Читать «БАГАМ НОЧЫ РОЎНЫЯ» онлайн - страница 61

Аднаго вечара я адчыніў адмычкай дзьверы, якія вядуць з залі акумулятарнай у нейкае памяшканьне за ёй, у франтальным крыле будынку, што ішло паралельна вуліцы. Перад гэтым я доўга прыслухоўваўся, ці там ціха. Пасьля колькі разоў пастукаў. Ніякага адказу. Тады я расхістаў цьвікі, якімі была прыбітая да дзьвярэй папярочная дошка, і павыцягаў іх абцугамі напалову. Адчыніў дзьверы. Убачыў малы пусты пакой. Адны дзьверы вялі проста ў калідор. Другія былі з правага боку. Я доўга прыслухоўваўся пад гэтымі дзьвярыма. Поўная цішыня. Было каля другой гадзіны ночы. Уваходныя дзьверы ў дзяжурку я зачыніў на ключ, каб ніхто туды не ўвайшоў. Другія, у акумулятарную, і трэція — тут — пакінуў адчыненыя, каб мне было чуваць званок тэлефону.

Урэшце я адчыніў дзьверы ў той пакой. Я рабіў усё вельмі асьцярожна, але нічога не баяўся. Калі б хтосьці засьпеў мяне за гэтым, то давялося б загадаць яму падняць рукі ўгару — рэвальвэр я ўвесь час меў напагатове — завесьці ў акумулятарную і зьвязаць, альбо, у выпадку супраціву, застрэліць. У абодвух выпадках мне давялося б уцячы і кінуць працу. Гэта мне зусім не ўсьміхалася.

За дзьвярыма стаяла шафа. Я паспрабаваў адсунуць яе. Яна лёгка падалася. Паслугоўваючыся ліхтаром, я пачаў пераглядаць паперы на пісьмовым стале. Некаторыя былі цікавыя. Зрабіў дзьве копіі. Найбольш цікавыя рэчы меліся быць у шуфлядах. Я мог паадчыняць іх долатам, але тады засталіся б драпіны і цяжка было б іх зачыніць. Я пакінуў гэта на наступны раз. Параскладаўшы ўсё так, як было, я агледзеў стол, пакой, падлогу — каб не пакінуць сьлядоў. Паставіў шафу на месца, пазачыняў дзьверы і пайшоў у акумулятарную.

На наступнае дзяжурства я прынёс тузін дробных ключоў да шуфляд. Купіў іх на Ніжнім рынку. Адразу пасьля дванаццатай я ўвайшоў у кабінэт начальніка пошты. Папярэдне зачыніў дзьверы дзяжуркі і спраўдзіў усе групы акумулятараў, каб не было пашкоджаньняў. У кабінэце начальніка я завесіў акно коўдрай, прымацаваўшы яе да рамы кнопкамі. У кабінэце я павесіў на клямку дзьвярэй шапку, каб не было відаць сьвятла праз замочную шчыліну, а на падлозе пад дзьвярыма паклаў некалькі анучаў. Толькі пасьля гэтага я запаліў лямпачку на стале і ўзяўся за працу. Рабіў яе так: каб не пакінуць непарадку, даставаў цэлую шуфляду, ставіў яе на стол і па чарзе пераглядаў паперы. Тыя, што былі цікавыя, выцягваў са стосу, закладаючы гэтае месца рэвальвэрам, і хутка рабіў копію дакумэнта цалкам альбо перапісваў толькі галоўны зьмест, даты, нумары, лічбы, прозьвішчы. Такім чынам я працаваў да пятай гадзіны раніцы. Нішто мне не перашкодзіла. Копіі схаваў у акумулятарнай пад «катэдрай», у самым далёкім кутку. Рашыў забраць іх — калі ўсё будзе ў парадку — пасьля наступнага дзяжурства. Так я і зрабіў.

Аднойчы ўночы я пайшоў аглядаць сутарэньні — папросту зь цікаўнасьці. Адчыніў дзьверы адмычкай і прычыніў іх за сабой. Я не баяўся, што мяне зловяць, бо хто ж сюды ўночы пойдзе. А калі што, я б сказаў, што шукаю пакульля альбо дошак. Сутарэньні былі вялізныя. Змрочныя тунэлі. Паварот направа. Зноў направа. Шмат бочак. Вельмі шмат скрыняў, а ў скрынях — тэлеграфныя стужкі. Тут мог бы быць дасканалы схоў. Я ўзяў колькі кружэлак выкарыстаных стужак і пайшоў у акумулятарную. Там я пачаў расшыфроўваць іх. Пры пэўнай фантазіі за гэтым чытаньнем можна цікава бавіць час, і я не нудзіўся.