Читать «БАГАМ НОЧЫ РОЎНЫЯ» онлайн - страница 73

Мая выведніцкая праца дае ўсё горшыя вынікі. Гэта мяне засмучае. Шпіён не павінен мець сапраўднага каханьня, бо іначай губляе здольнасьць працаваць. Каханьне перабольшвае вартасьць ягонага жыцьця, якім яму ўвесь час даводзіцца рызыкаваць. Я не сьцьвярджаю, што пры гэтай працы трэба пагарджаць жыцьцём. Інстынкт самазахаваньня заўсёды павінен быць досыць моцны. Гэта павялічвае пільнасьць. Аднак шалёна цяжка працаваць, калі ўвесь час думаеш: а што будзе зь ёй у выпадку майго правалу? У мяне такое ўражаньне, што я рызыкую ня толькі сваім жыцьцём, але і жыцьцём Лізкі. А яе жыцьцё для мяне найкаштоўнейшы скарб. Я не магу дачакацца той хвілі, калі скончу тут усё і назаўжды паеду зь Лізкай туды, дзе ніхто нас ня ведае, каб распачаць новае жыцьцё.

Час ад часу бачуся з Антонам. Ён засмучаны. Прадчувае, што нядоўга нам засталося разам працаваць. Аднак стараецца быць вясёлым, ні аб чым мяне не пытае. Ён сапраўды добры сябар.

Звычайна перад спатканьнем з Антонам я іду на Ніжнюю Ляхаўку да Наташы. Яна раз на тыдзень аб’яжджае маіх агентаў. Выяжджае пераважна ў аўторак ці сераду, а вяртаецца ў суботу ці нядзелю. Працуе акуратна, аднак апроч функцыі «сувязьніка» ніякіх іншых даручэньняў я ёй не даю. Не хачу рабіць зь дзяўчыны сапраўднага шпіёна. Я адчуваю, што гэтая праца не для яе. Нягледзячы на свае крыўды, яна застаецца расейскай патрыёткай і можа палічыць, што працуе на шкоду Расеі. Аднойчы яна папрасіла, каб я паспрабаваў даведацца адрас нейкага яе сваяка, які, праўдападобна, жыве ў Францыі. Антон, праз пасярэдніцтва расейскай эміграцыі, знайшоў яго адрас. Я сказаў Наташы, каб напісала яму ліст, а Тосік выслаў яго з Польшчы і атрымаў адказ. Гэты ліст папросту ашаламіў дзяўчыну. Яна вельмі цешылася. Аднак пасьля стала яшчэ больш панурая. Я зразумеў, аб чым яна думае, і сказаў: «Я не хачу вас зьвязваць гэтай працай. Вызваляю вас ад яе і прашу вас паехаць у Францыю».

— Гэта немагчыма!

— Чаму? Грошы на дарогу я вам дам.

— Савецкі ўрад ніколі не дазволіць мне выехаць.

— Натуральна. Але мы пойдзем іншым шляхам. Я правяду вас празь мяжу. У Варшаве вы скантактуецеся з расейскай эміграцыяй, а яны дапамогуць вам паехаць далей.

Наташа паціснула мне руку:

— Сардэчна дзякую. Цяпер я сапраўды пачынаю вас паважаць. Скажу шчыра. Дагэтуль я меркавала, што я паводжу сябе блага. Мне было прыкра, што я… марыянэтка ў руках шпіёна. Нягледзячы на шмат довадаў дабрыні з вашага боку, я лічыла вас хітрым, вельмі дрэнным чалавекам, які адно добра маскіруецца. Я пачувалася вашай рэччу, нявольніцай, а цяпер я бачу, што памылялася.

— Калі б я ведаў, што вы так думаеце, то ніколі не карыстаўся б вашымі паслугамі! Ніколі! Я толькі таму даў вам гэтую працу, каб вы не пачуваліся прыніжанай, беручы ад мяне грошы. Дык калі вы хочаце пайсьці ў Польшчу?

— Гэта залежыць ад вас. Я згодная на ўсё.

— Добра. Тады папрацуем яшчэ трохі. Самае большае — два месяцы. Пасьля альбо я правяду вас празь мяжу, альбо мой сябар гэта зробіць.