Читать «Бартэк пераможнік» онлайн - страница 23
Гэнрых Сенкевіч
Гэта быў чалавек высокага росту, гадоў каля пяцёхдзесяцёх, але яшчэ моцны, як дуб. Ен быў ня надта тоўсты, толькі твар яго быў вельмі поўны, а ў гэтым твары плавалі вельмі рыбячыя вочы, ў якіх адбівалася адвага і энэргія.
Бартэк падыйшоў да яго і спытаўся:
— Ты гэта за што, немец, б‘еш маё дзіця? was?
Пан Бэгэ адступіў на некалькі крокаў, зьмерыў вачыма Бартэка бяз ценю страху і флегматычна сказаў:
— Вон, польскі „дурань!“
— Ты за што дзіця б‘еш?—паўтарыў Бартэк.
— Я й цябе буду біць, польскі „хаме“. Цяпер мы вам пакажам, хто тут гаспадар. Ідзі к чорту, жалься ў суд... проч!
Бартэк схапіў настаўніка за плячо, пачаў моцна яго трасьці і крыкнуў сільным голасам:
— Ды ці ведаеш ты, хто я такі? ці ведаеш, хто французаў адлупцаваў? ці ведаеш, хто гаварыў са Штэйнмэцам? За што б‘еш дзіця, швабская морда?
Рыбячыя вочы Бэгэ вырачыліся ня горш, як у Баотэка, але Бэгэ быў чалавекам дужым і рашыў адным махам звольніцца ад нападаўшага.
Немец размахнуўся і трахнуў па шчацэ пе-раможніка пры Гравэлёце і Сэдане. Тады мужык раззлаваўся і з нязвычайнаю шпаркасьцю зьмерыў два разы па вуху Бэгэ. У Бартэку ізноў абудзіўся жаўнер, гэтак страшна біўшы туркосаў і зуаваў. Дарэмна сын Бэгэ, дваццацьгадовы Оскар, мужчына таксама дужы, як і бацька, пасьпяшыў да бацькі на падмогу. Адбылася нядоўгая, страшэнная барацьба, ў якой сын упаў на зямлю, а бацька пачуў сябе паднятым у паветра. Бартэк выцягнуў угару рукі, нёс яго, сам ня ведаючы куды. На няшчасьце каля хаты стаяла бочка з памыямі для сьвіней. Цераз мінюту з гэтае бочкі тырчэлі толькі ногі Бэгэ, які зараз-жа адчайна імі затрапястаўся.
Настаўнікава жонка выбегла з хаты і на ўвесь голас закрычала:
— На падмогу, ратуйце!
Жанчына ня згубіла галавы, — незабаўна перакуліла бочку і выліла з яе свайго мужа разам з памыямі.
З найбліжэйшых хатаў колёністыя пасьпяшылі на падмогу суседзям.
Каля дваццацёх немцаў кінуліся на Бартэка і пачалі яго лупцаваць кіямі і кулакамі. Адбыўся покат, усе зьбіліся ў адну купу, ў якой трудна было адрозьніць Бартэка ад ворагаў.
Раптоўна з гэтае купы біўшыхся Бартэк выскачыў, як шалёны, і пабег да плоту.
Немцы кінуліся за ім, але адначасна разьлёгся моцны трэскат плоту і ў тую-ж мінюту ў жалезных лапах Бартэка апынулася здаравенная жэрдка.
Ен з шаленствам павярнуўся тварам да ворагаў і падняў угару сваю жэрдку: усе кінуліся, хто куды.
Бартэк паляцеў за імі.