Читать «БАГАМ НОЧЫ РОЎНЫЯ» онлайн - страница 97
Сергей Песецкий
Раман пачаў сьвістаць і доўга хадзіў па акумулятарнай. Раптам спыніўся. Зноў засьпяваў:
— Які ў мяне голас?.. Чужы!
Расьсьмяяўся. Пасьля зноў пачаў насьвістваць тую мэлёдыю.
— Як шуміць увушшу… А салдаты сьпявалі так:
— Усё б аддаў! Але яна не хацела… Усе гэтыя песьні пра каханьне. Як гэта сьмешна: песьні пра каханьне, а каханьня няма. Увогуле, усё гэта глупства.
Раман пачаў сьмяяцца. Раптам ён адчуў, што ў яго мокрыя вочы. Хутка выйшаў у дзяжурку і пазваніў. На тым баку ўзялі слухаўку. Ён пачуў голас:
— Хто гаворыць?
— Дзяжурны акумулятарнай.
— Што там?
— Калі ласка, папрасіце да тэлефону мэханіка.
Неўзабаве ў слухаўцы пачуўся голас:
— Гаворыць мэханік Банелін! Што такое?
— Паведамляю, што даў ток на апараты Бадо. Групы ў парадку. Я ўсё праверыў.
— Вельмі добра. Я думаў, вы п’яны.
— Не. У мяне былі праблемы з групамі, таму мы не паразумеліся.
— Добра.
Раман павесіў слухаўку і зноў пачаў хадзіць.
За акном віднела. Затарахцеў матор аўтамабіля. Пачынаўся новы дзень. У акумулятарнай усё шумеў вэнтылятар, у акне дзяжуркі без патрэбы гарэла сьвятло, а Раман усё хадзіў.
* * *
У той час, калі Раман чытаў дзёньнік, Лізка, лежачы ў ложку, з асалодай занурылася ў нейкі раман. Асабліва ёй падабаліся любоўныя прызнаньні героя раману. Скончыўшы кніжку, Лізка вярнулася да ўпадабанага дыялёгу:
— Багіня мая адзіная! Мой найбольшы скарб! Я аддаў бы жыцьцё за кожную тваю ўсьмешку! Ты маё сонца, мая радасьць! Безь цябе не існуе жыцьця для мяне! Ці верыш ты мне, каханая мая каралева?
— Я веру табе, мой рыцар, але ты мусіш давесьці мне сваё каханьне.
— Загадвай, каханая, я ўсё для цябе зраблю! Каханьне да цябе дазволіць мне зьдзейсьніць нават рэчы, немагчымыя для сьмяротных!
Лізка ўздыхнула. Загарнула кніжку і паклала пад падушку. Пасьля патушыла лямпу і доўга марыла. Урэшце прашаптала:
«Ах, чаму цяпер людзі ня ўмеюць так кахаць?»
ДЗЁНЬНІК РАМАНА ЗАБАВЫ
Што ж пісаць, калі цяжка нават думаць? Мне здаецца, што я абсалютна самотны, што штосьці памерла ўва мне, што паміж мною й людзьмі паўстала шкляная сьцяна. Я бачу іх, чую галасы, разумею значэньне словаў, але не разумею, навошта гэта ўсё.
Дык пра што пісаць? Можа, пра гэтую тугу? Бо гэта ня роспач, а менавіта туга за мараю, залатой ілюзіяй. Калі ласка — у яе шэрыя, затуманеныя вочы, яна глядзіць у мінулае. У яе бледныя вусны, і іх дотык працінае салодкім холадам і атручвае мозг. Яна спрадвеку такая.
Тое здарылася дзевятнаццатага, а сёньня дваццаць другога. Але мне здаецца, што мінулі стагодзьдзі. Часам я думаю: ці гэта сапраўды было? Аднак ашукаць можна ўсіх, толькі сябе не ашукаеш. Тры дні я ня быў дома. Пасьля дзяжурства ня ведаў, куды пайсьці. Пайшоў у лес. Ляжаў там да змроку. Шумелі сосны, шумела кроў у жылах і думкі ў галаве. Вечарам кудысьці пайшоў… бяз мэты, бяз думкі. Неспадзявана апынуўся на ўскрайку лесу і здалёк бліснула тое азярцо. Мяне агарнуў страх. Памятаю, што я баяўся ўбачыць у вадзе зоркі. Досыць маны: зоркі ў вадзе і бліскаўкі ў вачах дзяўчат заўжды маняць. Маніць усё, што можна ўзяць у рукі, да чаго можна дакрануцца нагамі — як Лізка да зорак у вадзе возера. Зоркі павінны быць на небе — тады яны гордыя і чыстыя… Я пайшоў адтуль і доўга блукаў у лесе.
