Читать «Плач перапёлкі» онлайн - страница 135

Тады Чубар падаўся наперад усім тулавам і, робячы як найбольш даверлівы голас, усклікнуў:

— Гэта добра, што я вас затрымаў!

— Што, захварэлі?

— Не, сам я здаровы.

— А хто хворы?

— Пакуль няма хворых. Але могуць быць. Дакладней, параненыя. — Сказаўшы гэта, Чубар дастаў з кішэні скарочаны тэкст прамовы таварыша Сталіна, атрыманы ад палкавога камісара, падаў доктару: — Пачытайце вось.

Той разгарнуў складзеную лістоўку, прабег вачамі: «У занятых ворагам раёнах трэба ствараць партызанскія атрады, конныя і пешыя, ствараць дыверсійныя групы для барацьбы з часцямі варожай арміі, для распальвання партызанскай вайны скрозь і ўсюды, для ўзрыву мастоў, дарог, псавання тэлефоннай і тэлеграфнай сувязі, падпальвання лясоў...» — Доктар дачытаў дагэтуль, адвёў позірк і нібы задумаўся.

Тады Чубар сказаў няпэўна:

— Вось бачыце!

— Але я не разумею, якое дачыненне... словам, навошта мне чытаць гэта?

— Я ж вам казаў, нас, мусіць, шчаслівы выпадак звёў! Мне во як доктар патрэбны будзе! — І Чубар правёў па шыі рукой.

У прадонні доктаравых вачэй зварухнулася штосьці падобнае на свядомую зацікаўленасць.

— Урэшце, хто вы? — спытаў ён.

— Я маю заданне стварыць партызанскую групу. А лістоўка гэтая — мой мандат.

— Вон што...

Яны памаўчалі.

— Вы тутэйшы? — праз нейкі момант спытаў ваенурач.

— Не. — Чубар падумаў і дадаў: — Але думайце ўжо, што тутэйшы. Праўда, вы мяне трохі здзівілі. Мне здавалася, што Бесядзь гэтая недзе там, — ён махнуў рукой перад сабой. — Але вы кажаце...

— Бо я так у вёсцы пачуў...

— Я не дакараю вас, — усміхнуўся Чубар. — Гэта нават добра, што Бесядзь тут. Я гэту раку ведаю. Працаваў каля яе. У Верамейках. Гэта збоч. Але вы не хвалюйцеся. Мы цяпер з вамі хутка дойдзем туды. Там лясы кругом.

— І мы іх паліць павінны?

Доктарава някемнасць здалася Чубару знарочыстай. Але Чубар не дазволіў сабе зазлаваць. Наадварот, прытворна засмяяўся і кінуў з ледзьве прыкметным ушчуваннем:

— У лістоўцы ж не адно гэта сказана. Трэба чытаць правільна. А то вы неяк...

— Большага не прачытаеш, як напісана, — зацята сказаў ваенурач.

— Аднак абы-што гаварыць таксама не варта, — з выразным падтэкстам параіў яму Чубар. — Тым больш што асабіста вам нічога не давядзецца паліць. Рыхтуйцеся партызан лячыць.

Здавалася, гэтым размова магла і скончыцца. Але не — Чубар спытаў яшчэ:

— Дык прымаеце маю прапанову?

— Не.

— Чаму? — здзівіўся Чубар.

Ваенурач, не задумваючыся, адказаў:

— Разумееце, я не падыду вам.

Чубар зрабіў незразумелыя вочы, сабраўшы гармонікам шырокі лоб.

— Не ведаю, як растлумачыць, — сказаў тады ваенурач, — але я ўжо не падыходжу для вашай справы. І наогул...

— Доктар, вы на сябе паклёп узводзіце, — засмяяўся Чубар.

— Не, я праўду кажу. Мне давялося багата перажыць апошнім часам... Пра гэта доўга расказваць. Але няўжо не відаць па мне, што я...

Чубар павёў галавой — маўляў, не відаць.

— А я ўжо каторы дзень баюся на сябе глядзець не толькі ў люстэрка, а і ў вадзе, калі, бывае, нахіляюся ды п’ю. Не, я ўжо нікуды не варты. Нават людзей лячыць. Бо хворы чалавек не можа другіх лячыць.