Читать «Пахвалі пражыты дзень» онлайн - страница 51

— Ды што ты, Сцёпа, сябе з нейкім там Мікульчыкам раўнуеш? — усміхнулася Таццяна.— Ён жа пра сябе толькі думае. Не можаш пра- цаваць — саступі іншым...

— Правільна,— паддакнуў Астапчык — а што яшчэ яму было рабіць.— Што ж, мне за Аляксея радасна... чэснае слова...

— А колькі званкоў? — Таццяне, відаць, набалела, скарыстоўвала магчымасць выгаварыцца.— Сораму ў людзей няма. Я б і тэлефон ад- ключыла, ды дзеці ў піянерскім лагеры — звоняць вечарамі. Ён, Лёшка, і так на рабоце днюе і начуе, а тут яшчэ і дома атакуюць. Хлусіць не можа, даю трубку, размаўляе... Ну, ці ж гэта далей трываць такое можна? Не ведаю, колькі ён вытрымае, Лёшка... Сэрца ў яго зусім у апошні час... Вунь лекаў накупляла... Яшчэ кавы, Сцёпа?

— Ды не, дзякуй, Таццяна. Дзякуй. Ты б і па самой справе выцягнула калі-небудзь свайго... Сустрэліся б. Пасядзелі. Паўспаміналі. Хіба нам няма чаго ўспомніць, а, Танюша? — Астапчык пастараўся ўсміхнуцца, але ўсмешка атрымалася кіслай — сам адчуў.

— I выцягну, Сцёпа! Выцягну! — адказала Таццяна.— Вось у бліжэйшыя выхадныя. Яму адпачыць трэба. Ты, можа, чаго прыходзіў? — ціха спытала яна, заглянула ў вочы госцю.

Астапчык разгубіўся.

— Я тут побач праходзіў... Дай, думаю, загляну... Усё ж не чужыя мы людзі...

— Вось і добра, што зайшоў. Добра. Свяглане нрывет.

— Абавязкова. Чакаем вас. Адрас жа ведаеш? — Астапчык устаў, абдзёр пінжак.— I тэлефон ёсць..

— Адкуль, Сцёпа!

— Давай запішу...

Таццяна падала блакнот, што ляжаў побач з тэлефонам, Астапчык адгарнуў першую старонку і, стрымліваючы хваляванне, напісаў назву вуліцы, нумар дома, кватэры і тэлефон. Потым падхапіў дыпламат, адчуў плюскат у бутэльцы, развітаўся.

Вечарэла. I хоць тралейбусы і аўтобусы былі амаль парожнія, Астапчык рашыў ісці пешшу. Калі ідзеш пешшу, па дарозе хораша думаецца. А яму якраз гэта і трэба: падумаць...

КРЫЎДА

Іван Сяргеевіч не дачакаўся канца ўрачыстага сходу, прысвечанага Дню Савецкай Арміі і Ваенна-Марскога Флоту; калі інспектар па кадрах скончыў чытаць святочны загад, у якім пералічваліся прозвішчы перадавікоў-мужчын, узнагароджаных грашовымі прэміямі, а яго ў тым даволі доўгім спісе не аказалася, ён моўчкі ўзняўся і пачаў прабівацца да выхаду. Людзі, вядома, адразу звярнулі на яго ўвагу і ўбачылі, што вочы франтавіка павільгатнелі. Многім зрабілася шкада Сяргеевіча. Іншыя назіралі за гэтай сцэнкай абыякава.

А Сяргеевіч дрыготкімі пальцамі выцягнуў цыгарку з пачка — курыў ён толькі «Прыму», запыхкаў сізым дымам і выйшаў на ганак.

Быў ціхі сонечны дзень, але халодны, марозны.

Іван Сяргеевіч ішоў з фабрыкі дадому, схаваўшы рукі ў глыбокія кішэні: рукавіцы недзе там, у сталярцы, і ён не стаў заходзіць на рабочае месца, лішні раз паказвацца перад вокнамі клуба, дзе ўсё яшчэ засядаюць. Каўнер паліто стаяў тарчком, згорблены, Сяргеевіч нагадваў чалавека глыбока пакрыўджанага, няшчаснага,

Чаму — нагадваў? Менавіта ён і быў такі. Але што цікава, Сяргеевіч не злаваў асабліва на дырэктара, хоць ведаў, што той уласнай рукой выкрасліў яго са спісаў — больш няма каму. Ні на каго не злаваў. Проста яму было крыўдна, што яго, адзінага франтавіка, абыйші. «Ды яшчэ ў такі дзень,— думаў ён і адчуваў, як сціпала сэрца.— Бог з ім, з тым чырвонцам, не ў ім справа. Сорамна людзям у вочы глянуць... Здорава ты, Сяргеевіч, відаць, у гарэлку ўюшыўся, калі дырэктар нават на такое свята прэміі пазбавіў, ківаць цяпер пачнуць...»