Читать «Мы з Санькам — артылерысты...» онлайн - страница 4

Не легка прабіцца ў хлебны магазін, не лягчэй з яго і выбрацца. Вылазяць адтуль усе расхрыстаныя, ускудлачаныя, з абарванымі гузікамі і рукавамі, потныя — ледзь жывыя, але з хлебам. У каго цэлы бохан, у каго яшчэ і луста ў прыдачу.

Па праўдзе сказаць, усё гэта відовішча нас з Санькам не вельмі кранае. Проста цікава крыху — і ўсё. Калі б мы мелі нават вялікія грошы, хлеба нам тут не прададуць. Тут важней за грошы хлебныя карткі. А дзе іх нам з Санькам узяць, калі мы не гарадскія, нідзе тут не працуем і не служым?

А хлеб свежы. 3 магазіна пахне так, што галава кружыцца. I, відаць, смачны. Хлопец не большы за нас, які толькі што ледзь выбіўся з чаргі на волю, пакамечаны і расхрыстаны, прагна на нашых вачах з'еў усю дабаўку да бохана. Мы з Санькам пракаўтнулі сліну і пайшлі сваёй дарогай прэч ад спакусы. Нічога — паступім у вучылішча, дык, можа, яшчэ не такі хлеб есці будзем і не па столькі, а, як казаў Юрка, пад самую завязку.

За вуліцай Батарэйнай горад скончыўся. Да вучылішча цяпер рукой падаць. Вунь яны пад рэдкімі соснамі на ўзвышшы, цагляныя будынкі, дзе я калісьці паміраў ад сыпняку. Тады там быў шпіталь, а цяпер — вучылішча. Дарога знаёмая.

Сеўшы на мурог, мы ў рэшце рэшт абуліся. I не абы табе як, а яшчэ і паплявалі кожны на свае колькі сліны было, анучкай пацерлі, спадзеючыся на бляск. Толькі многа трэба пляваць на Санькавы боты і на чаравікі майго бацькі, каб яны хоць крыху заблішчалі.

Усю дарогу мы храбрыліся: то бойка насвіствалі свой артылерыйскі марш, то ўслых марылі, як будуць зайздросціць нам хлопцы, калі прыйдзем у вёску на пабыўку ў вайсковай форме, як мы пойдзем у ей на вячоркі, а тут, перад пафарбаванай у зялёнае будкай з надпісам КПП, адразу прыціхлі, сталі рахманымі. Не дайшоўшы да яе крокаў дзесяць, мы спыніліся. Сюды гэта ці не сюды? Пакуль што праз будку прайшоў толькі адзін капітан ды выйшаў старшына, а такога начальства, як мы, дык штосьці і не відаць. Чаго добрага, каб не патурылі нас адсюль з самага парога ды не паднялі на смех. Вось гэтага мы не любім да смерці. Хоць мы хлопцы і простыя, а свой гонар маем.

А яшчэ мы тут стаім у нерашучасці таму, што нас павінен быў сустрэць Юрка і паказаць, як ён абяцаў, усе хады і выхады. Ды вось жа няма ні Юркі, ні яго хадоў — вакол высокая драўляная агароджа ды вось гэта самае КПП перад намі і прыгожыя вароты з артылерыйскімі эмблемамі. Давядзецца самім прабівацца, як простым смяротным, у якіх няма ўплывовых землякоў і заступнікаў.

Але прабівацца было не трэба. На КПП Санька паказаў нашы паперкі-выклікі на экзамены і сказаў як адрэзаў:

— Паступаем на афіцэры.

Атрымалася гэта ў яго так проста, быццам для нас гэта — раз плюнуць, і не важна, што ў нас такі вясковы, зацюканы выгляд — мы не абы-хто. Сяржант з чырвонай павязкай на рукаве акінуў нас позіркам з макушак да абуўкі і неяк горка ўсміхнуўся: