Читать «Змагарныя дарогi (на белорусском языке)» онлайн - страница 238

Для паiнфармаваньня чытача мусiм зьвярнуць увагу на "кар'ер". Слова гэтае, жыўцом узятае з ангельскае мовы, азначае "носьбiт". У войску "кар'ерам" называўся лёгкi панцырны, з адкрытым верхам, воз на гусенiцах. Апрача шафёра звычайна ў iм памяшчалася двое кулямётчыкаў i ставала месца на запас амунiцыi. Будучы хуткабежным i надта паваротлiвым, "кар'ер" ужываўся для перавозу амунiцыi на перадавыя пазыцыi, надаваўся на ўдарныя патрулi й наогул быў успамагальнай адзiнкай для пяхоты. Маючы такiя ўласьцiвасьцi, як вялiкую сiлу агню, хуткасьць i паваротлiвасьць, "кар'ер" часьценька выкарыстоўваўся ў пагонях за адступаючым працiўнiкам. У першыя днi побыту на фронце Сымону давялося пераканацца, што "кар'ер" служыў i iншым патрэбам, зусiм не прадугледжаным анi яго канструктарамi, анi камандзерамi.

Адным з шафёраў чатырох "кар'ераў" у зьвязе бых звыш саракагадовы, чарнявы, сярэдняга росту, шыракаплечы Пранук Бонк. Стары жаўнер, узяты бальшавiкамi ў палон у 1939 годзе, перажыўшы шмат у Сiбiры, пасьля, прайшоўшы Сярэднi Ўсход i ваенную кампанiю ў Афрыцы, Пранук чуўся ў войску быццам дома. Меў усе прыкметы старога жаўнера: няшмат думаў, быў вясёлым, нiчым надта не клапацiўся й на вайне чуўся быццам той селянiн з касою на сенажацi. Гаварыў шмат, пераважна аб драбнiцах, вельмi любiў выпiць i пагуляць з жанчынамi. Вiна ў Iталii даволi было ўсюды, а тым больш пры фронце, дзе ў пакiнутых гаспадарках стаялi вялiкiя, напоўненыя вiном бочкi.

Зьвяз "кар'ераў" чацьвёртае роты заняў пакiнутую iтальянцамi фэрму ў адлегласьцi 300-400 мэтраў ад нямецкiх перадавых пазыцыяў. Была раньняя вясна, навокал усё прыгожа зелянiлася. Трымалася залатая сонечная пагода. Неяк надвечар Пранук Бонк i ягоны сябра, званы Кашыбанда, вясёлыя вярнулiся ў хату, што служыла перадавым абаронным пунктам (ПАП). Iншыя то трымалi варту, то поркалiся каля зброi або кар'ераў. Пранук з самага пачатку трапiўся быў Сымону на вока як тып самага перасечнага польскага жаўнера. Ён часьценька любiў тое-сёе зацягнуць сваiм прапiтым хрыплаватым басам. Гэтак i цяпер, ужо амаль на зьмярканьнi, ззаду хаты мiж садовых дрэў заскрыпеў Пранукоў бас:

...наварыла майму Тонi макаронi, ого!

макаронi, ого! Iтальяно.

О-о-о макаронi.

Нон капiрэ iтальяно, ого-о-о!

Гэта пародыя на нейкую iтальянскую песьню пашыраная была па цэлай армii. Пранук з Кашыбандам ня вельмi ўжо роўным крокам прыблiжалiся ззаду да хаты.

- Чаго ты гарлапанiш? - асьцярог падпiтага шафёра капрал, што сядзеў каля парогу.

- Ты ведаеш што, пане капрал, - кiнуўся перад iм Пранук, - ведаеш, што мы знайшлi ў суседняй пунi?

- Ну што?

- Ого-о што! Ну, адгадай! - памог Кашыбанда.

- Нямецкiя вошы? - жартаваў капрал.

- От фраер! Вошы? Якiя там вошы, пане капрал! Цi-ж мы-б, на вошы паглядзеўшы, упiлiся?

- Дык вы там пiлi?