Читать «Азірніся ў каханні» онлайн - страница 193

Сяргей маўчаў. Тое, што бацька прызнаўся пра Вікцю, Сяргея асабліва не здзівіла — у іх ішла сур'ёзная мужчынская гутарка. Калі Сяргей страчаўся з Вікцяй, то найбольш уражваў яе позірк: ніхто так, як яна, не глядзеў на яго. Пра тое ён нікому не казаў, як і Стась. Злавіў у бацькавым голасе ноткі глыбокай і шчырай павагі да жанчыны — пра астатняе ён баяўся дадумваць...

Цяпер жа зразумеў, што яму лепей паслухаць, пра што казаў бацька. Сяргей як бы і згаджаўся з бацькам, але тады думалася пра роўныя і прасторныя меліяраваныя палі — без кусціка і без хмызнякоў, на якіх будзе расці ячмень і кукуруза, лён і каноплі, бачыў новыя пасёлкі з высотнымі дамамі, якія ўзводзяцца дзякуючы меліярацыі. Ці снілася раней такое палешуку, каб сярод балота вырасталі цэлыя гарады? Бацьку паслухаеш — із ім можна пагадзіцца, прыняць яго бок, пахваліць нават за смелыя думкі. Але ж і ў яго, Сяргея, свая праўда. Выходзіць, што жыве дзве праўды. А ці можа быць такое — дзве праўды? Калі так, то якая з іх галаўнёй, якая мацней? Але ж не, напэўна, такога не бывае — павінна быць адна і толькі адна праўда.

— Не маё, канешна, дзела, але папытаць хачу — у сшытку тваім запісана: «Ты уж извини меня, Серж...» Што б гэта азначала — словы з песні ці што іншае?

— Песня, бацька, песня. Але, мусіць, адспявалася ўжо.

— Раскажаш?

— Мо некалі...

Бацька курыў, думаў пра нешта, прыслухоўваўся да цішыні. Выгляд у яго стомлены і заклапочаны. Выцертая на шыі сарочка, худы зарослы твар, ціхі голас — усё гэта выклікала ў сынавай душы шкадаванне да бацькі ён ніколі ў сваім жыцці не схібіў, не падаў несумленнага прыкладу. Вось і за лес перажывае, за звяроў. Змагаецца, нажывае сабе ворагаў... Але сын ганарыўся бацькам, толькі брала шкадаванне, што ў зацятай барацьбе сваёй не бачыў наперадзе перамог.

— Шкада, сын, што ты не хочаш мяне зразумець, — бацька ўздыхнуў, паглядзеў некуды ў глыб зямлі, прыжмурыў правае вока.

— Чаму ж не разумею, разумею. Толькі мы неяк павярнулі з табой гаворку.

— Вот чытаю ў газетах, што меліярацыя на Палессі аб'яўлена ўдарнай камсамольскай будоўляй. Будоўляй! Тут не будаваць трэба, тут музей у пару ствараць, заказнікі, каб захаваць рэдкіх звяроў і птушак А мы, не абдумаўшы, на балоты з экскаватарамі рушылі, нутро яму выварочваем, смуродам жывое душим... І дзе цяпер ты журавініну знойдзеш, без якой цяжка пражыць чалавеку. Дробязь, здаецца, а яна чалавеку жыццё падаўжае, кроў малодзіць. Ніякая таблетка не заменіць. А грыбы? Дзе падзеліся грыбы? Побач з балотамі раслі баравікі, але цяпер няма балот, няма і грыбоў. Вось які ланцуг, сын, ірвецца ў прыродзе. Стварыў чалавек нават Чырвоную кнігу. Напісаў туды, якія звяры могуць знікнуць. І мае барсукі там. Гэта пісала правая рука. А левая? А левая без шкадобы падпісала прыгавор лясным і балотным жыхарам... Не пражыве чалавек без птушак і звера. Так, як і дрэва без зямлі. А вы і дрэвам падсякаеце карані. Сохнуць яны, няма ў рэчкі парасона, і яна мялее, знікае зусім. А як жа чалавек без вады? Кепскія дзяды...