Читать «БАГАМ НОЧЫ РОЎНЫЯ» онлайн - страница 70
Сергей Песецкий
— А вы вясёлы чалавек! — сказаў Брагін.
— Я не чалавек, а камісар, — адказаў Клядзінскі. — Чалавек у рэстаране чай падае.
Пачалі вячэру. Брагін увесь час круціўся на крэсьле. Пару разоў паглядаў на Забаву. Урэшце Раман гэта заўважыў і выйшаў з пакою. Рэч у тым, што дзень таму Забава прынёс Брагіну З пляшкі гарэлкі, і яны захавалі гэта ў сакрэце. Неўзабаве Раман вярнуўся і паставіў гарэлку на стол.
Клядзінскі пляснуў у ладкі:
— Што я бачу! Ці ж я вам не казаў, што гэта геніяльны хлапчына!
Брагін сказаў:
— Я мяркую, што заручыны без гарэлкі — гэта як… — ён шукаў адпаведны выраз, рухаючы пальцамі ў паветры.
— Абаранак бязь дзіркі, — дапамог яму Клядзінскі.
Усе расьсьмяяліся.
— Альбо, — працягваў Клядзінскі, — буржуй без капіталу, ці капітал бяз Маркса.
Пасьля колькіх чарак гарэлкі ўсе ажывіліся. Нават Кобзаў, які трохі скоса глядзеў на шумнага камісара, распагодзіўся і пачаў прамаўляць заблытаны тост у гонар нарачоных:
— І ў гэты ўрачысты, разумееце, дзень, які, можна сказаць, ёсьць, таго, ну, адзіным, разумееце, у жыцьці і які, калі можна гэта так назваць, назаўжды застанецца ў памяці, таму што гэты дзень, разумееце…
Раману і Лізцы адначасна ўспомнілася апаведзеная Кобзавым на Лізчын дзень народзінаў казка і гісторыя пра Шакалядную Цётку. Яны паглядзелі адно на аднаго і ледзьве здолелі ўстрымацца ад сьмеху. А Кобзаў пацеў і працягваў:
— …гэта выключны дзень і, можна сказаць, урачысты, зычу вам таго, ну, увогуле…
— Харошага хлопчыка, а пасьля дзяўчынкі, а пасьля наадварот, а пасьля спачатку і так далей, і да таго падобнага, — закончыў Клядзінскі.
Неўзабаве пасьля гэтага Кобзаў, ужо добра набраўшыся, бо ён ня быў прызвычаены да алькаголю, увязаўся ў размову з Клядзінскім. Той, час ад часу падміргваючы Раману, пачаў сыпаць спэцыяльнымі тэрмінамі. Палілася плынь: «пралетарская пільнасьць», «клясавы вораг», «капіталістычная інтэрвэнцыя», «дзейнасьць Камінтэрну», «праца Палітбюро», «узмацненьне Прафінтэрну». Праз пэўны час Клядзінскі напоўніў чаркі і абвесьціў тост:
— П’ю за посьпех «электрафікцыі» Леніна!
— Якой электрафікцыі? — не зразумеў Кобзаў.
— Вы не дачулі. Я сказаў «элек-тры-фі-кацыі»! Мяркую, што калі плян нашага правадыра будзе зьдзейсьнены, мы ўступім у эру найвялікшага росквіту! Няма коней, няма паду, няма дымных комінаў. Усё паўсюль на электрычнасьці. Работнік працуе толькі 15 хвілін на пару, а ўсяго ўдосталь. Дык хай жыве «электрафікцыя»!
Позна ўначы прыяцелі вярталіся дадому.
— Як табе Лізка? — спытаў Раман сябра.
— Прыгожая. Вельмі прыгожая. Але баба заўжды баба. Была ў мяне такая! Цуд, скажу табе! Спачатку была шаўковая: складалася і раскладалася, як нажнічкі. А праз год… хо-хо! Ані дакраніся! Папросту тарка. А ляпу як разявіць — вантробы відаць. Набіў я ёй пысу, плюнуў, кінуў усё і пайшоў у жыцьцё.
