. Ён лёг ля ложка, не спускаючы вачэй з дзвярэй: цяжкае становішча гаспадара, трывога Сцяпанаўны і тое, што яна забрала са стала ключы, усё гэта перадалося і Біму, і ён быў у трывожным чаканні.

Скора ён пачуў: ключ уставілі ў замок, ён пстрыкнуў, дзверы адчыніліся, у прыхожым пакоі загаварылі, потым зайшла Сцяпанаўна, а за ёю трое чужых у белых халатах — дзве жанчыны і адзін мужчына. Ад іх пахла не так, як ад усіх людзей, а мацней, чым тою скрыначкаю, што вісіць на сцяне, якую гаспадар адчыняў толькі тады, калі гаварыў: «Блага мне, Бім, блага, дрэнна».

Мужчына рашуча ступіў да ложка, але…

Бім кінуўся на яго, як звер, упёрся лапамі ў грудзі і два разы гаўкнуў на ўсю сілу.

«Вон! Вон!» — закрычаў Бім.

Мужчына адхіснуўся, адапхнуў Біма, жанчыны выскачылі ў прыхожы пакой, а Бім сеў ля ложка, увесь дрыжаў і, відаць, гатовы быў аддаць жыццё, але не даць падступіцца незнаёмым людзям да гаспадара ў такую цяжкую для яго часіну.