Читать «Мы з Санькам — артылерысты...» онлайн - страница 2

I вось цяпер, калі бацькаў воз усё болей і болей аддаляецца, калі зніклі нарэшце ў жытнёвых хвалях выцвілая ад сонца бацькава пілотка, а затым і дуга над стрыгунковай галавой, мне чамусьці зрабілася горка-горка на душы, быццам палыну туды кінулі. Быццам штосьці такое згубіў, без чаго і жыць на свеце нельга. I не знайсці яго больш, і не вярнуць.

Усё... Скончылася...

Як за плечы перакінуў...

I не будзе больш побач са мной бабкі, ніхто не назаве мяне цяпер ідалам і гайдамакам, ніхто больш не скажа, што ў мяне каменнае сэрца; не будзе больш побач і бацькі, з якім усе мы смелыя і разумныя; і брат не будзе чапляцца: то ў яго рагатка парвалася, то яму канёк з дроту зрабі. Не будзе нічога, што раней было: ні старой, драўлянай школы, ні возера з акунямі, ні пагулянак на суседавай прызбе. Словам, пакідаем мы з Санькам свае дзяцінства — не наеліся ўдосталь хлеба, не навучыліся ў ахвоту, не набегаліся на паплавах, не нагарцаваліся на калгасных конях, не назбіраліся на балоце качыных яек, не налавіліся ў былых тарфяных кар'ерах і выгарах шчупянят і карасікаў, не наласаваліся яблыкамі з суседскіх садоў, не направодзіліся вечарамі дзяўчат пасля пагулянак дахаты. А не наеўся, як кажа бабка,— не наліжашся. Трэба ісці. Седзячы дома на печы, афіцэрам артылерыі не будзеш.

Наш прыяцель, сын участковага міліцыянера Юрка Калдоба, які разам з намі бавіў свой водпуск на полі, на лузе і на суседавай прызбе па вечарах, зусім даканаў нас расказамі пра свае вучылішча, і мы з Санькам без артылерыі цяпер і дыхнуць не можам. Нам нават сняцца розныя там марціры і гаўбіцы. Кожны вечар, кладучыся спаць пасля нішчымнай вячэры, я ўпотай мару пра артылерыйскі паёк. Юрка кажа, што кормяць іх там добра: хлеба даюць пад завязку, і крупнік заўсёды з мясам. А галоўнае — будзем вучыцца як людзі: і кніжкі табе, і сшыткі, толькі чытай і пішы.

Мы ідзём не куды-небудзь проста ў людзі, а лічы, што ў армію, і таму прыбіраць нас асабліва не прыбіралі. Бабка шкадавала, што на мне яшчэ добрыя штаны, усяго раз ці два латаныя, мог бы яшчэ і Глыжка данасіць. Але былі яны ў мяне ўсяго адны, і горшыя выбраць няма з чаго. А іх жа там, відаць, забяруць, як будуць пераапранаць нас у камандзіры. Хто там будзе берагчы гэтыя абноскі. Забяруць і бацькавы салдацкія чаравікі, яшчэ даволі-такі трывалыя. Вось іх дык і мне шкада. Я, можа, і не браў бы іх з сабой, ды бацька сам настояў. Ну, як я буду перад вайсковым начальствам з рэпанымі нагамі?

А пакуль што я перакінуў свае скараходы цераз плячо, Санька — матчыны разбітыя ўшчэнт боты, якія засталося на раз абуць, і мы пайшлі басанож, не аглядваючыся больш на вёску і дружна насвістваючы марш, які мы нядаўна перанялі ў Юркі: «Артиллеристы, Сталин дал приказ!» Мы ідзём па гарачым дарожным прысаку, ідзём па друзу ўздоўж чыгункі, па няроўнаму гарадскому бруку — няма нам перашкоды. Нагам вольна і легка, не тое што ў абутку з чужой, дарослай нагі. А прабіць падэшвы на які-небудзь гарэлы цвік ці калючы дрот мы не баімся, бо яны ў нас цвёрдыя, тоўстыя і трывалыя, як на салдацкіх нямецкіх ботах. Адно што без жалезных шыпоў.