Не крыўдуй, край лясны,Я пазбаўлен даверуУспамінам суровым,Што ад жаху лядовы:Гэта сосны адныНад абрывам кар'ераЦі над вырытым ровамЗаложніцы-ўдовы?..
Балада з падпаленымі крыламі
Не будзе суціхуЛіху —Паліцай застрэліў бусліху,І вёска гарыць, іБусловаНа ліпе гняздо.Хоць бы словаМог выгукнуць хто,ХадзілаТры дні,Тры начыМагіла.Наноў развязаўся лілайКарэння ўпірысты вузел.Смутак, паціху клыпай,Няхай не пудзіцца бусел...Зямля, хто купа сухая.Чаго клекатун клякоча,Падпаленым крыллем махае —Пажарзатушыцьхоча?..
* * *
Зноў яна,І зноў вайнаКрывавіць бінт экрана,Звяно злучае да звяна —Звініць ланцуг парваны.З дратоў і кратаўЗлы ланцуг —Ён мой спакой кайданіць.Гадоў маіх забытых цугУваскрашае здані.Ані прагнаць,Ні замаліць —Няхай каму старая,—А мне баліць,А мне смыліць,А мне вайна страляе!
* * *
У ранішнюю цішынюВіцебскага музеяЗайшоў яІ ўпершынюУ вочы зірнуў ім.НямеюНа момант які,На міг,Яны на мяне звычайнаЗ пажарышчаў год нямыхГлядзяць нямымі вачамі.Звычайныя юнакіЯк быццам...Ды ў злых паставах...Яшчэ не выюць ваўкіНад імі ва Ўшачах,Паставах...Па-летняму рукавы —Як вострыя кіркі,Локці....Між наміЖаху равы,Драты з'іржавелыяЗлосці.Яны яшчэ ў той сяўбе,З якой курганеюць гоні.Яны старэй за сябе.За іхЯ старэй сягоння...Ішлі—Засталіся тут,Яшчэ маладыя,Худыя.Глядзяць на сляды пакут...Вочы падзецькуды ім?!
Пліты
ІАнатоль Анікейчык,Па дысцыпліне — двойка!Да дырэктара з бацькам прыйдзеш!Як не быць настаўніцы ў крыўдзе —Натварыў шкоды:Вырваў старонкіЗ журнала першага класаУшацкай сярэдняй школыСорак чацвёртага года.Цяжка паварушыць старое.Не адарваць старонкіАд умуражэлай аблогі —Апалі,Як нямыя аблокі...Па гулкіх старонках —Чыгунных плітах,Жалобаю апавітых,—Пераклічка.Праз трыцдаць гадоў.Незагойная памяць жываяЗ блакаднага забыцця вырываеІмёны бацькоў i братоў.Першакласнікаў колішніх —Імёны помснікаўШаснаццаці партызанскіх брыгад.ЗноўДротам калючьш колешся,Здзічэлы агрэст прыгад?IIІржавець у балючай зямліАдсырэлым набоям.Прозвішчы пачаліАпадаць глухім лістабоем:Аўдошка, Апёнак,Бурак,Грак,Дук, Дзярыба,Жаўранак, Жарнасек,Лукашонак,Кабяк, Карабань,Лабань, Люцько,Мамяка,Роўба,Смаргун,Цвяцінскі,Якута, Ярмош...Пакута,Сябе ў журбеЗмож!Ціша цяжкаяУ смутку журыцца.Рэха гукаеБалоты, ляды...— Хто сёння дзяжурны?Час адказвае:— Усе пайшлі на прарыў блакады...Болем цягнеАд кожнай імшарынкі.На прагаліныГалы лясы.Б'юцца ў небаЛясныя жаўранкі —Змоўклыя галасы...IIIЗвугалеў алфавітАд жудасці анямелых пліт.Пліты,Нібыта плытыНа крывавых тваіх вірах,Вайны апраметная...Зноў на мяне наганяе страхАрыфметыка!Лічыць не бяруся,Во ў скрусеБаюся зблытацьУчарнелыя плітыПа ўсёй маёй Беларусі.Трымае памяць мая няшчаднаІмёны ў мулкай ссабойцы.Пліты...Пліты...Па іх вучыцца нашчадкамАзбуцы нянавісці да забойцаў!
