Читать «БАГАМ НОЧЫ РОЎНЫЯ» онлайн - страница 50

Раману ўсё ж было шкада хлопца, які на дванаццатым годзе жыцьця выглядаў, як стары. У ягоных вачах былі нуда і смутак. І Раману, калі ён бачыў Паўлушу, згорбленага пры стале, з ускалмачанымі валасамі, рабілася прыкра. Аднаго разу ён убачыў, як Паўлуша, трымаючы на каленях вялікі рулён паперы, разгортвае яго ўгару і выпісвае штосьці зь нейкага твору. Раман наблізіўся да стала, паглядзеў на паперу і застыў у зьдзіўленьні.

— Ну што? Ці я вам не казаў, што мой Паўлуша — гэта геніяльны розум. Хто б да гэтага дадумаўся? Знайшоў на гарышчы колькі рулёнаў шпалераў. Хтось іншы ўвагі б на іх не зьвярнуў ці абклеіў бы сьцены. А ён парэзаў рулён папалам і піша на адваротным баку. І цудоўна! Я таксама паспрабаваў: аловак ідзе гладзенька, проста прыемна. Бо нашая школьная папера нічога ня вартая. Салома нейкая зьверху ці д’ябал ведае што. Аловак чапляецца. Вось і прыдалася буржуйская спадчына. Трэба толькі ўмець зь яе карыстацца. А Паўлуша ўмее.

— Ведаеце што, — сказаў Раман. — Гэта выдатная ідэя. Можна было б увозіць шпалеры з-за мяжы, нібы для належнага ўжытку, натуральна, сьветлага колеру, а тут перарабляць іх на сшыткі.

— Можа, гэта й добра было б, але хто гэтым зоймецца. А з алоўкамі Паўлуша таксама вынаходку зрабіў.

— Якую?

— Алоўкі нашыя дрэнныя. Ня хочуць, паскуды, пісаць. Увесь час сьлініць трэба. Дык ён прыстасаваў для гэтага чарнільніцу, наліў у яе вады, і пакуль ён адным алоўкам піша, другі мокне. А пасьля ён алоўкі мяняе. Заўважце, якая здольнасьць да рацыяналізацыі працы.

Савеня паглядзеў на гадзіньнік.

— Паўлуша, здаецца мне, ужо восьмая. Што там у раскладзе?

Хлопец паглядзеў на сьцяну і сказаў:

— Разумовы адпачынак, прысьвечаны чытаньню пралетарскай паэзіі.

— Тады пачытай Маякоўскага.

Жыцьцё Паўлушы было строга ўнармаванае. Кожная чвэрць гадзіны мела сваё прызначэньне. Ніводнай хвіліны не марнавалася. Зрэшты, палітрук ня толькі вымагаў гэтага ад сына, але і сам меў на сьцяне расклад дня, якога стараўся датрымлівацца:

РАСКЛАД ДНЯ ПАЛІТРУКА САВЕНІ

Гадз. 7 — Уздым. Гімнастыка

7.15 — Воглядка адзеньня. Умываньне.

7.30 — Сьняданак.

8 — Карэспандэнцыя з таварышамі, а калі застанецца час, то й з грамадзянамі РСФСР.

8.30 — Шпацыр.

9 — Служба, альбо, у вольныя дні, навуковая праца.

12 — Абед.

12.30 — Адпачынак і развагі пра разьвіцьцё РСФСР.

13 — Чытаньне сур'ёзнай літаратуры (псыхалёгія, сацыялёгія, палітэканомія, пэдагогіка, гігіена і да т. п.).

15 — Разумовы адпачынак у пазыцыі лежачы, а таксама ўзмацненьне клясавай сьвядомасьці і рэвалюцыйнай стойкасьці.

15.30 — Асабістыя працы — навуковыя і літаратурныя.

16.30 —Кантраляваньне разьвіцьця майго сына, тав. Паўлушы, і надаваньне яму здаровага кірунку.

17.30 — Гарбата і прэса — «Пзвестия» і «Правда».

18 — Прыемнасьці. Два разы на тыдзень — аўторак, субота — дадатковыя прыемнасьці (тав. Ж.).

19 — Клюб альбо тэатар, магчыма, знаёмыя.

20 — Падрыхтоўчая праца для заўтрашняй службы.

20.30 — Вячэра.

21 —Лёгкае чытаньне альбо партыя ў шахматы з тав. Паўлушам.

22 — Практыкаваньне волі праз пастаноўку заданьня для выкананьня (катэгарычна) на наступны дзень.

22.30 — Прачытаць урывак з твораў тэарэтыкаў марксізму і абдумаць яго.

23 — Гігіенічныя мерапрыемствы і сон на правым баку. Думаць пра адбытую перамогу працоўных клясаў у Саветах і пра іх блізкую перамогу на ўсёй плянэце. — Глыбокае дыханьне.